PİRHA – Fatma Ana’nın kızı olarak bilinen Sarıkız makamı, Alevi kadınlarına ve gençlerine ışık oluyor. Kadınlar ve gençler Sarıkız üzerinden anlatılan efsanelerden güç alıyorlar. Kırıkkale’de bulunan Sarıkız Köyü’nde hizmet yürütenlerin çoğu kadın.
HABERİN VİDEOSU
Tahtacı ve Türkmen Alevilerde Fatma Ana’nın kızı olarak bilinen Sarıkız aynı zamanda mitolojide Tanrı Zeus’ın kızı olarak geçer. Sarıkız bir makamdır. Türkiye’nin birçok yerinde de makamı vardır. İzmir’e doğru Kırkağaç’ta Sarıkız Koruluğu, Marmaris’in Sarı Ana diye de anılan Sarı Ermiş’i, Alaşehir’de Sarıkız diye anılan su, Malatya-Hekimhan’da, Balıkesir-Edremit-Güre’de, Kaz dağlarında ve Kırıkkale’de Sarıkız ismiyle anılan Sarıkız Köyü Türkiye’nin dört bir yanına yayılmış Sarıkız’ın tesir ve tezahürleridir. 72 yerde Sarıkız makamı olduğu bilinmektedir. Ancak en önemlisi Kaz Dağlarında bulunan makamıdır.
Tahtacı Alevileri, her sene hasat sonunda bir ya da iki hafta Sarıkız cemi tutarlar. Yine Tahtacı Alevilerde kızlara söylenen Göküş gözlüm, turna gözlüm, Sarıkızım sözleri Sarıkız’a atfedilir. 9 yılda bir Sarıkız’a kurban kesmeyen kişi yol düşkünü ilan edilir.
Sarıkız makamı Fatma Ana’nın kızı olarak bilindiği için makamında hizmet yürüten canların çoğu kadındır.
“KÖYÜMÜN KADIN İSMİYLE ANILMASI ONORE EDİYOR”
Sevilay Sayılır Kırıkkale’de Sarıkız Köyü’nde yaşayan genç bir kadın. Sevilay Sayılır, yaşadığı köyün isminin bir kadın ismiyle anılmasından duyduğu mutluluğu şu sözlerle anlatıyor: Pek çok yerde ağalar, beyler, emirler, şeyhler erkek. Pek çok din görevlileri erkek. Köyümün bir kadın ismiyle anılması beni mutlu ediyor. Bir kadın olarak onore ediyor.
“KAMİL İNSANA YAKLAŞMAK İÇİN VERDİĞİMİZ BİR MÜCADELE VAR”
İnançlarının hayatlarında etkili olduğunu belirten Sevilay Sayılır, şu cümlelerle anlatıyor inancın hayatlarındaki etkisini:
“Alevilik farklı. Onun felsefesi bana daha derin geliyor. Çünkü onda özümüzle bir savaş var. Kendimizi kamil insana yaklaştırmak için verdiğimiz bir mücadele var. Türbeler sayesinde, uygulanan ritüeller sayesinde, cem sayesinde buradan özümüze bir şeyler katabiliyoruz. Buradan aldığımız ilhamla da kendimizi oluşturmaya çalışıyoruz aslında. Kendi geleneklerimize dair şeyler araştırdıkça artıyor, ufkumuz genişliyor. Buradan yola çıkarak da geçmişle gelecek arasında bağ kuruyoruz. Biz gençler olarak biraz daha olaylara bilimsel bakıyoruz. Ama bu inançlardan alabileceğimiz güzel felsefeler var, temiz düşünceler var. Bu yüzden ben ve benim gibi genç arkadaşlarım da buradalar.
“BURANIN IŞIĞI SÖNMÜYOR, YOL DEVAM EDİYOR”
Kadınların Sarıkız üzerinden anlatılan efsanelerden yola çıkarak kendilerinde bir şeyleri değiştirme gücü bulduklarını söyleyen Sevilay Sayılır, Sarıkız’ın bir köye isim verecek, orada insanları bir araya toplayabilecek güce sahip olduğunu belirterek şöyle devam ediyor:
“Bizim için Sarıkız kadın öncülerden. Kadınlar Sarıkız’dan ilham alıp kendilerindeki ışığı görmeliler. O yüzden ışığını söndürmemeye çalışıyoruz. Buranın kadın hizmetlileri var. O ışık sürekli yanıyor, o devir daima devam ediyor. Buranın ışığı sönmüyor yani aydınlığımız devam ediyor, yol devam ediyor.
“BİLGİYİ BİRAZ DAHA ERKEKLER TAŞISA DA HAYATI GÖTÜREN KADINLARDIR”
Yolu kadınların devam ettirdiğini de kaydeden Sevilay Sayılır, “Buraya bir kadın geliyor burayı temizliyor. Bir kadın burada ışığı yakıyor. Bir kadın lokma verilecekse yemeği pişiyor. Aslında ekonomik düzen kadınların elinde. Sadece biraz erkekler dualara öncülük ediyorlar. Biraz daha bilgiyi erkekler taşıyorlar. Ama aslında hayatı da götüren kadınlar.” diyor.
Rohat EMEKÇİ-Suay ABAK
KIRIKKALE/SARIKIZ
Yoruma kapalı.