PİRHA- Dersimli Rumet Haki Benler, doğayı erken tanıyan özgür ruhlu ve iflah olmaz hayalperest en küçük koçerlerden. Oyun arkadaşları koyunlar ve çoban köpekleri. Oyuncakları ise çamur ve taşlar.
Yazın en bunaltan günlerinde buz gibi suyun, solmayan bir yeşilin ve kristalleşmiş parça parça karın varlığı ile serinlik hissi uyandırıyor yaylalar.
Bu yaylalarda mera alanlarının azalması nedeniyle hayvanlarını otlatmaya gelen koçerlerin de maceraları iki bahar arasında geçiyor. İlkbahar ile başlayan yolculuk havaların soğumasıyla son buluyor. Bu zahmetli yolculukta ise çocuklar doğa ile çabuk tanışıyor. Bu zahmetli yolculuğun içerisindeki koçerlerden en küçükleri olan 7 yaşındaki Dersimli Rumet Haki Benler de doğa ile çabuk tanışan çocuklardan.
KOÇER ÇOCUKLARIN GÖREVLERİ BELLİ
En taze ot, en taze çiçek onlar için açar ve doğa koçerlere bütün sırlarını fısıldar. Hangi ot zehirli, hangi ot yemek yapılır, güç kuvvet veren şifalı bitki hangisidir bilirler. Doğa ile böylesine birbirini anlayan koçer çocukların elbette görevi var.
Dört mevsim zorlu yaşam koşullarına adapte olan bu koçer toplulukların kendilerine ait sistemleri var. Aynı ailenin üyelerinden meydana gelen bu topluluklarda yetişkinler ve çocukların görevleri belli. Rumet Haki de bu geleneğin geleceği olarak yetiştiriliyor.
Rumet Haki yılın belli ayları ailesiyle birlikte koçerlik yapıyor. Bu yıl Dersim Pülümür’e bağlı Bağır yaylasında koçerlik yapan Rumet Haki’nin ailesi çok uzun yıllardır bu geleneği sürdürüyor.
ÇEŞMEDEN SU GETİRME ÇOCUKLAR İÇİN OYUN ARACI OLUYOR
Rumet Haki ile yerin göğe en yakın olduğu gecenin parlak yıldızlarını izlerken tanışıyoruz. Sert bakışları ile Haki gecenin koyu sohbetine dahil oluyor. İlgisi hep kameramızda. Birlikte kamerayı incelemeye başlıyoruz ve gecenin geç saatlerinde koyu sohbet yerini uykuya bırakıyor.
Sabahın en erken saatlerinde uyanıyoruz. Haki ve diğer çocuklarla ile birlikte güneşi karşılıyoruz. Dünden mayalanan peynirler sabah tartılmak üzere çadıra getiriliyor. Ve sonrasında o sıcaklığıyla koçer sofrasında kahvaltıya koyuluyoruz. Haki ve diğer çocuklar kahvaltıdan sonra yemek gibi ihtiyaçlarda kullanmak için bidonlarla su getiriyor. Su getirme çocuklar için oyun aracına dönüşüyor.
RUMET HAKİ’NİN GÖREVİ BAŞLIYOR
Kısa süre sonra yaylada olan koyunlar sağılmak için koçerlerin oluşturduğu Kürtçe berî dedikleri alana geliyor. Rumet Haki’nin asıl görevi şimdi başlıyor; sağılacak koyunların ayrılması. Yaşının küçük olması onu bu görevinden geri bırakmıyor ve Rumet Haki koyunlar sağılana kadar alanda kalıyor.
OYUNCAKLARI ÇAMUR VE TAŞLAR
Koca günü Rumet Haki ile bitirmeye ve ayrılmaya yakın kameramızı kendisine çeviriyoruz. Büyük bir öz güvenle sorularımızı yanıtlıyor. Kendi deyimi ile, ‘Burada araba sesi yok o yüzden seviyorum’ diyen Rumet Haki’nin tek şikayeti internet olmaması. Ama bu şikayetini koyunlar, çoban köpekleri, çamur ve taşlarla karşılıyor. İşleri hiç bitmeden devam eden koçerler ve çocuklar ile vedalaşarak bir diğer bahara buluşmak üzere yayladan ayrılıyoruz.
Ersin ÖZGÜL/DERSİM
Yoruma kapalı.