PİRHA – Erzurum Hınıs’ta Kazacı Köyün’nde yaşayan Haydar Erdemir’i sabah güneş doğarken köyde bulunan Jiyara Qazanciye (Kazacı Ziyareti) ziyaret edip dua ederken görüntülüyoruz. Erdemir, köyde bulunan ziyaretin tarihini anlatıp, eskiden başka köylerden gelen pirlerin ziyarette cem yaptıklarını söyledi.
Haberin Videosu
Erzurum’un Hınıs ilçesine bağlı bulunan 400 yılık Kazancı Köyü’nde özellikle yaz aylarında yüzlerce insanın gelip niyaz olduğu, kurbanlarını kestiği ve lokmalarını dağıttığı Kazancı Ziyareti’nin (Jiyara Qazanciye) tarihine ve inanca dair Haydar Erdemir PİRHA’ya konuştu.
Sabahın erken saatlerinde güneşin ilk ışıklarını vurduğu ziyarete yola düşen Haydar Erdemir’i kameramız görüntülüyor. Haydar Erdemir ziyarete giderken önce niyaz olup konu komşusu için iyi dileklerde bulunup dua ediyor.
“DEDELERİMİZ DERSİM’DEN GELME”
Köylerinin 400 yıllık bir tarihinin olduğunu ve dedelerinin Dersim’den gelip yakınlarında bulunan Sıldız Köyü’ne yerleştiğini oradanda ayrılıp Kazancı köyüne yerleştiklerini söyleyen Haydar Erdemir, ziyaretin tarihini şöyle anlatıyor:
“Ahmet isminde biri mülkiyete sahip olurken bu ağacı kesmek istemiş. Adam, ‘ağaçta keramet olmaz’ demiş. Bazı büyükler kesme demiş ama o ağaçta keramet olmaz demiş ve ağaca baltayla vururken kan çıkmış. Kanı görünce adam baltayı almış gitmiş. Ve o sülaleden, o nesilden şimdiye kadar bir evlat babasını görmemiş. O zaman erkek çocuk dünyaya gelirken babası ölmüş. Yani nesil babasını görmemiş. En son Nevzat Gülücü isminde biri şimdilerde İstanbul’da oturuyor o da kendi evinden çıkıp gelip kurban kesiyor dua ediyor, komşu gelip duacı olur. Ondan sonra bir koç torunu oluyor yani çocuklar babalarını görüyor.”
“Ziyaretimize kim gelip dua ederse duaları kabul olur” diyen Erdemir, “Eskiden pirlerimiz Gümüşlük ve Çatkale Köyü’nden gelip burada cem yaparlardı. Eskiden yağmur duası ederdi pirlerimiz, kuraklık olduğunda da gelip cem yaparlardı eve varmadan yağmur yağardı, burası öyle bir ziyaret” dedi.
Ağacın neredeyse 400 yıllık olduğunu söyleyen Erdemir, ağacı kesmek istediğinde küçük bir fidanmış. Kesmek istemişler ama fırsat vermemiş cenabı hak. Allah’ın evliyaları vardır, yerin göğün melekeleri vardır” diye konuştu.
“HERKES RÜYASINDA GÖRÜP GELİYOR”
Özellikle yaz aylarında çevre köylerden yüzlerce inanın buraya gelip kurban kestiğini ve lokma dağıttığını belirten Haydar Erdemir, “Herkes rüyasında görüp geliyor, dua ediyor ve muradına eriyor” dedi. Erdemir “Keramet görmeden eyvallah denmez. Eski insanlar buraya gelip dua etmiş, kerametini görmüş ve muradına ermiş” diyor.
Eskiden cemlerin yapıldığını ancak şimdilerde batıya göçün artması sebebiyle köylerde gençlerin ve Pirlerin kalmadığına dikkat çeken Erdemir, “Yazın gelip cemevlerinde ve ziyaretlere gidip saz çalıp cem yapıyorlar, pir saz çalıyor, dua ediyor, yurttaş da duasını bekliyor ziyaretten ve pirden” dedi.
“PİRLER GELİP YENİ NESİLLERE YOL GÖSTERMİYOR”
Haydar Erdemir son olarak itiqatın nasıl zayıfladığını ise şöyle anlatıyor:
“Avrupa çıktı, İstanbul çıktı,yani göçler başladı. Şimdi eski pirler gelmiyor, gelip de bu nesillere yol göstermiyor. Pirler Avrupa’ya gitti. Pirlerin gelip sorması lazım, illa çıralık alması değildir. Pirlik gelip o nesille öğüt vermektir. Biz pirlerimizi biliyoruz ama çocuklarımız tanımıyor. Pirin gelip talibini sorması lazım, halin vaktin yerinde mi? bir sorunun var mı? diye. Şimdiki pirler gelmiyor çok nadir, ara sıra geliyorlar. Yeni nesil pirini tanımıyor tabi herkes de pirlik yapamaz. Pirin gelip öğüt vermesi, yol göstermesi gerekir” diye konuştu.
Semra ACAR- Sevim KAHRAMAN / ERZURUM
Yoruma kapalı.