PİRHA- Dersim’in en büyük sorunlarından yolların durumu. İhtiyaca cevap vermeyen yollar halkı ve sürücüleri bezdirmeye devam ediyor ve kaza riskini de arttırıyor. Özellikle Dersim kent merkezini Ovacık ve Pülümür’e bağlayan yollarda artan araç geçişlerinden dolayı son zamanlarda kazalar arttı. Pek çok köy yolu da hala asfaltsız ya da kapalı. Kent merkezinde ise yollar ve sokaklar; hem sürücüler hem yayalar hem de hayvanlar için gittikçe zorlaşıyor.
Geçen hafta Pülümür yolunda meydana gelen trafik kazası, Dersim’de hem ciddi bir sorun hem de tehlike olmaya başlayan yolların durumunu tekrar gündeme getirdi. Özellikle Dersim kent merkezini Ovacık ve Pülümür’e bağlayan yollarda artan araç geçişlerinden dolayı son zamanlarda kazalar artıyor.
DERSİM’İN YOL DURUMU: ARTAN MALİYET VE RİSK, KAYBOLAN ZAMAN
Yollarda yeterli bakım yok. Zor bir coğrafyadan geçen bu yolların daha kullanışlı, kaliteli hale getirilmesi yüksek maliyetler gerektirdiği ve bu maliyetler karşılanmadığı için artan trafik yoğunluğuna ve yaşanan sıkıntılara rağmen yollar kaderine terkedilmiş durumda.
Yolların bu durumu hem ulaşımda ciddi bir zaman kaybı yaratıyor hem her türlü sevkiyatı zorlaştırıyor hem de maliyetleri yükseltiyor. Dersim’in pahalı bir kent olmasının ve kentte üretilen ürünlerin dışarda daha yüksek fiyata satılmasının önemli nedenlerinden biri de bu durum.
OVACIK YOLU
Munzur Vadisi boyunca su yatağını takip ederek Ovacık’a bağlanan 59 kilometrelik Tunceli-Ovacık yolu zaten normal koşullarda bile yetersizken, özellikle yaz aylarında aşırı artan trafiği ciddi endişelere ve kaza riskinin artmasına sebep oluyor. Oldukça dar olan Ovacık yolunun büyük bölümü sert virajlardan oluşuyor, tepelerden yola sürekli kayalar düşüyor.
Son yıllarda artan turizm nedeniyle yaz aylarında ilçeye günlük araç giriş-çıkışı binlerle ifade edilirken, bir yandan da artan tüketim, gelişen inşaat sektörü ile Munzur Su’yun dışarıya ürün sevkiyatı, yolu kullanan TIR ve kamyon sayısını da arttırıyor. Bunun yanında ilçenin büyük kentlere bağlantısını sağlayan seyahat firmaları ve tur operatörlerinin artan seferleri yüzünden yolu kullanan otobüs sayısı da artıyor.
PÜLÜMÜR YOLU
Bir diğer sorunlu bağlantı yolu da Dersim kent merkezini Pülümür’e bağlayan ve yine Pülümür Vadisi’ni su yolu boyunca takip eden 66 kilometrelik Tunceli-Pülümür yoludur. Turizm ve geri dönüş sebepli Dersim’in artan trafiğine ek olarak, Güney kentlerinden gelip Kuzey kentlerine giden özellikle nakliye araçlarının çoğu da bu yolu tercih ediyor. Dolayısıyla bu yolda da kapasitesinin üzerinde bir kullanım söz konusu.
Dersim merkezi Erzincan ve büyük kentlere bağlayan Pülümür yolu üzerinde, 1960’larda çığ, sel ve kaya düşmesine karşı yapılmış 21 adet tünel bulunuyor ancak bu tüneller çok bakımsız, ışıklandırma yetersiz. Tünele girişte ve çıkışta karşıdan gelen aracı görmek zor oluyor. Yoldaki virajların da dar olması birçok tehlikeye yol açıyor. Daha geçen hafta bu yolda feci bir trafik kazası oldu.
KÖY VE MEZRA YOLLARI
Dersim’in yol sorunları sadece bu iki yoldan ibaret değil. Pek çok köy ve mezra yolunun asfalt olmaması ya da kapalı olması, insanların kendi köylerinde sürekli bir yaşam inşa etmelerini zorlaştırıyor. Özellikle 90’lı yıllarda boşaltılan birçok köy yolunun toprak veya kapalı olmasından dolayı köylere elektrik ve su gibi temel hizmetler götürülemediği için köylülerin geri dönüş ve yeniden yerleşiminde ciddi sıkıntılara neden oluyor. Ulaşımda sorunlar olduğu gibi yağışlarla birlikte yollar çamura dönüşüyor, araçlar kaza riskiyle karşı karşıya kalıyor. Köylüler için hayat eziyete dönüşüyor.
Örneğin Pülümür’ün Hasangazi köyü, yaklaşık 100 ton yem bitkisi yetiştirme kapasitesine sahip olmasına rağmen arazilere ulaşım sağlayacak yol olmadığı için köy arazileri ekilip biçilemiyor.
KENT MERKEZİ YOLLARI
Atatürk Mahallesi’nde işletmeler kapandıktan sonra ana cadde karanlıkta kalıyor. Kentte hayvanlar çok, köpek ve domuz sürüleri geziyor ve bundan dolayı kazalar oluyor. Bazen hayvanlar ölebiliyor bu kazalarda. Sadece araçlar için değil, yayalar ve hayvanlar için de tehlike saçıyor. Yollardaki köpek sayısının artışı da akşam saatlerinde insanların yürüyerek evlerine gitmelerini zorlaştırıyor.
Tüm ana yol bağlantıları merkezden geçtiği için şehirler arası yol yapan kamyon, TIR, otobüs gibi araçlar, zaten normal kent trafiğini kaldırma kapasitesi bile olmayan yolların yükünü çoğaltıyor, trafiği aksatıyor. Bu nedenle, şehirlerarası bağlantılar için kente yeni bir yol gerekiyor.
Bunlara ek olarak mahalle arası yollarda çukurlar var. Alibaba, Gazik (Cumhuriyet), Yeni Mahalle ve Esentepe’de çok ciddi kaldırım sorunu var. Dersim her açıdan bakımsız ve sahipsiz bırakılmış durumda.
Eyüp HANOĞLU-Cihan BERK-Nuray ATMACA/DERSİM
Yoruma kapalı.