TARİH-ARAŞTIRMA

/Mehmet BAYRAK Bugünkü Master Plan’a kaynaklık eden Şark Islahat Planı, ön ve ard raporlarıyla bir bütündür. Bu raporlarda; Kürdistan “Fırat’ın doğusu ve Fırat’ın batısı” olmak üzere ikiye ayrılıyor ve Fırat’ın batısı “asimilasyona tabi…

Bese HOZAT Toplumsal köleleşmenin kaynağında kadının köleleştirilmesinin, sömürgeleştirilmesinin olduğu kesindir. Alevi toplumunu bu gerçeklik ekseninde değerlendirdiğimizde ilk göze çarpan yan, kadın ile erkek arasında belli bir…

Kızılca YÜRÜR Dêrsim’in Nazımiye ilçesinde bulunan Bava Dûzgin/Düzgün Baba Ziyareti, 1) cem merasimi, 2) adak adanan kurbanların kesimi, 3) ziyaret binasının arkasında yükselen dağda çeşitli kutsal sayılan noktalarda, belirli sırayla…

Burhan GÜNDOĞAN Gözlerimi daldırdığım oluyor bazen. İçimi saran zamanlara kayıyorum. Dün ile bugün arasında gidip geliyorum. Düşler ülkesine koşar adımlarla gitmek, sevgiden sevdalara çoğalmak…. Küçük bir kasabaydı geldiğimde şehir…

Etem XEMGÎN Kızılbaş Alevi inancındaki ziyaretlerin tarihi, Mitra inancından öncesine kadar dayanmaktadır. Dolayısıyla ziyaret kültürü, o dönemde kalma bir kültürdür. Ziyaretler aslına bakılırsa genellikle yüksek dağ tepeleridir. Zira…

MUSA KAZIM ENGİN / Kureyşan Ocağı Kurban, kelime olarak Arapça “Kurb” sözcüğünden türemiştir. Anlamı “yakın olmak”, “yaklaşmak” demektir. Dini bir terim olarak kurbanlık, Hakk’a yaklaşmak niyetiyle belli günlerde kesilen hayvana verilen…

Yazar Bayrak’ın Horasan üzerine yaptığı araştırma çok önemli yeni bilgiler ortaya koyuyor Yazar-araştırmacı Mehmet Bayrak, yeni kitabı “Kürt ve Alevi Tarihinde Horasan”ı gazetemize değerlendirdi. Bayrak, “Horasan Kürt Alevi tarihinde…

Cemil AKSU** Hemşinliler ve Hemşinlilik son yıllarda daha belirgin bir sosyal ve siyasal ilginin odağı haline geliyor.Hemşinliler üzerine yapılan tartışmalar ve yayınlardaki artış bunun bir göstergesi.Hemşin Gizemi,* bütün bu tartışma ve…

Dr. Ömer Uluçay Dewrêşê Evdî Destanı, Mem û Zîn ve Sîyabend û Xecê Destanları kadar Kürtlerin bilinen ve her yerde söylenen, en yaygın ve ünlü destanıdır. Dewrêşê Evdî Destanı’nda, başat olarak gerçek olaylar önplandadır. Diğer iki…

İMAM CANPOLAT 1937-1938 Soykırım harekâtından önce Hozat, Dersim’in merkezidir. Burada Türk hükümeti adına bir vali veya mutasarrıf, ilçelerde ise birer kaymakam, bir müddei Umumi ve birer Sulh Hâkimi vardır. Güvenlik kuvvetleri birkaç…

Hikâyeler vardır anlatılmamış; yüreklere gömülmüş, toprağa saklanmış veya suların akıntısına bırakılmış. Olaylar vardır yarım yamalak aktarılmış, acı ve sevda öyküleri olarak kalmış. Gerçek yönü çocuklardan, gençlerden gizlenmiş bir tarih.…

ŞAHİN KAYA “Hak” *(tanrı) başlangıçtır. Herşeyin “başlangıcı, özü ve varoluş noktasıdır”. “Evren” Haktan varolmuşların tümüdür. Galeksiler, yıldızlar, gezegenler, uzay, boşluk ve bu boşluktaki bütün canlılar bu nedenle Hakkın farklı…

Topal Osman Giresun Kalesinde kesik başıyla birlikte gömüldü. Sonraki yıllarda M. Kemal’in yakın arkadaşı ve İstiklal Mahkemelerinin idamcı yargıcı Kılıç Ali, Giresun gezisi sırasında Topal Osman’ın bakımsız mezarını görünce üzüldü. Bunu M.…

MEHMET BAYRAK “Çalgılı kahvelerde önce mâni ile başlanırdı. Fakat asıl mâni, koşma, semaî faslı başlamadan önce müzik başlardı. (...) Müzikten sonra kantolara geçilir, daha sonra çiftetelli gibi oyun havaları, alaturka bazı halk…

ALİ KENANOĞLU Sıraç kelime olarak Farsça olup ışık, nur, kandil, çerağ anlamına gelmektedir. Sıraçlar ise Işık saçan, nur saçan topluluk olarak adlandırılmaktadır. Diğer taraftan ise Sıraç, Begdili boyuna bağlı bir Türkmen aşiretinin…

Kızılbaş Kürtler’e karşı harekât ve katliam, sadece Dersim yöresiyle sınırlı değildir. Bu harekât, Sivas, Malatya, Hısnımansur (Adıyaman) ve Maraş’a kadar uzanır. Kör Yusuf Ziyaeddin Paşa’nın Dersim’de yaptığı Kızılbaş katliamı Gürcü…

MEHMET BAYRAK “Çalgılı kahvelerde önce mâni ile başlanırdı. Fakat asıl mâni, koşma, semaî faslı başlamadan önce müzik başlardı. (...) Müzikten sonra kantolara geçilir, daha sonra çiftetelli gibi oyun havaları, alaturka bazı halk şarkıları…

Araştırmacı yazar Mehmet Bayrak: Türkiye'nin laik değil, adeta 'Devlet Müslümanlığı' eksenli teokratik bir devlet olduğu; inanç özgürlüğünün de bulunmadığı açıktır. Düşünün ki, Kürt kimliğinin kabulü gibi Alevi kimliğinin kabulü de henüz…

MEHMET BAYRAK XIX. Yüzyıl’da Önasya ve Mezopotamya halklarının tarihi konusunda önemli çalışmalara imza atan Avusturyalı ünlü Doğubilimcilerden Schweiger-Lerchenfeld, özellikle Osmanlı ordusunun İçtoroslar bölgesinde Alevi ve Êzidî…