TARİH-ARAŞTIRMA

Karaca Hüseyin ERBİL Melûli’nin babası Raşo, Malatya’ın Hekimhan İlçasinin Engizek Köyünde doğup büyümüş. Köyün toprakları taşlı, kıraç ve verimsizdir.Köy Çoğraş Aşiretine bağlı; ama gel zaman, git zaman aşiret büyür, çoğalır ve hem…

MEHMET BAYRAK Mazlum bir halk olan Êzidî Kürtler’in, son haftalarda yaşadığı dramatik ve trajik durum, adeta tarihin yeniden tekerrürü gibiydi. Tarihte, Kızlıbaşlar ve Êzidîler ile azınlık durumuna düşmüş diğer etnik toplulukların…

(Anadolu Aleviliğinin Başlangıcını Aramak)* /Erdal GEZİK Geride bıraktığımız son otuz yılda Alevilik çalışmalarının önemli bir halkasını, bu inancın Anadolu'da ortaya çıkışı hakkında yapılan tartışmalar oluşturdu. Bu çalışmaları takip…

Erdal Gezik (Kırkbudak -Journal of Anatolian Folk Beliefs, 2005, nr 4, p. 27-48) Varto ve Koçgiri aşiretten cumhuriyet’e iki alevi örneği Özet: Bu makale, Alevilerin, özelde Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal'le,…

Alevîlik içinde barınan ve Alevîlerin binlerce yıldır yaşattıkları “1, 2, 3, 4, 5 ve 7” gibi rakamlar bugün islami terimler ile özdeşleştirilmiş durumdadır. Bu sadece bu rakamların ezoterik anlamlarının üzerlerine giydirilen elbiselerden…

Sarı Saltık‘ın içinde bulunduğu, Dobruca‘ya göç eden aşiretin, Babaîler isyanı‘na katıldığını bildiğimiz Çepni boyu olduğu, Fuat Köprülü, Z. Velidi Togan ve Faruk Sümer gibi bazı tarihçilerce çok muhtemel görülmektedir. Bu mümkündür; çünkü…

Osmanlı Yüksek Sûfi Çevreleri: Tarihsel Altyapı, Sosyal Taban, Doktrin Ve Merkezi Yönetimle İlişkiler Açısından Genel Bakış (14.-17. Yüzyıllar) /Ahmet Yaşar Ocak Osmanlı yüksek sûfı çevrelerindeki zendeka ve ilhad hareketleri, sonuçta…

13.YÜZYILDA KADRİ BİLİNMEDİK ANADOLU DEVRİMİ VE KARŞIDEVRİME DİRENEN FİLOZOF: ŞEYH BEDREDDİN /Ömer Tuncer Aşıkpaşazade, Osmanlı’nın kuruluşunda Diyâr-Rûm’da (Anadolu) birbirini bütünleyen dört örgütlenmeden söz ediyor. Adlarını artık…

Şeyh Bedreddin, özellikle sanat ve edebiyat alanında onun öncülük ettiği söylenen isyan ile hatırı sayılır ürüne tema teşkil etmiştir. Erol Toy’un Azap Ortakları adlı romanı, Nazım Hikmet’in Simavna Kadısıoğlu Şeyh Bedreddin Destanı,…

Osmanlı Tarihinin İlk Ünlü “Zındık ve Mülhidi”: Şeyh Bedreddîn Şeyh Bedreddin hareketini anlayabilmek için, dönemin siyasal, toplumsal ve ekonomik şartlarını göz önüne almanın kaçınılmaz olduğunda kimsenin şüphesi yoktur. Çünkü onun…

Zendeka ve İlhad Hareketlerinin Dini ve İdeolojik Zemini: Osmanlı Topraklarında Hurûfîlik /Ahmet Yaşar Ocak Osmanlı İmparatorluğu’nda, özellikle şehirli sûfi kesimlerdeki söz konusu hareketlerinin dini ve ideolojik boyutunu…

/Remzi Kaptan *Bu kadar yıldız var olmasına rağmen, kainat hala karanlık. İnsan yaratıldığından bu yana da bu yıldızlar kadar, belki daha da çok söz söylendi. Ama sözün ışığı, hakikatin karanlığını aydınlatmaya hiç bir zaman yetmeyecek.…

Tanrı Khuda Âdem‘i yarattıktan sonra “ona secde edin” dediğinde, Melek Tavus(Azazil); «benim tek Tanrım var, o da sensin. Ben sana şirk koşmam ve senden başkasına secde etmem» demiştir. Ama sonrasını yanlış biliyorsunuz: Tanrı Khuda bu…

Prof. Dr. İrfan AÇIKGÖZ Bu yazı dizisinde Diyarbakır’da yaşayan Alevi-Türkmen Köylerinin dünü, bugünü ve yarınını sergilemeye çalışacağım. Bu konuda bilimsel çalışmalar ne yazık ki çok yetersizdir. Daha çok yaşlı köylülerimizin…

Ali GÖÇMEN Alevilere ilk toplu saldırı 1967 yılında Maraş’ın Elbistan ilçesinde oldu. Daha önce anlattığımız gibi; dağlar arasına sıkışmış bulunan Elbistan, Akçadağ, Afşin, Göksun köylerinde çoğunlukla Kürt aleviler ve bir kısmında da…

Ayfer KARAKAYA Kantarma Köyü Yazar Ayfer Karakaya-Stump(*) Ocak ve Aşiret olarak Sinemillileri incelemektedir. Bu makale ile daha önce yayınlanmamış pek çok veri de bilim dünyasının kullanımına titiz bir araştırmacının kaleminden…