PİRHA – Dersim’in Hozat ilçesine bağlı Taner köyünde bir araya gelip imalathane kuran kadınlar reçel, sirke, yağ, kantaron ilacı gibi ürünler üretip satıyorlar. Kadınlara çağrı yapan Tanerli kadınlar ekliyor: Köylerimizde bir şey yapamayız demeyin, şehir hayatı çekilmez durumdadır. İnanırsanız çok şey yapabilirsiniz ve köylerinize dönmekten çekinmeyin.
Dersim’in Hozat ilçesine bağlı Taner köyünde bir araya gelip imalathane kuran kadınlar reçel, sirke, yağ, kantaron ilacı gibi ürünler üreterek yaşamlarına anlam katıyorlar.
CAN TV’de Heqibe Perperıki programına konuşan Tanerli kadınlar, kendi köylerinde yetişen kuşburnu, yaban elması, kiraz, vişne gibi ürünlerden reçel, sirke, kantaron otundan, kekik, zembul gibi bitkilerden yağ, ilaç, baharat vb üretiyorlar. Bu sayede köylülerin ürünleri de değerlendirilmiş oluyor.
“KREDİ ÇEKTİM BU İMALATHANEYİ KURDUM”
Kredi çekerek ve fiili olarak imalathanenin kuruluşunda öncülük eden kadınlardan biri olan Elif Akgül, karşı köyden olduğunu evlendiğinden bu yana 50-60 yıldır bu köyde yaşadığını söyledi.
Elif, “Biz bu köyde eskiden daha çok ekin ekiyorduk. Her şey ekiyorduk, mercimek nohut buğday dışarıdan sadece çay ve şeker satın alıyorduk. Her şeyi buradan çıkarıyorduk. Eskiden böyleydi, meyvelerden reçel yapıyorduk. Sonra kredi çektim, bu imalathaneyi kurdum. Çocuklarıma yardım ettim, çevredeki kadınlar da yardıma geliyor, seçiyorlar. Onlar da faydalanıyor” diye konuştu.
“BİR ARAYA GELİP YOL ALDIK”
Bu projenin gelişmesindeki aşamaları anlatan kızı Nermin ise, “Biz burada 5-10 kadın birleşip elma, kuşburnu, kiraz vb toplayıp kurutuyorduk diyor ve imalathane sürecini ise şöyle anlatıyor:
“Biz bunu önceden yapıyorduk zaten, yapmaya devam ediyorduk. Dışarıdan insanlar yaptıklarımızı beğeniyordu. Bunları yapıp neden satmıyorsunuz diyorlardı, biz de yapıp millete verdik. Çok beğendiler. Biz de neden daha çok yapmayalım, dedik. Durumumuz yoktu, annem bize kredi çekti, bir mutfak yaptık. Burada yapıp dışarıdaki insanlara veriyoruz.”
“AKLINIZA GELEN HER REÇELİ YAPIYORUZ”
İmalathanede çalışan Dilek Akbalık ise ürettiklerine ve çalışmalarına ilişkin, “Burada her reçeli yapıyoruz. Aklına gelen her reçeli. Kuşburnu, elma, kiraz, vişne, aklına ne gelirse” diyor.
Dilek Akbalık, imalathane açma fikrini, bir araya gelişi ise şöyle anlatıyor:
“Kız kardeşim zaten meraklıydı, yapıyordu. Evde yaptıklarını millet de beğenince böyle bir şey yapalım dedi. Biz de kabul ettik. Sen varsan biz de varız, dedik. Çevredeki kadınlar da yardıma geliyorlar, hep birlikte çalışıyoruz. Şu an burada en çok yağ, elma sirkesi, elimizden ne geliyorsa yapıyoruz.”
“HASTALIKTAN BU YANA SİRKE ELİMİZDEN DÜŞMÜYOR”
Ürettikleri ürünlerin faydalarını da anlatıyor Dilek. Mesela dut kan için iyi, sirke ise temizlik için, yüz için iyi. Kadınlar güzellik ürünü olarak kullanıyor, her şeyde kullanıyoruz. Çamaşır makinesinde, bulaşık makinesinde kullanılıyor. Sirke (koronayı kastederek) hastalık çıktığından beri elimizden düşmüyor. Elde ettikleri ürünleri göstererek, “Bunlar yaban kekiği, kantaron ve reçeller, marmelat” diyor.
KANTARONUN FAYDALARI
Dilek, kantaron çiçeğinin toplanması ve elde edilen ilacın yapım aşamasına ilişkin de, “Biz toplayıp, getirip güzel bir şekilde yıkıyoruz, iyice süzdükten sonra zeytinyağı koyuyoruz ve şişelere doldurup üç ay bekletiyoruz. Bekledikten sonra kırmızılaşıyor ve bunu bal mumu yapımında kullanıyoruz. Bunu şu an değil de kışın yapabiliriz. Kantaron yağını bizim atalarımız, dedelerimiz de çok kullanıyordu, bunun otundan ilaç yapıyorlardı. Şimdi gidip krem falan alıyorlar, eskiden hep bunu kullanıyorlardı. Yağını ve kremini yapıyorsun yanıklara falan da çok iyi geliyor. Bizim buralardaki bitki ve çiçekler araba tozu, dumanı olmadığı için çok temiz” şeklinde konuşuyor.
Kadınlara da seslenen Tanerli kadınlar, “Siz de başarabilir ve erkeklerin ellerine bakmayabilirsiniz. Köylerimizde bir şey yapamayız demeyin, şehir hayatı çekilmez durumdadır. İnanırsanız çok şey yapabilirsiniz ve köylerinize dönmekten çekinmeyin” diye çağrı da yaptılar.
PİRHA/DERSİM
Yoruma kapalı.