TDK, hala ‘Cemevi, Alevi, Alevilik, Kızılbaş’ tanımlarında bildiğini okuyor

PİRHA- Türk Dil Kurumu Sözlüğü’nde Alevilikle ilgili kelimelerin tanımları, tepkilere ve eleştirilere rağmen hiç bir değişikliğe uğramadan olduğu gibi duruyor. Cami, kilise ve sinagog ibadet için toplanılan yer olarak tanımlanırken, cemevi sadece Alevilerin toplanma yeri olarak tanımlanıyor. “Alevilik” Alevi olma durumu şeklinde, “Alevi” Hz. Ali’ye bağlı olan kimse, “Kızılbaş” Şii mezhebinin bir kolu olarak, “Kızılbaşlık” ise Kızılbaş olma durumu şeklinde yazılıyor. Bu arada serseri, aptal ve Alevi olarak tanımlanan “vazalak” kelimesi de tepkiler üzerine TDK sözlüğünden çıkarılmış. 

Türk Dil Kurumu Sözlüğü’nde Alevilik ve Alevilikle ilgili kavramlar hala tartışmalı bir şekilde yerli yerinde duruyor. Zaman zaman Alevi toplumunun yanlı ve yanlış tanımlamalara tepki vermesine rağmen herhangi bir düzeltmeye gidilmediği görülüyor. 

Sözlükte aptal, sersem ve Alevi olarak tanımladıkları “vazalak” kelimesini iptal eden Türk Dil Kurumu, Alevi, Alevilik, cemevi tanımlamalarında hala bildiğini okumaya devam ediyor.

TDK resmi web sayfasında güncel Türkçe Sözlük için, “Türk Dil Kurumunun 1945’ten beri yayımlanan Türkçe Sözlük’ünün 2011 yılında yapılan 11. baskısının gözden geçirilip güncellenmiş olarak genel ağdan sunulan sürümüdür. Türkçe Sözlük dilimizde yaşanan gelişmelere bağlı olarak sürekli güncellenmektedir” ifadesini kullanılıyor.

Ancak yapılan eleştiriler ve uyarıların dikkate alınmadığı çok açık.

Türk Dil Kurumu Sözlüğü’ne baktığımızda hala Cemevi ibadethane olarak değil ‘Alevilerin toplanma yeri’ olarak tanımlanıyor. Oysa aynı sözlükte cami, kilise ve sinagog, Müslümanların, Hristiyanların ve Yahudilerin ibadet etmek için toplandıkları yer olarak tanımlanıyor. Cemevine ibadet denilmesinden ise kaçınılıyor. 

“Alevilik”, Alevi olma durumu şeklinde, “Alevi” Hz. Ali’ye bağlı olan kimse olarak tanımlanıyor. “Kızılbaş”, Şii mezhebinin bir kolu olarak, “Kızılbaşlık” ise Kızılbaş olma durumu şeklinde tanımlanıyor.

TANIMLARINDAN BİRİ “ALEVİ” OLARAK YAZILAN “VAZALAK” SÖZLÜKTEN ÇIKARILMIŞ

İki yıl önce Türk Dil Kurumu’nun sözlüğünde “vazalak” kelimesinin anlamı hem “aptal” ve “serseri” hem de “Alevi” olarak yazılmasına tepki yağmıştı. Bu tepkiler sonucu, Türkçe sözlükten “Vazalak” kelimesinin tamamen çıkarıldığı anlaşıldı.

PİRHA/İSTANBUL