PİRHA- Erzincan Tercan’a bağlı Konarlı Köyü’ndeki şelalenin olduğu bölgeye yapılmak istenen HES, köylülerin tepkisi üzerine durdu. Aleviler için kutsal sayılan ibadet yerlerini de barındıran bu bölgede yaşayanlar göçlerinin ardından gelen yalnızlığı ifade ettiler.
Erzincan Tercan’a bağlı Konarlı Köyü’nde dağlardan doğru uzanan Gırnavuk yeni ismi ile Konarlı Şelalesi görenlerde hayranlık uyandırıyor.
Bingöl Yedisu ve Dersim’in Kırdım bölgesinin tam sınırında bulunan şelalede kırmızı benekli alabalık yaşıyor. Çok sayıda gözden akan suyun tek bir suda toplandığı şelale en çok da doğallığı ile dikkati çekiyor. Köylüler bu şelalenin çok bilinmediği için bozulmadığını düşünüyor. Bundan oldukça memnun olan köylüler haklılar da. Çünkü keşfedilmeye başladığı yakın zamanda bu şelale üzerinde Haydar 1 ve 2 regülatör diye bir HES projesi hayata geçirilmek istendi. Halkın ve doğaseverlerin tepkisi üzerine sondaj çalışmaları durdurulan şelalenin bulunduğu alan ayrıca Aleviler için kutsal kabul edilen bir ibadet alanı.
Biz de yaşamlarının büyük çoğunluğunu bu bölgede geçiren bir aileyi ziyaret ettik.
Hayvancılık, arıcılık ve makineli tarıma uygun olmadığı için çok az da olsa toprakla uğraşan ailenin evi şelalenin çıktığı karlı dağlara bakıyor. Doğanın tüm güzelliklerini sunduğu bu evin çevresinde görünen dağların tamamına yakını da Aleviler için kutsal olan ziyaretlerle dolu.
“KİM VAR Kİ KİM GİTSİN ZİYARETLERE?”
Yaşı 70’i aşkın Fadime Kaplangil, evlendikten sonra bu bölgeye yerleşmiş. Konarlı köyünün eski ismi Şıh köy. Kaplangil, Yaklaşık 20 mezrası bulunan Konarlı’nın Karabaş mezrasında yaşıyor.
“4 ev var burada. Diğerleri göç etmiş, gitmiş. Buralar dağ başıdır. Zorluk çekiyoruz” diyen Kaplangil bir yandan eskinin o kalabalığını özlerken bir yandan da çilesini unutmak istiyor. Kaplangil, “Kar çoktu eskiden. Hasta olduğunda zor götürebilirdik o zaman. Şimdi iyidir. Araba var, yol var” diyor.
Şelalenin yakının da bulunan ziyaret olarak kabul edilen Germik’e eskiden gidip kurbanlarını kestiklerini söyleyen Kaplangil, “Su sıcaktır kaynıyor. Lokma pişirip götürdük dağıttık, yemek yedik kalkıp geldik. Eskiden beri bildiğimiz bir yer. Bu dağların çoğu ziyarettir. Kim var ki kim gitsin artık ziyaretlere. Millet dağılmış” ifadelerini kullanıyor.
“BU BÖLGE ALEVİLER İÇİN KUTSALDIR”
Torunu Atilla Şeherli de bu köyde yaşıyor. Şeherli, köylerinin sonunda bulunan şelaleye ilişkin şu bilgileri paylaşıyor:
“Şelale köyün en sonunda bulunuyor. Yukarıdaki kaynak suları ve kar sularının toplanıp belli bir bölgeden dökülmesiyle oluşuyor. Basamak halinde belli bir yerden gelip toplu bir şekilde dökülüyor. Şelalemiz çok fazla bilinmemesi ve doğasının kirlenmemesi en önemli özelliği. Bu yönüyle ön plana çıkıyor.”
Şelalenin olduğu bölgenin eski bir yerleşim yeri olduğunu söyleyen Şeherli, artık sürü sahibi Koçerlerin yılın 3 ayında bu bölgede yaşadıklarını söylüyor.
Bu bölgenin Aleviler için kutsal olduğunu da belirten Şeherli, “Şelalenin olduğu bölgede Alevilikte kutsal olan ziyaretlerimiz var. İnsanlar köy kalabalıkken gidip kurban kesiyorlarmış adak diliyorlar. Şu an köyde kimse olmadığı için oralarda ziyaretlerimizde kendi kaderine terk edilmiş durumda” ifadelerini kullanıyor.
“HALKIN MÜCADELESİYLE HES PROJESİ İPTAL EDİLDİ”
Köyde yapılmak istenen Haydar 1 ve 2 regülatör diye bilinen HES projesine karşı köy halkı ile birlikte mücadele ettiklerini belirten Şeherli, konuya ilişkin şunları söylüyor:
“Kar suların çok fazla olması ve şelaleden gelen suyun bir vadide toplanmasından dolayı bu bölgede bir HES yapılmak istendi. Alevilikte önemli olan bir isim de Haydar. Alevilikte kutsal olmasına rağmen böyle trajikomik bir isimle bu bölgede HES yapılmak istendi. Ve köylü halkının duyarlı olmasının insanların doğaya suya sahip çıktıkları için HES projesi iptal edildi. Bunun için köy halkının birlikte hareket etmesi ve köyde basın açıklaması yapması. Tercan’da valilikte bu işin peşine düşmesi. Bu HES projesi gelip ölçümler yapıldı. Sonra sondaj vurmak istedikleri an fark ettik işin ciddiyetini. Bundan sonra Dersim Baro Barış Yıldırım’la irtibata geçtik. Ve Sivas Bölge Mahkemesinden HES’in iptali için dava açıldı. Bu süreç biteli 3-4 sene oldu. Gelip keşifler oldu. Mahkeme süreçlerinin ardından köyümüzün lehine kararlar alındı. Şu anlık ertelenmiş durumda ama ileride tekrar olmayacağı anlamına gelmiyor.”
Sevim KAHRAMAN
ERZİNCAN/TERCAN
Yoruma kapalı.