PİRHA- Demokratik Alevi Federasyonu (FEDA), Avrupa Demokratik Dersim Birlikleri Federasyonu (ADEF), Dersim İnşa Kongresi (DİK) tarafından organize edilen 14. Dêrsim Kültür Festivali, Almanya’nın Frankfurt kentindeki Rebstockpark’ta ikinci gününde devam ediyor.
Festivalin ikinci günü Dersim’de Kadın ve Ekoloji paneli ile başladı. Moderatörlüğü Hülya Yer tarafından yapılan panele Araştırmacı Ekolojist Leyla Binici, Eğitimci Elif Akgül Ateş,Kadın Aktivist Hatice Tosun konuşmacı olarak katıldı.
Eğitimci Elif Akgül Ateş, Kırmançki olarak yaptığı konuşmasında Dersim coğrafyasında gerçekleşen kadın kırımına değindi. 1938 yılında gerçekleşen soykırımda özellikle kadın kırımına dikkat çeken Akgül Ateş, o tarihte öncülük eden kadınların isimlerini saydı. Zarife Ana’yı anan Akgül Ateş, Dersim’de Alişer’in yoldaşı olarak öncülük yapan bir kadın olduğuna dikkat çekti.
O tarihte bir çok kadının katledilmesinin yanında, dışarıya farklı ailelere verilen kadınların kendi dilinden, ,inancından, kültüründen uzaklaştırılarak, bir asimilasyon süreci yaşatıldığını söyledi. “Dersimin dili, inancı, kültürü soykırımdan geçirildi“ dedi. Dersim’in coğrafyasının da kırımdan geçirildiğine işaret etti.
“DERSİM KÜLTÜRÜNDE EŞİTLİK VE ADALET VARDIR”
Araştırmacı Ekolojist Leyla Binici ise Dersim ve Ekoloji başlığı ile sunum yaptı. Dersim tarihinde yaşanan katliamların yanı sıra, kültürel katliam ve ekoloji katliamı yaşandığını söyledi.
Binici, “Dersim halkının geleneğinde doğaya, canlıya saygı esastır. Dersim kültüründe eşitlik ve adalet vardır. Ağacı keserken bile rızalık ister ağaçtan, sabah yüzünü güneşe verip dua ettiğinde börtü böceği unutmaz. Kapitalist sistem geliştiğinde, dünya ekonomisini elinde tutan küçük bir azınlık, dengeleri altı üst etti. Şimdiden önlemimizi almak zorundayız. Çok az bir süremiz kaldı. Eğer önlemimizi almaksak dünyamız yok olacak“ dedi.
Binici Erzincan İliç örneğinden yola çıkarak madenlerin çevreye zararlarını anlattı. Binici, “Politik ekolojinin yaşam tarzımızda ön plana alarak düşünmemiz ve yaşamamız gerektiğinin altını çiziyorum” ifadelerini kullandı.
Aktivist Hatice Tosun da Dersim’de fiziki katliamın yanında, beyaz bir katliam yaşandığını ifade ederek, “Dilimizi, kültürümüzü elimizden aldılar, çocuklarımızı kendi elimizle gardiyanlara teslim ettik. Büyük bir asimilasyona uğradık. Günümüzde de bu asimilasyon en acımasız şekilde devam ediyor” diye konuştu.
PİRHA/KÖLN
Yoruma kapalı.