PİRHA – 4. Altınoluk Alevi Kültür ve Sanat Festivali’nde Tahtakuşlar Köyünün tarihine ışık tutuldu. Eğitimci Yazar Sinan Kahyaoğlu, “Bu insanlar, sürdükleri Yol’a ‘Türkmenlik’ der. Türkmenlik eşittir Aleviliktir” diye belirtti.
Alevi Kültür Dernekleri Altınoluk Şube tarafından düzenlenen Alevi Kültür ve Sanat Festivali’nin 4. gün programı Tahtakuşlar Köyü’nde yapıldı.
“Yıldız Dağı’ndan Kazdağı’na Pir Sultan Aşkına” temasıyla düzenlenen festivalin 4. gününde de halkın ilgisi bir hayli yoğun oldu.
BÖLGENİN EN KÖKLÜ TAHTACI KÖYÜ!
Programın açılış konuşmasını Tahtakuşlar Köy Muhtarı Kadir Sürgit yaptı. Bölgenin en köklü Tahtacı köyü olduklarını belirten Sürgit, “Tahtacı Türkmenleri olarak Karesi Beyliği zamanından beri Kaz Dağlarında yolumuzu sürmekteyiz. 19. Yüzyılda yerleşik hayata geçtik ve köylerimizi kurduk. Ocağımız İzmir’de Yanyatır Ocağıdır. Köyümüz, Kazdağı eteklerinde kurulan ilk Türkmen köyüdür. Kaz Dağlarının doruklarındaki ulu yatırlarımız Sarı Kız Ana ile Cılbak Baba, hepimizin şefaatçisi olsun. Hoşgeldiniz, sefa getirdiniz” diye konuştu.
AKD Altınoluk Şube Başkanı Veli Doğan da konuşmasında “Birlikte yaşam kültürünü sağladıkları için Tahtakuşlar Köyü halkına teşekkür ediyorum. Pir Sultan Abdal’ın direnci, mücadelesi daima bizimle olsun” dedi. Doğan ayrıca Tahtakuşlar Köyü Muhtarına Pir Sultan Abdal portresini hediye etti.
Programın devamında Sazender Mesut Oğuz, yöreye ait deyişleri çalıp seslendirirken AKD Altınoluk Şube üyeleri de semah döndü.
TAHTACI TÜRKMENLERİNDE ŞAMANİZM ETKİSİ!
Prof. Dr. Mehmet Ali Yolcu, “Tahtacılar, inanç ve gelenek” başlığının ele alındığı sunum yaptı. Tahtacı inanç dünyasında Şamanizm geleneğinin güçlü etkisinin olduğunu söyleyen Yolcu, “Her inanç birbirinden etkilenebiliyor, o nedenle Şamanizm etkileri bugün bu gelenek içerisinde görünebiliyor” dedi. Yolcu, şu konuşmayı yaptı:
“Tanıştığım bir dede, ‘Tahtacılar, doğada, tabiatta insan sureti görür’ demişti. Tahtacıların, İç Asya’dan Anadolu’ya göç ettikleri konusunda birçok bilgi var. Günümüzde Doğu Toroslardan başlayan Tahtacı nüfusu, Çanakkale’ye kadar kıyı boyunca görünmekte. Bazı bölgelerde Tahtacılara ‘Türkmen’ de deniliyor. Tahtacı ismini ilk kez Osmanlı’da 16. Yüzyılda görebiliyoruz. ‘Ağaç eri’ ismi de görülüyor. Tahtacıların 1400’lü yıllarda muhtemelen isimleri böyle anılıyordu.”
1843 YILINDA YERLEŞİK HAYATA GEÇİLDİ!
Eğitimci Yazar Sinan Kahyaoğlu ise Tahtacı kültürünün artık yaşatılamadığının altını çizerek şu bilgileri paylaştı:
“Bazı tarih bilgilerine göre Tahtacıların, Hunlar döneminde buraya geldiği belirtilir. Bizler Çukurova bölgesinde Aladağlar’da yaşam sürdük. Oralarda ağaçlardan yurtlar yapardık. Sonrasında tersaneler için tahta biçtik. Fatih Sultan Mehmet, İstanbul’u fethetmek için Tahtacıları çalıştırmış, gemiler yaptırmış. Tahtacı coğrafyasında çok sirkülasyon oldu. Buradan Midilli’ye gidenler, sonra gelenler de oldu.
19. Yüzyıla kadar kereste üretip satmışız. Sanayi devrimi olunca üretim araçlarında değişim olmuş. Bizler de sanayi devrimini yakalayamamışız.
1843 yılında bizim bu köyümüz kurulmuş ve yerleşik hayata geçmişiz. Sonra bu bölgeden vergi ve askerler alınmış. Ardından tarıma geçip tahtacılığı bırakmışız. 1970’li yıllara kadar tam yerleşik hayat kuruldu ancak sonrasında yine köylerden kentlere gençler göç etti. 16. Yüzyıldan 19. Yüzyıla kadar Tahtacılık serüvenimiz sürdü. Şu anda tahtacı değiliz. Bu insanlar, sürdükleri Yol’a ‘Türkmenlik’ der. Türkmenlik eşittir Aleviliktir. Yanyatır haricinde bir de ‘Aydınlı’ isimli bir ocağımız var. Bizler doğaya saygılıyız. Ama mevcut politikalar, bizim bu işlerimizi de zorlamakta.
Bizim ulu ozanlarımız var evet ama Tahtacılar için Şah Hatayi çok önemlidir. Sonrasında Pir Sultan gelir. Aslında Pir Sultan, Hatayi’nin öğrencisidir. Yasaklamalar nedeniyle bizler, Hatayi deyişlerini Pir Sultan’ın deyişi olarak okurlar.”
Demet Aykut, Sultan Aykut, Sinan Budak, Süleyman Tik’in müzik dinletisi ardından program son buldu.
PİRHA/ALTINOLUK
Yoruma kapalı.