PİRHA – Seyit Rıza ve arkadaşları idam edilişlerinin 82’inci yıl dönümünde Kadıköy’de anıldı. Zazaca yakılan ağıtlar eşliğinde, “Hiçbir şey unutmadık, hiçbir şeyi affetmedik” vurgusunun yapıldığı anmada, Dersim Katliamı ile yüzleşme çağrısı yapıldı.
HABERİN VİDEOSU
Bundan 82 yıl önce Dersim’in önde gelenleri, seyitleri, Seyd Rıza, Wusênê Seydi, Aliye Mirzê Sili, Hesen Ağa, Findik Ağa, Resik Uşen ve Hesenê Ivraimê, Ankara’dan özel görevle gönderilen İhsan Sabri Çağlayangil’in denetiminde yapılan yasadışı bir mahkeme neticesinde Elazığ Buğday Meydanı’nda idam edildi.
Dersim ve İstanbul başta olmak üzere birçok şehirde Seyit Rıza ve arkadaşları düzenlenecek etkinliklerle anıldı. Etkinlikte şiirler, ağıtlar okundu. Seyit Rıza ve yoldaşları için yapılan lokmalar gulbengin ardından pay edildi.
Dersim Dernekleri Federasyonu (DEDEF) ve Avrupa Demokrasi Dersim Birliği Federasyonu (ADEF) öncülüğünde , Seyit Rıza ve arkadaşları katledilişlerinin 82’inci yıldönümünde İstanbul’da ise Kadıköy Rıhtım’da anıldı.
Anmaya, Dersim Araştırmalar Merkezi, HDK, HDP milletvekilleri Musa Piroğlu, Züleyha Gülüm, sanatçılar Doğan Çelik, Şenol Akdağ ve Dersim dostları katıldı.
“38 HALA DEVAM EDİYOR”
Dersim Dernekler Federasyonu Yönetim Kurulu Üyesi Hasan Şen,”Bazen baraj, maden, inancımızı kültürümüzü tasfiye ederek, bazen ormanlarımızı yakarak son günlerde de halkın iradesi gasp edilerek 38 devam ettiriliyor. Bizler bundan sonra birlikte yaşamanın, demokrasi çerçevesi içinde mücadelesini yürüttüğümüz gibi kendi derdimizi de bütün dünyaya duyuracağız” ifadelerini kullandı.
“DERSİM’DE SOYKIRIM UYGULANMIŞTIR”
Açıklamayı Dersim Dernekleri Federasyonu Yönetim Kurulu Üyesi Ulaş Yeğin yaptı.
Yeğin, Dersim katliamının insanların belleğinde en ağır yeri tutarak, yüreklerinde tesellisi olmayan ve kabul edilemez olan bir yara ile bugün de kanamaya devam ettiğini söyledi.
Yeğin, “Dersim kimliğinin ve kültürünün temel taşıyıcısı konumundaki -başta Seyit Rıza olmak üzere-halk önderlerinin hileyle katledilmesinden sonra Dersim halkına karşı eşine az rastlanılır bir saldırganlıkla, tartışmasız bir soykırım uygulamıştır.” dedi.
Dersim’de yaşananların tüm insanlığa karşı yapılmış bir suç olduğunu söyleyen Yeğin, bu soykırıma günümüzde çeşitli şekillerde devam ettiğini vurguladı.
“TÜM İNSANLIĞA KARŞI SUÇ İŞLENMİŞTİR”
Yeğin sözlerini şöyle sürdürdü:
“Faşizmin kin ve kanla beslenen öfkesi saldırganlıkta sınır tanımamış, sadece Dersim’e karşı değil aynı zamanda tüm insanlığa karşı suç işlenmiştir. Bugün başta bizlere ve bütün demokratik kamuoyuna insanlığa karşı işlenmiş bu suçun teşhir edilmesi ve bütün insanlık huzurunda lanetlenmesini sağlamak için görevler düşmektedir. İnsanlığa karşı işlenmiş suç olarak gördüğümüz soykırıma karşı yapılacak çalışmalara dair girişim ve çalışmalar bu suçun kurbanı olmuş halkın geniş rıza ve onayıyla yapılmalıdır.
Dersim’deki soykırımın başlıca sorumlusu olan ırkçı ideolojinin günümüzdeki devamcısı olan mevcut siyasal iktidarın değişim ve yüzleşme iddia ve safsatalarına inanmıyoruz. Zira 1930’lu yıllardaki faşist ırkçı geçmişi göz önüne alınmadan, Yahudi soykırımı ile Dersim Soykırımı arasındaki zamana ve uygulamaya ait paralellik aydınlatılmadan Dersim 1938’in derinliği anlaşılamaz. Kaldı ki sistemin siyasal temsilcileri ve suç ortakları Dersim halkının nazarında zaten mahkûm olduklarından, bunların yüzleşme adı altındaki politik oyunları olsa olsa yüzleşme olarak adlandırılabilir. Bugün iktidar olan AKP o günlerden aldığı mirası barajlar, HES’ler, madenler ve köy boşaltmalar ile devam ettirmektedir.”
“DERSİM 38’İ HER FIRSATTA LANETLEMELİYİZ”
Dersim Katliamı’nı her fırsatta lanetlemek ve Dersim’i tüm saldırılara karşı korumak gerektiğine dikkat çeken Yeğin sözlerine şöyle devam etti:
“Ayrıca Dersim Soykırımı’na temel oluşturmak üzere dönemin parlamentosu ve onun bir aygıtı konumundaki organlar tarafından çıkarılan kararlar ve bu kararlarla birebir örtüşen devlet uygulamaları orta yerde dururken, 1937-1938’de yaşananları, istenmeyen, üzücü, sadece sert müdahale edilmiş asayiş olaylarıymış gibi soykırımın bütününden ayırarak tek tek gündeme getirmek; soykırımı sulandırmak, bu suçu siyasi ve insanlık boyutundan sıyırmak ve bu yolla Dersim 38 davasına darbe vurmak demektir.
Bugün bizlere düşen görev, onurlu durmak ve bu davanın tek yetkili merci olan halk iradesini örgütlenmesini sağlamaktır. Dersim 38 Soykırımı’nı her fırsatta lanetlemek, acılarımıza sahip çıkmak ve Dersim’i tüm saldırılara karşı korumaktır.”
TALEPLER
Yeğin, DEDEF, ADEF ve Dersim’in dostları olarak ortak mücadele çağrısı yaparak yıllardır sürdürdükleri talepler yineledi:
- Arşivler Açılsın Dersim ismi iade edilsin!
- Dersim halkından özür dilensin!
- Sürgünler, kayıplar ve evlatlık alınan çocukların listesi açıklansın!
- Seyit Rıza ve arkadaşlarının mezar yerleri açıklansın!
- Dillerimize ve Kızılbaş Alevi inancımıza özgürlük tanınsın!
- Munzur’daki baraj projeleri iptal edilsin!
PİROĞLU: AYNI ZULME DEVAM EDİYORLAR
HDP Milletvekili Musa Piroğlu da yaptığı kısa bir konuşma yaptı.
Piroğlu, “Kanla katliamla yazılmış bir tarihin önemli dönemeci için buradayız. Soykırımı, arşivlerde saklananları unutulmayacağını, hafızalardan silinmeyeceğini haykırmak için buradayız. Bugün bu ülkeyi karanlığa boğmaya çalışıyorlar. Aynı zulme devam ediyorlar. Dün Dersim’i yakanlarla bugün kayyım atayanlar, mezarlarımızı tahrip edenler aynı zihniyetten geliyor. Seyit Rıza’nın dediği gibi, ‘Unutmayacağız. affetmeyeceğiz, diz çökmeyeceğiz.” ifadelerini kullandı.
Şiirler ve ağıtların okunmasının ardından gulbeng verilerek lokmalar pay edildi.
PİRHA/İSTANBUL
Yoruma kapalı.