PİRHA-İdam edilişlerinin 85. yıl dönümünde Seyit Rıza ve arkadaşları Garip Dede Dergahı Vakfı ile Demokratik Alevi Dernekleri’nin (DAD) düzenlediği panel ile anıldı. Programda konuşan DAD İstanbul Şubesi Eş Başkanı Ali Şeker, “Dersim Rae Haq inancının serçeşmesidir. Bu coğrafyanın vazgeçilmezlerinden birisidir. Dersim katliamı aynı zamanda bir Kürt katliamıdır. Kürt ve Alevi oldukları için katledilmişlerdir” dedi.

Garip Dede Dergahı Vakfı ile Demokratik Alevi Dernekleri (DAD), idam edilişlerinin 85. yılında Seyit Rıza ve arkadaşlarını Garip Dede Cemevi’nde düzenlenen “Herkesin Bildiği Sır: Dersim” başlıklı panel ile andı. Panele Alevi Dernekleri Federasyonu (ADFE) Genel Başkanı Celal Fırat, DAD Eş Genel Başkanı Kadriye Doğan, DAD İstanbul Şubesi Eş Başkanı Ali Şeker, Halkların Demokratik Kongresi (HDK) Eş Sözcüsü Cengiz Çiçek ile tarihçi-yazar Prof. Dr. Bülent Bilmez konuşmacı olarak katıldı. Munzur Çevre Derneği üyeleri, Halkların Demokratik Partisi (HDP) Küçükçekmece ilçe örgütü yöneticileri, gazeteci Faik Bulut ve Bahçelievler Hacı Bektaş Veli Kültür Derneği Başkanı Ufuk Emre Bektaş da programa katılanlar arasındaydı.

Çerağ uyandırılması ile başlayan etkinlikte ilk olarak Dersim katliamında hayatını kaybedenler için saygı duruşunda bulunuldu.

“DİZ ÇÖKMEYECEK OLANLARA SAYGILAR”

Programda ilk olarak söz alan DAD Eş Genel Başkanı Kadriye Doğan, katliamda yaşamını yitirenleri anarak başladığı konuşmasında “Dersim’in baş eğmeyen insanlarını anmak için buradayız. Karanlığa yenilmeyip aydınlığı bize taşıyanları saygıyla anıyorum. Dersim’i ilk gittiğimde gördüm ki, acılar hala devam ediyor. Bizler inancımızı inşa etmeye, sürdürmeye devam edeceğiz. Dün yine Kürt coğrafyasına bir saldırı başladı. Bu devlet hem bizi hem tüm özgürlük arayışçılarını imha etmek için çalışıyor. Birlik olarak hareket etmek zorundayız. Diz çökmeyecek olanlara saygılar” ifadelerini kullandı.

“DERSİM, RAE HAQ İNANCININ SERÇEŞMESİDİR”

DAD İstanbul Şubesi Eş Başkanı Ali Şeker, Dersim’e yönelik Osmanlı dönemindeki askeri harekatlara da değinerek, şunları söyledi:

“Dersim Rae Haq inancının serçeşmesidir. Bu coğrafyanın vazgeçilmezlerinden birisidir. 1937’den öncede sayısız saldırıya maruz kalmıştır. Dersim hadisesini 1937’den başlatamazsınız. Dersim katliamı aynı zamanda bir Kürt katliamıdır. Kürt ve Alevi oldukları için katledilmişlerdir. Dersim davasını 1950’lelere kadar kimse gündeme getirmedi. Dersim meselesine şaşı bakılmıştır. Bugün hayatın her alanında beyaz asimilasyon var.”

“DERSİM’DE YAŞANANLARI NE YAZIK Kİ ÇOK GEÇ ÖĞRENDİK”

ADFE Genel Başkanı Celal Fırat ise Türkiye kamuoyunun Dersim katliamına ilişkin yeterli bilgiyi alamadığını belirtirken, “Dersim’de yaşananları ne yazık ki çok geç öğrendik. Kimse konuşmadı. İnsanlar hala hiçbir suç işlemeden cezalandırılmaya devam ediyor. Bir yerde zulmü engelleyemiyorsak, yaşananları ifşa etmeliyiz. Dersim katliamını unutmak ve yaşanmamış saymak utanç vericidir. Katledilen her bir canımıza karşı sorumluluğumuz var. Dersim’deki aynı zihniyet bugün de Alevileri yok etmeye, asimile etmeye çalışıyor” dedi. AKP’nin cemevlerine yönelik çalışmalarına da değinen Fırat, “Devlet, kurduğu başkanlık ile inançsal hizmetlerimize müdahale edecektir. İnanç önderlerini devlet memuru yapmak istemektedirler. Hep beraber mücadele edeceğiz. Eşit yurttaşlık hakkımızdan asla vazgeçmeyeceğiz” diye konuştu.

“DERSİM, ORDUNUN PLANLI BİR EYLEMİYDİ”

Tarihçi Prof. Dr. Bülent Bilmez de konuşmasında şunları kaydetti:

“Alevilerin tarih boyunca yaşadıkları biliniyor. Dersim, ordunun planlı bir eylemiydi. 1935’in sonunda Tunceli vilayeti oluşturuluyor. Tam bir sömürge valiliği sistemi oluyor. Bir çıban olarak görünen meselenin çözülmesi için Abdullah Alpdoğan’ı yolluyorlar. Dersim’de yapılanın açık adı soykırımdır.”

“KATLİAMLARIN ALTINDA YATAN ULUS DEVLET POLİTİKASIDIR”

HDK Eş Sözcüsü Cengiz Çiçek ise şöyle konuştu:

“Dedem, Dersim’den Bolu Gerede’ye sürgün edilmiş. Travmanın yükünü almak zorundayız. Sadece Dersim katliamı değil; şu an resmi sınırlar içerisinde onlarca katliam, soykırım ve sürgün politikalarından geçtik. Bu toplumsal bir hakikat. Katliamların temelinde ulus devlet politikası yatıyor. Dersim, sistematik bir katliam. Dersim’in acısı hep tazedir. Kötünün sıradanlığı bugün de yaşıyoruz. Bu sıradanlığa insan olarak “hayır” demek gerekiyor. Şark Islahat Planı bugün AKP tarafından Terörle Mücadele Kanunu içinde sürdürülüyor.”

Konuşmaların ardından sanatçı Mehmet Ekici sahneye çıkarak, türkü söyledi. Çerağın sırlanmasının ardından program sona erdi. Ardından lokmalar pay edildi.

PİRHA / İSTANBUL