PİRHA-Antalya’da geleneksel olarak yüzyıllardır yapılan ‘Pıngıdık’ etkinliği Finike’ye bağlı Çatallar Köyü’nde gerçekleştirildi. Baharı karşılama etkinliği olarak düzenlenen ‘Pıngıdık’; birliği, beraberliği, bereketi ve bölüşmeyi simgeliyor.
Antalya’nın Finike ilçesine bağlı Çatallar Köyü’nde, geleneksel olarak yüzyıllardır yapılan ve baharı karşılama, birlik, dirlik, bereket ile bölüşmeyi simgelediği düşünülen ‘Pıngıdık’ etkinliği yapıldı. 21 Mart Nevruz’unda yapılması gereken etkinlik, köy nüfusunun çoğunun dışarıda yaşaması dolayısıyla sömestr tatilinde gerçekleştiriliyor.
‘Pıngıdık’ etkinliğinin organizasyonunda yer alan Ulaş Al ile köylüler, yüzyıllardır devam ettirilen geleneği PİRHA‘ya anlattı.
“DAYANIŞMAYI GÖSTERİYORUZ”
Köylülerden Ayten Erkaya, geleneklerini yıllardır sürdürmeye çalıştıklarını belirtirken, “Büyüklerimizle birlikte burada ekmek yapıyoruz. Birliğimiz, beraberliğimiz olsun diye dayanışmamızı gösteriyoruz. Akşam 5 civarında köyümüzün genç erkekleri Pıngıdık denilen şahsı hazırlıyorlar. Pıngıdık, erkeklerden herhangi bekar bir genç birliği ve bereketi simgeliyor. Akşam eğlence zamanı Pıngıdık tüm evleri geziyor. Evlerden çörek otu, un gibi şeyler alıyor” dedi.
65 yaşındaki Melahat Fındık ise “Babam 100 yaşında öldü. Babamın çocukluğunda olan bir ritüel. Aslında köyümüzün gençlerinin kışın birlik, beraberlik olsun diye kapalı alanlarda yaptığı bir ritüeldi. Anneannelerimizden gelen bir olay olduğu için bizden önceki ve sonraki gençlik de bu olayı devam ettiriyor. Ama köyümüzün gençleri biraz daha açtı bu olayı. Sanatçılar getirdiler, köy meydanlarında yapılmaya başlandı. Daha önce kapalı alanlarda yapıyorduk. Kışın soğukta olduğu için azınlıktaydık. Un, susam, yağ toplanıyordu. Ritüele katılamayan yaşlılarımıza ekmek yapılıp paylaşılıyordu. Cemrenin düşme döneminde yapılıyor genelde” ifadelerini kullandı.
“BİRLİK, BERABERLİĞİ ÖĞRENİYORUZ“
Dilek Çelik de 9 sene önce gelin olarak köye geldiğini ifade ederek, “Ben çok fazla detayını bilmiyorum ama 9 senedir çok güzel eğleniyorum. Çok güzel bir adet. Herkes gelsin, görsün, izlesin, hissetsin, önyargılı olmasınlar. Özellikle Biz Tahtacı Alevilerle alakalı ön yargılı olmasınlar. Gelsinler, görsünler, tanımaya çalışsınlar” diye konuştu.
Fatma Çelik (Bebek Ana) etkinliğe ilişkin “Pıngıdık atamızdan gelen bir şey ve ninelerimizin, dedelerimizin zamanından beri bunu devam ettiriyoruz. Çocuklarımız devam ettiriyorlar” derken, Sinem Mesaj ise “26 sene önce Akçeniş’ten Çatallara gelin olarak geldim. Gençlerimiz tatilde bir araya geliyor. Ekmekler, çorbalar, çaylar yapıyoruz. Akşam alanımızda hep beraber eğleniyoruz” şeklinde konuştu.
Pıngıdık etkinliğine ilk olarak geçen sene şahit olduğunu belirten Sinem Nefer, “İnsanların içine girdim, samimiyetlerini gördüm. Çok farklı, güzel bir duygu. Büyüklerimiz bize ekmek açmasını öğretiyor. Birliği, beraberliği öğreniyoruz” dedi.
“ALEVİ, SÜNNİ AYRIMI OLMASIN”
Köye 13 yıl önce gelin olarak geldiğini belirten Faden Çelik ise şunları kaydetti:
“Ben de buraya gelin olarak geldim. Sünni bir insanım. Alevi geleneğini, göreneğini bilmiyordum buraya geldikten sonra öğrendim. İnsanlarımızla birlik içinde ilerletmeye devam ediyoruz. Burdur’dan buraya geleli 13 yıl oldu. Alevilikle ilgili birçok şey deniliyordu ama ben çok memnunum eşimden, ailesinden, her şeyden. Allah razı olsun her türlü. Sünni canlara çağrıda bulunuyorum. Yadırgamasınlar. Alevi, Sünni diye ayrım yapmasınlar. Bir arada olunuyor bir şekilde. Alevilik, Sünnilik ayrımı olmasın. Kesinlikle olumsuz bir şey görmedik. Normal bir ailede nasıl oluyorsa, Alevi ailede de aynı şekilde.”
“AĞAÇLARI, RIZALARINI ALARAK KESTİK”
Köye gelin olarak gelenlerden biri de Esengül Güngör. Güngör etkinliğe dair “Akçeniş’ten gelin geldim buraya. Birlik ve beraberlik için gençlerimizin yanındayız. Toplanıp genç kızlarımıza ekmek yapıyoruz. Yaptığımız ekmekleri alana götürüyoruz. Evli oğlanlarımız ekmeği kapıyor. Sacın üzerindeki ekmeği de bekarlar korumaya çalışıyor” dedi.
Organizasyon sorumlusu Ulaş Al ise Pıngıdık geleneğine ilişkin şunları söyledi:
“Bizler Alevi inançlı insanlar olduğumuz için bir cana kıyamayız. Bu ağaçlarımızı rızasını alarak kestik. Bu ağaçlar canlı bir ağaç olmamasına rağmen onların rızasını aldık. Perşembe’yi cumaya bağlayan akşam bu ağaçları kestik. Kesmemizdeki maksat yapacak olduğumuz etkinliğin bir bütünü. Bu etkinliğimizin ismi birlik, beraberlik, bereket simgesi olan bir şey. Ben yaklaşık 10 seneden beri bu etkinliğin içinde görev almaktayım. Dedemin dedesinin zamanında yapılan bir etkinlikte sadece saz ve cümbüş bu tarz şeyler oluyormuş. İnsanlar modernleşti ve etkinliğimizi büyüttük. Kendi çapımızda sanatçı getirmeye başladık. Alanlarımızı, ateşlerimizi büyük tutmaya, gelen insanlarımıza ikramda bulunmaya başladık.
“HERKES MUTLU OLUYOR”
Etkinliğimizde bekar genç erkekler ,Pıngıdık hazırlama ve odun işine bakar. Kızlarımız ise ekmek yapma işine bakar. Pıngıdık evde hazırlanır. Aramızdaki keçi postu giyecek olan bekar gencin kim olduğunu sadece bekar erkekler bilmez, başka kimse bilmez. Kendisine Mercan veya Osman olarak hitap edilir. Pıngıdık’ın omuzlarındaki çanlar birliği ve bereketi simgeliyor. Bu etkinlikte çok yoruluyoruz ama etkinliğin bitişinde o kadar mutlu oluyoruz ki, herkes bize teşekkür ederek ayrılıyor.”
Cebrail ARSLAN/ANTALYA
Yoruma kapalı.