PİRHA- Burdur’un Yeşilova ilçesine bağlı Niyazlar köyünde bulunan Niyazi Baba Türbesi köylüler tarafından korumaya alınarak restore edildi. Emekli öğretmen Fadime Balkır, Horasan erenlerinden olduğu belirtilen Niyazi Baba Türbesini her yıl çok sayıda kişinin ziyaret ettiğini söyledi.

Niyazlar köyünün yerlisi ve emekli öğretmen Fadime Balkır küçüklüğünden bu yana özel günlerde Niyazi Baba Türbesini ziyaret ettiklerini söyleyerek, bu türbenin civardaki Aleviler için büyük önem taşıdığını belirtti.

“KÖYLÜLER EL BİRLİĞİ İLE TÜRBEYİ YAPTILAR”

Emekli öğretmen Fadime Balkır, çocukluğundan itibaren aileleri tarafından bu ziyarete getirildiklerini söyledi. Niyazlar köyü sakinlerinin bu türbeye büyük değer atfettikleri için türbeyi korumaya alarak yeniden inşa ettiklerini dile getiren Balkır, “Çocukluğumuzdan itibaren özellikle bayramlarda ve özel günlerde Niyazi Baba Türbesini ziyaret edelim diye annelerimiz ile beraber buraya gelirdik. Eski taş yapıdan oluşan, üstünde kiremit veya daha değişik malzemeden yapılmış tahta bir kapısı olan küçücük bir yer olarak hatırlıyorum. Sonradan köylüler Niyazi Baba’ya olan saygılarından ve çok önem verdiklerinden dolayı şu an içerisinde bulunduğumuz türbeyi elbirliği ile yaptılar. Taşları Isparta’dan özel olarak getirdiler” dedi.

“ALEVİ BEKTAŞİ İNANCINI YAYMAYA ÇALIŞMIŞ”

Horasan erenlerinden olduğu belirtilen Niyazi Baba’ya dair bilgi veren Balkır şöyle konuştu:

“Niyazi Baba’nın Horasan erenlerinden olduğu, savaş sonrasında konup göçerek önce Isparta, Tavas’a sonra Kuzupınarı denilen yerde kuzu yediği, kuzuyu yedikten sonra 3 kez bastonuyla su diyerek yere vurduğunda su çıktığını ve ondan dolayı oranın adının Kuzupınarı olarak bilindiği ve Niyazi Baba’nın bir dönem orada kaldığı söylenir. Sonra buraya Niyazlar köyüne gelmiş. İlk önce buraya 50 metre mesafede olan çilehane denilen yerde kalmış, sonradan buraya gelerek bu mekanı yapmış ve Hakk’a yürümüş.
Köyümüzde bir karadut ağacı var. Niyaz Baba, bu karadut ağacının olduğu yerlerde Alevi Bektaşi inancını ve felsefesini yaymaya çalışmış. Büyüklerimizin anlatımlarından duyardık. Köyümüzde Haydar hocamız vardı eski yazıları okuyordu, bu mezarlığın 1283 yıllarına ait olduğunu söylerdi.”

NİYAZİ BABA KİMDİR?

Yeşilova’nın Niyazlar Köyü’nde, “Niyazi Baba” adıyla bir türbe bulunmaktadır. Bu erenlere hürmeten, köye de “Niyazlar” adı verilmiştir. Niyazi Baba Horasan’dan gelip burada konakladığı ilk yerde su yokmuş. Kuzupınarı mevkii denilen yerde asası ile su çıkarmış şeklinde bir menkabesi vardır. Niyazi Baba Türbesi, bazı insanların dilek kapısı ve şifa umdukları makam ve mekan olmuş, her yıl çok sayıda kişi ziyaret etmeye başlamış.

Niyazi Baba’nın Horasan’dan geldiği ve Hacı Bektaş Veli’nin erenlerinden olduğu söyleniyor. Önce Denizli yöresine gelmiş ve oradan da Tavas’ın (Denizli’nin bir ilçesi) bir köyünde yorgun düşerek uykuya yatmış ve hırkasını orada bırakmış; onun için o köyün adı ‘Hırka Köyü’ kalmış. Hırka köyünden yine Tavas’ın Solmaz köyü yakınlarında Alevi felsefesini yaymaya çalışmıştır.

Niyazi Baba, benzer söylencelerle yoluna devam eder ve sonunda bugünkü Niyazlar’a gelir. Köyün yukarısında, çam ormanının içindeki pınar başında kuzu yer ve buranın adı da Kuzupınarı olarak kalır. Niyazlılar her yıl burada Niyazi Baba’yı anma töreni düzenliyorlar. Sonraları Niyazi Baba, köyün alt tarafındaki “çilehane” ye gelmiş, uzun zaman çilehanede çilesini çektikten sonra, bugünkü türbesinin bulunduğu yerde Hakk’a yürümüştür.

Niyazi Baba’nın yatırından daha küçük boyutta bir mezar daha var. Niyazi Baba’nın kamberi (rehberi)olduğu söylenmektedir. Türbenin iç duvarları, Bektaşi kültünün tüm manevi geçmişini, büyük yazılarla yansıtmaktadır. Türbenin iç sağ köşesinde eski bir dolap içinde Niyazi Baba’nın eşyaları olduğu söylenen kudüm (trampet), kılıç, teber (kesici), değnek (baston) ve şamdanlar bulunmaktadır.

Niyazi Baba’nın Hacı Bektaş Veli’nin müridi olduğu, mermerden yapılmış sandukasının kapıya bakan yüzünde şu sözlerle anlatılmaktadır: “Horasan diyarından bir fatih olarak gelmiş, burada çilehanede bir müddet yatmış ve buraya anıt olarak türbe yaptırılmıştır.

Cebrail ARSLAN/BURDUR