PİRHA- Balıkesir Edremit bölgesinde bulunan Tahtacı Aleviler, Kapanca yaylasına çıkarak yüzyıllardan bu yana geleneklerini sürdürüyor. Aleviler burada bulunan Kapanca babasına ait yatırda dualar edip kurbanlarını kesiyorlar.
Balıkesir’in Edremit ilçesinde, Kaz Dağlarının eteklerinde yer alan Kapanca mevkiinde buluşan Tahtacı Alevileri, 5 asır boyunca her Ağustos ayının olduğu gibi bu yıl da atalarının yaşadığı bölgede yatırların yakınlarında çadır kurup geleneklerini yaşatmaya devam ediyorlar.
Kapanca yaylasına daha önceleri atlar ve katırlar ile çıkan köylüler şimdi teknolojinin de verdiği imkânlar doğrultusunda araçları ve modern çadırları ile çıkıyorlar. Bundan 10 yıl öncesine kadar yaylacılar, ormandan buldukları ağaçlar ve keçi tüyünden çadırlar ile konakladıklarını ifade ediyorlar.
KURBANLAR ADANIYOR, DİLEKLER TUTULUYOR
Yaylanın vazgeçilmez ritüellerinden bir tanesi Kapanca yaylasına ismini veren Kapanca Babası’nın yatırında dualar edilmesi ve ağaçlara dilekler asılması ve kurbanların kesilmesi. Yaylaya çıkmayanın dahi evinde kurban kestiğini belirten köylüler, “Eskiden dayanışma yardımlaşma vardı. Şimdi pek bir şey kalmadı” diye de dert yanıyor.
Bir önceki yıllarda yediden yetmiş yediye çok büyük bir katılımla gerçekleştirilen etkinlik bu yıl kurbana denk gelmesinden dolayı oldukça düşük. Çamcı ve Hacıarslanlar köyünden buraya gelen köylüler, geleneklerinde Şamanizm’in büyük bir etkisi olduğunu söylüyorlar. Bin yıllık bu geleneği gelecek nesillere aktarmak istediklerini söyleyen köylüler, değişen sistemle birlikte bu geleneğin yavaş yavaş yok olmaya başladığını da düşünüyor.
ŞAMANİZMDEN GELEN BİR GELENEK
Her sene kimin çadırını nereye kuracağının belli olduğunu söyleyen köylüler, on gün boyunca kurdukları çadırlarda kalıyor. 10 gün burada kalıp adaklarını kestiklerini söyleyen Tahtacı Aleviler burada geleneklerini yaşatmaya çalıştıklarını ifade ediyor. Mangal başındayken görüştüğümüz Çamcı köyünden İbrahim Şimşek de, “Ta Şamanizmden gelen bir gelenek 15 Ağustos da çıkarız buralara. Yukarı da yatırımız vardır” diyor.
VALİLİK İZNİ İLE ÇIKABİLİYORLAR
Valilik izniyle on gün için çıkabildiklerini söyleyen Şimşek, “Eskiden ise isim ile çıkardık. Kimin geleceği belli olurdu. Devlet artık bizi fişliyor mu? Kontrol altında mı tutmak istiyor? Ya da yangına karşı önlem mi almak istiyor bilmiyoruz. Bize cevap vermiyorlar çünkü” diyor.
OSMANLI’DAN BU YANA SÜREN ASİMİLASYON
Gelenek ve göreneklerin her geçen gün yok olduğunu dile getiren Şimşek, Tahtacı Alevilere yönelik Osmanlı’dan bu yana asimilasyon politikalarının olduğunu, bundan dolayı da uzun yıllar dağlarda yaşadıklarını dile getirdi.
Sevim KAHRAMAN/BALIKESİR
Şamaniz ne demek Tahtacı Alevi Dostum. Çok fazla resmi İdeolojinin etkisinde kalmışsınız. Şamanizm Alevilik olsa bütün Orta Asya Alevi olurdu.