PİRHA – Seyit Rıza ve yoldaşlarının katledilişinin yıldönümü sebebiyle İstanbul’da anma yapıldı. Okunan basın açıklamasında, “Artık yüzleşme, adalet ve onarım zamanı gelmiştir” denildi.

Dersim Dernekleri Federasyonu (DEDEF), Avrupa Demokratik Dersim Birlikleri Federasyonu (ADEF) ve Dersim Araştırmaları Merkezi (DAM), Seyit Rıza ve yoldaşlarını andı.

Kadıköy rıhtımda yapılan basın açıklamasını kurumlar adına basın açıklamasını Hasan Şen okudu. Ortak metinde şu ifadelere yer verildi:

“Bugün burada, 1937-38 Dersim Tertelesi’nde hile, yalan ve devlet zulmüyle idam edilen Seyit Rıza, oğlu Uşen, Wusênê Seydi, Aliye Mirzê Sili, Hesen Ağa, Findik Ağa, Resik Uşen ve Hesenê Ivraimê’yi anmak için bir araya geldik. Onların hakikat, adalet ve onur uğruna diz çökmeyen duruşlarını, bir kez daha saygı ve minnetle anıyoruz.

1937-38 yıllarında Dersim’in dağlarında, vadilerinde ve köylerinde bombalanan, yakılan, kurşunlanan, süngülenen, sürgün edilen ve mezar hakkı dahi tanınmayan on binlerce insanımızın acısı, hâlâ yüreklerimizdedir. Bu acı, sadece Dersim halkının değil, insanlığın ortak vicdanında kapanmayan bir yaradır. Dersim Katliamı, halkımızın belleğinde telafisi olmayan, kabul edilemez bir yara olarak yaşamaya devam etmektedir.

Seyit Rıza ve yol arkadaşları, Dersim’in kimliğini, inancını, kültürünü ve onurunu temsil eden önderlerdi. Onların katledilmesiyle birlikte halkımız başsız bırakılmış, ardından eşine az rastlanır bir sürgün, müsadere, kırım ve asimilasyon süreci başlatılmıştır.
Bu uygulamalar yalnızca Dersim’e değil, tüm insanlığa karşı işlenmiş suçlardır.Dersim’de gerçekleştirilen Tertele’nin başlıca sorumlusu, farklı olmayı düşman gören, yok etmeyi kendine görev bilen ırkçı ideolojidir. Ne yazık ki bu zihniyet, bugün hâlâ varlığını sürdürmektedir.

Son dönemde bazı siyasetçilerin Dersim’in acılarını yeniden kanatan, kin ve nefret diliyle yaptıkları açıklamalar, bu zihniyetin güncel yansımalarıdır. Bizler bu açıklamaları şiddetle kınıyoruz. Bilinsin ki; onca kırıma, asimilasyona ve baskıya rağmen Rea Haq Alevilik de, Kürtlük de, Dersim’in hakikatli kültürü de bu toprakların kadim gerçeğidir. Hiç kimsenin bu halkı köklerinden koparmaya gücü yetmedi, yetmeyecek de!

Seyit Rıza’nın sözleri rehberimizdir:

‘Ben sizin yalan ve hilelerinizle baş edemedim ama bu bana dert oldu, ben de sizin önünüzde diz çökmedim, bu da size dert olsun!’

Pirlerimiz diz çökmedi, biz de diz çökmeyeceğiz.”

“ÖZÜR DİLENSİN!”

Dersim kurumlarının ortak metninde talepler şu şekilde dile getirildi:

“Bugün buradan bir kez daha insanlığın vicdanına sesleniyoruz: Artık yüzleşme, adalet ve onarım zamanı gelmiştir!
Devlet arşivleri eksiksiz biçimde açılsın!
‘Dersim’ ismi resmî olarak iade edilsin!
Dersim halkından resmî olarak özür dilensin!
Sürgün edilenlerin, kayıpların ve evlatlık verilen çocukların listesi kamuoyuna açıklansın!
Seyit Rıza ve yoldaşlarının mezar yerleri açıklansın!
Anadilimize, kültürümüze ve Kızılbaş-Alevi inancımıza özgürlük tanınsın!
Munzur’da ve tüm Dersim coğrafyasında sürdürülen baraj, HES ve maden projeleri iptal edilsin!
Özgür, demokratik ve eşit yurttaşlık hakkı tüm yurttaşlar için tanınmalı.

Bizler, Dersim’in torunları olarak bu taleplerin takipçisi olmaya devam edeceğiz.
Unutmadık, unutturmayacağız!
Seyit Rıza ve yoldaşlarının onurlu direnişi, halklarımızın özgürlük ve adalet mücadelesine ışık tutmaya devam edecektir.
Ruhları şad, yolları hakikat olsun!
Diz çökmedik, diz çökmeyeceğiz!”

Basın açıklaması ardından Dersimli sanatçılar, katledilenler için ağıtlar yaktı.

Yapılan konuşmalar ardından katledilenler adına denize karanfiller bırakıldı ve lokmalar paylaşıldı.

PİRHA/İSTANBUL