PİRHA – Sağlık ve Sosyal Hizmet Sendikası Ankara Şubesi Hemşireler günü ile ilgili rapor yayınladı. Raporda pandemi salgınında hemşire ve ebelerin kilit rol oynaması nedeniyle ülkelerin hemşire ve ebelik mesleğine ilişkin daha sistemli ve gerçekçi bakmaları gerektiği belirtildi. Öte yandan hemşirelerin yaşadığı sorunların çözülmesi talep edildi.
Sağlık ve Sosyal Hizmet Sendikası(SES) Ankara Şubesi, Hemşireler Günü vesilesiyle rapor yayınladı. Yayınlanan raporda, DSÖ hemşireler ve ebelerin sağlık hizmetini sağlamasında hayati rol oynadığını vurgulayarak, evrensel sağlık kapsamının başarısının hemşirelik ve ebeliğin güçlenmesinden geçtiğini ve 2030 yılına kadar 9 milyon hemşire ve ebeye ihtiyaç olduğuna vurgu yapıldı.
Raporda, 2020 yılı, hem Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından “Hemşire ve Ebe Yılı” ilan edilmesi hem de Dünya genelinde ortaya çıkan pandemi salgınında hemşire ve ebelerin kilit rol oynaması nedeniyle ülkelerin hemşire ve ebelik mesleğine ilişkin daha sistemli ve gerçekçi bakmaları gerektiği belirtildi.
“HEMŞİRELİK VE EBELİK MESLEĞİNE YETERLİ DEĞER VERİLMİYOR”
DSÖ hemşireler ve ebelerin sağlık hizmetini sağlamasında hayati rol oynadığını vurgulayarak, evrensel sağlık kapsamının başarısının hemşirelik ve ebeliğin güçlenmesinden geçtiğini ve 2030 yılına kadar 9 milyon hemşire ve ebeye ihtiyaç olduğunu ifade etmiştir. DSÖ tarafından yapmış olduğu bu vurguya rağmen sıklıkla hemşireliğin ve ebeliğin değersizleştirildiği ve gerçek potansiyelinin ortaya çıkarılmadığı kaydedildi.
DSÖ hemşirelik ve ebeliğin geliştirilmesi ve güçlendirilmesinin ülkelere sağlığın iyileştirilmesi, cinsiyet eşitliğinin desteklenmesi, ekonomik büyümenin desteklenmesinde üçlü etki yaptığı ifade edilerek ülkelere bu kapsamda 5 öneride bulunmuştur.
- Hemşire ve ebelerin tam potansiyelinin ortaya çıkmasını için hemşire ve ebe liderliğindeki hizmetlere yatırım yapın.
- Daha fazla uzman hemşire istihdam edin.
- Ebeleri ve hemşireleri birinci basamak sağlık hizmetlerinin merkezi haline getirin.
- Sağlığın teşviki ve geliştirilmesinde hemşire ve ebeleri destekleyin.
- Hemşirelik ve ebelik liderliğine yatırım yapın.
“HEMŞİRELİK MESLEĞİNİN SORUNLARI PANDEMİ SÜRECİNDE ARTARAK DEVAM ETMEKTEDİR”
Hemşirelik mesleğinin genel itibariyle büyüyerek artan sorunları pandemi sürecinde artarak devam ettiği vurgulanan raporda şöyle devam edildi:
“Pandemi süreci biz sağlık emekçilerinin olduğu gibi hemşirelerinde bir kez daha ne kadar zor şartlarda görev yaptığını gözler önüne sermiştir. Hemşireliğin bu süreçte yaşadığı sorunlara idari olarak aktarma fırsatı verilmediği gibi toplumda da hemşireliğin bu süreçte yaşadığı sorunların hemşireler tarafından açıklanma fırsatı verilmemesi, sorunların hekimlik üzerinden konuşulması, hemşireler arasında bu süreçte kırgınlığa ve kızgınlığa neden olmuştur.”
Pandemi süresince SES tarafından hazırlanan raporda yapılan işyeri ziyaretlerinde hemşireler tarafından aktarılan sorunlar ise şöyle sıralandı:
– Çalışma alanlarında hemşirelerin sağlığına ve güvenliğine yönelik önlemlerin tam olarak alınmadığı.
– Tüm görevlendirmelerde nitelikli yeterli sayıda koruyucu ekipman sağlanmadığı, düzenli tanı testlerinin yapılmadığı.
– Kronik hastalığı olan hemşirelerin idari izin verilmediği.
– Görevlendirmelerde; adalet, şeffaflık ve rotasyona uyularak tüm görevlendirmelerin mevzuatlara uygun şekilde yapılmadığı.
– İki ebeveyninde sağlıkçı olması durumunda birisine izin verilmesi uygulaması yöneticilerin inisiyatifene bırakıldığı.
– Bakıma muhtaç aile bireylerin olduğu hemşirelerin idari izinli sayılmasına yönelik düzenleme yapılmadığı.
– Çocuklarını yalnız büyüten hemşirelerin durumuna ilişkin düzenleme yapılmadığı.,
– Özellikli birimlere görevlendirmelerde eğitim ve sertifikasyon gibi şartların göz önünde alınmadığı, oryantasyon eğitimlerin nitelikli bir şekilde verilmediği.
– Yapılan görevlendirmelerde sendikalar, siyasal partiler gibi etkenlerin rol aldığı.
– Pandemi süresince ulaşım, konaklama olanaklarının sağlanmasında sorunlar yaşandığı, çözüme yönelik gerekli düzenlemelerin yapılmadığı.
– Hemşirelerin bu süreçte mesai süresi kısaltılmamış, uzun çalışma saatleri görev yapmıştır.
– Görev tanımı dışında iş ve işlemlerin yaptırıldığı.
– Mobbingin atarak devam ettiği, ekip içi baskıların olduğu ifade edilmiştir.
ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
Hemşirelerin pandemi süresince yaşadıkları sorunların çözülmesi ve bu sorunların ortaya çıkmasına sebep olan mevzuatsal ve idari sorunların giderilmesi gerektiği belirtilen raporda hemşireliğin pandemi süresince diğer mesleklerden daha fazla sorun yaşadığı kaydedildi.
Hemşireliğin genel sorunları ve çözüm önerileri ise şöyle sralandı:
- Uzman hemşirelere yönelik kadrolar açılmalı.
- Hemşireler, üniversiteler üzerinden ücretsiz uzaktan eğitimle desteklenmeli ve uzmanlık hakkı tanınmalı, uzman olarak istihdam edilmeli.
- Uzman hemşireliğe ilişkin mali ve özlük haklar kapsamında düzenlemeler yapılmalı.
- Hemşire yardımcısı unvanı mesleki kriterlere uygun olmaması nedeniyle kaldırılmalı, sadece lisans mezunu hemşire yetiştirilmeli.
- Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürlüğü ve servis sorumlu hemşireleri siyasi kararlarla değil liyakatle belirlenmeli.
- Tüm yönetim kademelerinde hemşirelik mesleğinin temsilcilerine yer verilmeli.
- Sağlık sektöründeki erkek eğmem yönetici eğiliminden vazgeçilmeli.
- Hemşireler yönelik hem ekip içi hem de yönetimden kaynaklı mobbing ciddi olarak araştırılmalı ve cezalandırılmalı.
- Sağlık hizmetinin bir ekip olduğu sözde değil idari kararlarla da ortaya konulmalı.
- Koruyucu sağlık hizmetlerinde görevli hemşirelere yönelik Aile Sağlığı Elemanı kavramından vaz geçilerek, koruyucu hizmetlerde çalışan hemşirelerin görev tanımlarına aykırı çalıştırılması engellenmeli.
- Üniversite ve sağlık bakanlığına ait sağlık tesislerinde görev alan hemşirelerin farklı ücret ve istihdam şekillerinde çalıştırılması engellenmeli ve denklik sağlanmalı.
- Sağlık Bakanlığı 1. basamak, 2. basamak ve 3. basamak sağlık hizmetlerinde görevli hemşirelerin ücret ve istihdam şekillerindeki farklılık kaldırılmalı ve denklik sağlanmalı.
- Hemşireler 4/B statüsü, 4/D ve taşeron gibi güvencesiz değil güvenceli istihdam modelleri ile çalıştırılmalı.
- Performans uygulamaları hemşirelerin iş yükünü artırmış olup, performans uygulaması kaldırılmalı.
- Hemşirelerin iş yükü azaltılarak, geçe görev yapan ve özellikli birimlerde çalışan hemşirelerin ücretleri iyileştirilmeli.
- Hemşirelik mesleğinin temel ücret düzeyinde iyileştirme yapılmalı.
- Hemşirelere 3600 ek gösterge hakkı verilmeli.
- Hemşirelik fiili hizmet zammından yararlandırılmalı.
PİRHA/ANKARA
Yoruma kapalı.