PİRHA- YSK’nın daha önce aldığı ‘mühürsüz zarf ve pusulaların geçersiz sayılacağı’ kararını seçimin bitiş saatinden sonra değiştirmesi, basına ve sosyal medyaya yansıyan sonuçlar, mükerrer oylar, seçim hileleri, usulsüzlükler gündemi kaplarken, birçok cepheden itirazlar da yükselmeye başlandı.
YSK SEÇİM BİTİMİNDE KARAR DEĞİŞTİRDİ
Yüksek Seçim Kurulu (YSK), oy sayımının başladığı saatlerde ‘sandık kurulu mührü taşımayan oy pusulası ve zarfların dışarıdan getirildiği kanıtlanmadıkça geçerli sayılacağı’ açıklaması yaptı. YSK kararı AKP’nin başvurusu üzerine aldı.
Yüksek Seçim Kurulu Başkanı Sadi Güven, referandumda alınan mühürsüz pusulaların da geçerli sayılması kararına gelen tepkiler üzerine Ankara’da açıklama yaptı. Güven, mühürsüz pusula tartışmalarıyla ilgili, “Bu bizim ilk kez yaptığımız bir işlem değildir. Oyların sahte olduğu ispat edilmedikçe oylar bu şekilde kullanıldığında geçerli olduğuna dair birçok kararımız vardır. Biz bu kararı sonuçlar sisteme girmeden, kimsenin kafasına bir şey takılmadan verdik. Sonrasında verseydik belki tartışma olurdu ama sandıklar açılmaya başladığı anda vatandaşın hakkını zayii etmeme adına aldık” dedi.
YAYINLANAN VİDEODA ‘GEÇERSİZ SAYILACAK’ DENMİŞTİ
Oysa YSK, referanduma günler kala yayınladığı “Referandum Seçimi Sandık Kurulu Eğitimi” videosunda mühürsüz zarf ve pusulalarla kullanılan oyların geçersiz olacağını duyurmuştu. Ancak buna rağmen, oy sayımı sürerken mühürsüz pusulaların da geçerli sayılacağını açıkladı.
KARARA HER KESİMDEN TEPKİ YAĞDI
YSK’nın seçimin sonuçlandığı ve sayımın yapıldığı saatlerde aldığı karara birçok kesimden tepkiler gelmeye başlandı.
Tepkinin ilk adresi HDP Genel Merkezi oldu. HDP adına açıklama yapan Osman Baydemir “Bu akşam bu saat itibariyle seçime düşürülmeye çalışılan şaibeye dair ilk değerlendirmemizi paylaşacağız. Her şeyden önce Anayasa bir toplumsal sözleşmedir. Anayasa bir toplumsal mutabakat metnidir. Ortaya çıkan sonuç toplumsal mutabakatın oluşmadığını göstermektedir. Seçim kampanyasının başlamış odluğu günden bugüne 65 sayfayı içeren raporu yakın gelecekte sizlerle paylaşacağız. Eş başkanlarımızın tutuklu oluşu, olağanüstü hal rejiminde referandumun gerçekleşmesi Kürt coğrafyasında ise sıkıyönetim koşullarında referandumun gerçekleşmiş olması bütün baskı politikaları zaten referandumun sonucuna bir şaibe sorunu birer meşruiyet krizi zaten doğuracaktır. Sabahın erken saatlerinden şuana kadar yaşanan gelişmeler çok ciddi sıkıntılara işaret etmektedir. Her şeyden önce pusula eksikliği ve veya mühürsüz pusulaların kullanımı, müşahitlerimizin sandık başlarına alınmaması kimi yerlerde ise darp edilen müşahitlerimiz bunlara benzer yüzlerce itirazımız şikayetimiz ilgili seçim kurullarına yapılmıştır” dedi.
668 SANDIĞIN TUTANAĞI SEÇİM KURULU VERİLERİYLE UYUŞMUYOR
Seçim kanununun ihlal edildiğini, mühürsüz pusulalarla kullanılan oyların geçersiz olduğunu da belirten Baydemir “Bu konuyla ilgili oldukça fazla itirazımız söz konusudur. Şu soruya yanıt verilmelidir. Mühürsüz pusulalarla kabul edilen oyların yüzde kaçı evet yüzde kaçı hayır buna bakmak nasıl bir şey yapıldığını ortaya koyacaktır. Sandık kurulu üyelerimizin bize ulaştırdığı 668 tutanak verileriyle seçim kuruluna gönderilen tutanaklar ile farklar vardır” ifadelerini kullandı.
KILIÇDAROĞLU: REFERANDUM TARTIŞMALI HALE GELMİŞTİR
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, referandum sonuçlarının ardından yaptığı açıklamada “Koşullar eşit olmamasına karşın elimizden gelen her türlü çabayı gösterdik” diyerek, YSK’nin mühürsüz zarf ve pusulaların geçerli sayılması yönündeki kararına tepki gösterdi. Kılıçdaroğlu, “YSK, üzülerek ifade edeyim, bu referandumu tartışmalı hale getirdi. Maç yapılırken maçın ortasında kural değişmez” dedi.
Özgürlük ve Dayanışma Partisi (ÖDP) Başkanlar Kurulu üyesi Alper Taş’ta yaptığı açıklamada, “referandum sürecinde iktidar kanadında yapılan usulsüzlükler ve YSK’nin aldığı mühürsüz zarfların kabul edileceği kararı referandumu hükümsüz kılmıştır” dedi.
“OHAL ŞARTLARINDA SEÇİM”
Alper Taş, seçimin gayrı meşru olduğunu belirtirken yeni anayasanın da bu zeminde hayata geçirilmesinin mümkün olmadığını belirtti. OHAL şartlarında seçime girildiğini hatırlatan Taş, Doğu illerinde şartların daha ağır olduğunu hatırlatırken hak ihlallerinin de aynı oranda daha yüksek olduğunu söyledi. Toplumun çok yüksek bir kesiminin taleplerinin karşılanmadığı, yok sayıldığı, hukuken engellendiği bir ortamda hayata geçirilmesi düşünülen bir anayasanın hükümsüz olduğunu dile getiren Alper Taş, referandumun yok hükmünde olduğunu belirterek referandumun iptal edilmesi gerektiğini söyledi.
“BU KARAR ÜLKEYİ DÜNYAYA REZİL EDECEK”
CHP PM ve Haziran Hareketi Yürütme Üyesi Canan Kaftancıoğlu ise yaptığı açıklamada “YSK’nin kararı ülkeyi dünyaya rezil edecek. Sandıkların yüzde 30 kadarına itiraz edildi. Bu gece boyunca tüm parti örgütlerimiz bu konu ile ilgilenecek. Biz de yayın sonrasında görevimizin başında olacağız. Anadolu Ajansı bir oy oranı açıkladı, YSK’nin verileri de ona uydurulmaya çalışılıyor. Bu kadar hileye ve manipülasyona rağmen çıkardıkları sonuç yüzde 51 civarında. Bu seçimin kazananı omuz omuza ‘direnen halk’tır” dedi.
AKŞENER: YSK SUÇ İŞLEMİŞTİR
MHP’den ihraç edilen Meral Akşener’de, sosyal paylaşım sitesi Twitter adresinden referandum sonuçlarına ilişkin açıklama yaptı.
Akşener, “YSK suç işlemiştir. Türkiye 71 yıl sonra 1946 seçimlerinde yaşanan skandalların 2017 örneğini yaşıyor. Türkiye bu ayıbı sürdüremez” dedi.
YABANCI GÖZLEMCİLER: ENGELLENDİK
Avrupa Konseyi’nin seçim gözlemcisi olarak Diyarbakır’da bulunan Sol Partili Almanya Milletvekili Andrej Hunko, oy kullanma işlemlerini gözlemlemeye çalıştıkları sırada polis engellemeleriyle karşılaştıklarını söyledi.
Almanya Haber Ajansı dpa’ya konuşan Hunko, Diyarbakır’da kendisinin ve diğer seçim gözlemcilerinin iki saat boyunca sandık mahalline girmesine izin verilmediğini aktardı.
Mardin’de de sandıkların kapanmasının ardından polisin, seçim gözlemcilerinin oy sayımını takip etmesine müsaade etmediğini kaydeden Hunko, kendisinin ve ekibinin “rahatsız edici bir ortamda” bırakıldığını ifade etti.
865 BİN OY GEÇERSİZ
Öte yandan referandumda 49.7 milyon vatandaş oy kullanırken bu oyların 48.9 milyonu geçerli sayıldı.
Herhangi bir siyasi parti veya kitle örgütü tarafından boykot çağrısı olmamasına rağmen, Geçersiz oyların sayısının Türkiye genelinde 865 bini geçmesi dikkat çekti.
Sadece İstanbul’da 132 bin seçmenin kullandığı oy geçersiz sayıldığı öğrenildi.
HABER MERKEZİ
Yoruma kapalı.