PİRHA- Mersin’de ‘Kürt Edebiyatının Dünü, Bugünü, Yarını ve Anadilde Eğitim Sorunsalı’ konulu panelde konuşan Dr. Nevruz Uğur, anadilde eğitime erişemeyen çocukların akademik başarıya ve daha iyi bir hayata erişemediğine dikkat çekti.

Eğitim ve Bilim Emekçileri Sendikası (Eğitim Sen) Mersin Şubesi, 21 Şubat Dünya Anadili sebebiyle ‘Kürt Edebiyatının Dünü, Bugünü, Yarını ve Anadilde Eğitim Sorunsalı’ başlıklı panel gerçekleştirdi. Panele Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Mersin Milletvekili Perihan Koca, emek ve demokrasi güçlerini temsilcileri ve yurttaşlar katıldı.

Moderatörlüğünü Çetin Işık’ın yaptığı panelde eğitimciler Nevruz Uğur, Reşat Özkaplan ve Hüseyin Deniz konuşmacı olarak yer aldı.

“KÜRTÇE KUŞAKLAR ARASINDA DİL YİTİMİNE UĞRUYOR”

Panelde ilk olarak konuşan Nevruz Uğur, kapitalizm ve dillere etkileri, anadilde eğitimin pedagojik yararları ve zararları ile eğitim modellerini anlattı. Dilin politik bir mevzu olduğuna değinen Uğur, Türkiye’de Kürtçenin uzun yıllar yasaklandığını söyleyerek, “Türkiye çok dilli bir ülke olmasına rağmen Türkçe dil birliğini temele alan bir yapısı var. Bunun dışındaki tüm dillerin yasak olduğu bir ortam vardı. Bu konuda 2000 yılından sonra birtakım reformlar yapıldı. Ancak aynı zamanda yasaklarla da iç içe olan bir süreç yaşandı” dedi.

Nevruz Uğur, yapılan birçok araştırmada Kürtçenin kuşaklar arasında büyük bir dil yitimine maruz kaldığına dikkatleri çekerek, bunun sebeplerini konuşurken küreselleşmenin etkilerini de göz ardı etmemek gerektiğinin altını çizdi.

Uğur, sözlerini Kürt dilinin gelişmesi için eğitimcilere çok görev düştüğünü belirterek sonlandırdı.

“KÜRTLERİN DE YÜZÜN ÜZERİNDE ŞAİRİ VAR”

Ardından Eğitimci ve Yazar Reşat Özkaplan, Kürt edebiyatının divan edebiyatına divan edebiyatının da Kürt edebiyatına etkilerine dikkat çekti. Kürt edebiyatının dönemlerine ve şiir türlerine dair aktarımlarda bulunan Özkaplan, “Kürtlerin de yüzün üzerinde şairi var. Ancak ne yazık ki cumhuriyet döneminde bir ayıklanma çalışması yapıldı ve Kürtçe kitaplar ve eserler kütüphanelerde yakıldı, yıkıldı. Bir ara Fuzuli’nin Kürt olup olmadığı soruldu. Nedeni ise şu; Diyarbakır’da bir halk kütüphanesinde Kürtçe şiir kitabının üzerinde Fuzuli yazan bir kitap vardı. Meğerse kütüphane müdürü bu yakma dönemlerinde Kürtçe bir kitabın üstüne yakılmasın diye ‘Fuzuli’ yazmış” diye belirtti.

“15 YILDA 3 BİN 295 KÜRTÇE KİTAP BASILDI”

“Kürt edebiyatının bir tarihi var mıdır?” diyerek sözlerine başlayan Eğitimci-Yazar Hüseyin Deniz, Kürt edebiyatının sürekli darbeler ve sürgünler yaşadığını söyledi. Teknolojinin gelişmesi ile birlikte Kürtlerin çift çanakla yayın yapmaya başladığını, yurt dışından Kürtçe kitapların gelmeye başladığını belirterek şunları söyledi:

“2002 Avrupa Birliği sürecinde bir rahatlama geldiyse de yine amaca ulaşılamadı. 2013’de reformla birlikte Kürtçe kurslar açıldıysa da küçük sebeplerle kapatıldı. Ama Kürtler boş durmuyordu. Mezopotamya Kültür Merkezi’nin kurulması, Kürdistan dışındaki illerde Kürtlerin bir araya gelmesi önemliydi. Diyarname istatistiklerine göre, son 15 yılda 3 bin 295 adet Kürtçe kitap basılmış.”

Panel, soru ve cevapların ardından sona erdi.

PİRHA/ MERSİN