PİRHA-Kiğı, Karakoçan, Adaklı, Yayladere ve Yedisu bölgelerini kapsayan KAYY-DER 3. Kürt Böreği Festivali’ni düzenledi. Yağmurlu havaya rağmen ilginin yoğun olduğu festival renkli görüntülere sahne oldu. Kürt böreğinin patentini alan KAYY-DER yönetimi böyle bir festivale neden ihtiyaç duyduklarını PİRHA’ya anlattı.
Kiğı, Karakoçan, Adaklı, Yayladere ve Yedisu yani Peri Vadisi etrafındaki ilçeler. Alevi ve Sünni toplumunun bir arada yaşadığı bu ilçelerin oluşturdukları KAYY-DER bir demokratik kitle örgütü gibi çalışıyor. 1990 yılında kurulan KAYY-DER günümüze kadar birçok kültürel sosyal çalışmanın altına imza attı. Bünyesinde birçok sanatçı, eğitimci, müzik ve folklor grubu da çıkaran KAYY-DER’in anadil konusundaki çabası da günümüze kadar devam etti. Uzun uğraşlardan sonra geçtiğimiz günlerde Kürt Böreği’nin isim hakkını yani patentini alarak resmiyete kavuşturdu. Pazar günü gerçekleşen 3. Kürt Böreği Festivali’nde tarihine yakışır renkli karelere tanıklık ettik.
FESTİVALDE RENKLİ GÖRÜNTÜLER
Yağışlı havaya rağmen yoğun bir katılım olan festivalde büyük küçük herkes doyasıya eğlendi. KAYY-DER üyesi börekçilerin sponsorluğunda gün boyu bedava Kürt Böreği dağıtılırken üye bir sponsor tarafından da gün boyu bedava çay dağıtıldı.
Festivalde kimi mangalını yaktı, kimi semaverde çayını demledi, paylaşımda bulunuldu. Yağmura ve çamura rağmen gençler ayakkabılarını çıkararak çamurda halay çektiler. Kent kültürü içinde birbirini yeterince göremeyen KAYY-DER’liler hasret giderirken dayanışma kültürünün de en güzel örneklerini sergilediler. Festivalde folklorik çalışmaların yanı sıra Festivalde açılan kitap stantlarına da yoğun ilgi vardı.
İstanbul Beykoz’da bulunan Mimoza Park’da yapılan festivalin sunuculuğunu Kürt şair ve programcı Keremo yaptı. Festivalde, Sanatçı Rojda, Koma Jinên KAYY-DER Ê, Koma Dengê Bırati Alican Bilgin, sanatçılar Eray Topçu, Cahit Şerevdin, Hüseyin Hışım, KAYY-DER Koma Dilan ve Sinan Boral Hasan Karaçay türkülerini seslendirdiler. Yöresel halk oyunlarının oynandığı festivalde, Koma Jinên KAYY-DER ê rengarenk yöresel kıyafetleriyle yöresel oyunlar oynayıp kılamlar söylediler.
KÜRT BÖREĞİ FESTİVALİNİN HİKAYESİ
KAYY-DER Yönetim Kurulu Üyesi Ahmet Tüzün, KAYY-DER’in ilk ortaya çıkışını ve böyle bir festivali yapmaya neden ihtiyaç duyduklarını anlattı. KAYY-DER’in İstanbul’daki yöre dernekleri içinde ilk Kürtçe tiyatroyu çıkardığını ve insanların Kürtçe konuşmaktan korktuğu dönemde Kürtçe kursları veren bir dernek olduğunu kaydeden Tüzün, KAYY-DER Kürt Böreği Festivali’ne neden ihtiyaç duyduklarını da şöyle anlattı: “Bir Kürt börekçisine gidip Kürt böreği istiyorsun, adam diyor ki ‘Kürt böreği yok küt böreği var, sade börek var, hamal böreği var’ gibi çirkin hakaretvari kelimelerle bizim Bilicelilerden çıkma ürünümüzün adını değiştirmeye çalışıyor. Bizim dilimizi asimile etmeye çalıştılar. Babalarımızı, dedelerimizi topraklarımızdan gönderdiler. Şu anda da böreğimizin ismini değiştirmeye çalışıyorlar. Festival fikri Tuncay Gökçe’nin fikridir. Beraber paylaştık. Her yıl pikniklerimiz oluyordu. Bu pikniğe artık bir isim verelim hem pikniğimizi hem de festivalimizi bir arada yapalım dedik.”
KAYY-DER’in bu girişiminden sonra Kürt Böreği İş Adamları Derneği’nin kurulduğunu söyleyen Tüzün, bunun bir kazanım olduğunu da ifade etti.
“BİZİM EMEĞİMİZDİR, CANIMIZDIR, CİĞERİMİZDİR”
Kürt böreğinin emekçilerinden olan Aziz Enül’de ajansımız PİRHA’ya Kürt böreğinin tarihini anlattı. Kürt böreğinin Bingöl’ün Kiğı ilçesinin Bilice köyünden çıktığını söyleyen Enül, önce yöresel dilde niyaz dedikleri şekilde yapıldığını sonra zaman içinde evrim geçirerek bu şeklini aldığını söyledi. Kürt böreği denince akla Bingöllülerin gelmesi karışıklığına açıklık getiren Enül, 12 Eylül 1980’den sonra doğudan batıya göçler başladığında börek işine girdiklerini aslen Kürt börekçiliği mesleğinin Kiğı ile özdeşleştiğini kaydetti. Kürt böreğinin un, yağ ve tuzdan oluştuğunu ve içinde katkı maddesi olmadığını belirten Enül, bu sadeliğinden dolayı vazgeçilmez olduğunu da ekledi. Festivali yapmalarındaki en büyük nedenin son yıllardaki milliyetçilikten dolayı Kürt böreğinin içindeki ‘r’ harfinin cımbızlanarak küt böreği yapılmaya çalışıldığını bunun da gururlarına dokunduğunu ifade eden Enül, “Bu bizim emeğimizdir, canımızdır, ciğerimizdir, her şeyimizi buna bağlamışız. Benim saçımdan tırnağıma kadar her şeyim Kürt böreğidir. Bu ‘r’ harfi için Kürt kelimesi için Kürt böreği festivali düzenliyoruz. Festivali yapmamızın en büyük nedeni bunun küt böreği değil Kürt böreği olduğunu millete hatırlatmak ve tanıtmaktır” dedi.
“KÜRT BÖREĞİ İÇİN SIRAYA GİRMEYE DEĞER”
Festivale gelenler Kürt böreği yemek için adeta yarıştı. Büyük küçük herkes Kürt böreği sırasına girdi. Sırf Kürt böreği festivali için İngiltere’den gelen Bingöllü genç Bilal Geçer de Kürt böreği yemek için sabırsızlandığını söyleyerek İngiltere’de de Kürt böreği olması gerektiğini söyledi.
Kadınlar festivalin insanların bir arada olması ve kaynaşması için önemli olduğunu belirttiler. börek sırasında bekleyen çocuklar da Kürt böreğini çok sevdiklerini ve onun için sırada beklemeye değer olduğunu söylediler.
Festivale ikinci senedir katıldığını ifade eden Ferit Yalçın ve eşi Filiz Yalçın ise bütün etnik ırkların ismiyle çıkarılan böreklere tahammül olduğunu ancak sırf isminden dolayı Kürt böreğine tahammül olmadığını bu festivalin de bunun için iyi bir cevap olduğunu vurguladılar.
Festivalde gözleme yapan kadınlar da vardı. Kadınlar Kürt böreği tabii ki esastır derken gözlemeye de belli bir rağbetin olduğunu belirttiler. (HABER MERKEZİ)
Yoruma kapalı.