TARİH-ARAŞTIRMA

Mehmet BAYRAK Alişan Ankaralı bir Kürt beyi. Şehir merkezine yerleşen ilk Kürtlerden… Oldukça da zengin. Şair Dertli’yi, Erzurumlu Aşık Emrah’ı korumuş, konağına almış ve sonuna kadar sahip çıkmış. Hem Dertli hem de Aşık Emrah şiirlerinde…

DAİŞ’in işgal ettiği Musul’u kurtarma operasyonu ikinci haftasına girdi. DAİŞ’ten sonra Musul kimin eline geçecek? Nasıl bölüşülecek? Statüsü ne olacak? konusunda Türkiye-Irak-İran ve büyük paylaşım mücadelesi başladı. Türk devleti tüm…

İnsanlar, tarih boyunca meramlarını anlatabilmek ve bir biçimde bilince çıkarabilmek için çeşitli anlatım yöntemlerine başvurmuşlardır. Mehmet Bayrak Anlatı şiirinden destana İnsanlar, tarih boyunca meramlarını anlatabilmek ve bir…

Asırlar boyunca gizli kalmış bir inanç, bu inancı yaşatmak uğruna can vermiş yüzbinlerin direngenliğinde, günümüzde karın altındaki kardelenler gibi başını göğe uzatıyor; yüzyıllardır üzerini örten kar ve soğuğa aldırmadan… Bu öyle bir…

Mehmet BAYRAK Dersim’e ilgim ve Dersim üzerinde çalışmam, bugünlerde gündeme gelmesinden çok eskilere, 30 yılı aşkın bir geçmişe dayanıyor. Daha 1980 başlarında Demokrat gazetesinde yayımlanan “Halk Şiirinde Toplumsal Olaylar ve…

Ayşe HÜR Hükümetin bilmem kaçıncı Alevi 'açılımı' vesilesiyle, teolojik tartışmalara girmeden, Kızılbaş-Alevi-Bektaşi tarihinde bir gezinti yapmaya ne dersiniz? II. Abdülhamit yönetiminin Ermeni Taşnak partisi ile İttihat ve Terakki…

Mehmet BAYRAK Dinsel ve siyasal lider kimliğiyle Seyid (SÍy) Rıza’yı tanımayan Alevi yok gibidir. Onun, darağacında söylediği şu son sözler, onun idamında bizzat bulunan İhsan Sabri Çağlayangil tarafından ilk kez bilince çıkarılmış ve…

Günümüze kadar kuşaktan kuşağa aktarılan ve halkın hayal gücünden doğan olağanüstü nitelikteki Çoban Dede öyküsünü gelecek nesillere aktarmak için araştırıp yayınlamayı uygun gördük. K. Maraş'ın (Gurgum) Elbistan ilçesinin Dere Topallı köyü…

Başbakanlık Arşivi belgelerinde yararlanan Cevdet Türkay konuya ilişkin Sinemilli Aşiretinden söz eder. Sinemilli ve sinemil adlarıyla geçen aşretin, Maraş sancağı’nın merkez kazasıyla Elbistan kazasına bağlı birimlerinde yaşadığı ve Ekrad…

Üzerinden tam 78 yıl geçen ve tarih bilimi için kısa denebilecek bu süreçte yaşanan yıkımın birçok noktasıyla ele alındığı Dersim Katliamı geçtiğimiz hafta İstanbul'da yapılan panelde konuşuldu. 

Araştırmacı yazarlar Erdal Gezik ile Mesut Özcan’ın hazırladığı ‘Alevi Ocakları ve Örgütlenmeleri’ kitabının birinci cildi Kalan Yayınları’ndan çıktı. Kitap, tam aydınlanmamış bir hakikatin izini sürme rehberi niteliğinde. Alevilik,…

Kürdistan’da Zerdeştiler olarak da bilinen Bahdinilerden kalan ve Avesta’nın Gatalar bölümü olduğu sanılan iki bin yıllık bir kitabın bulunduğu açıklandı. Eski Avestaca olarak bilinen Kürdçe’nin Ahuramî (Hawramî) lehçesiyle yazıldığı…

Gizli Sykes-Picot Anlaşması ile başlayıp Lozan ile bağıtlanan ve Kürt halkını "ülkesi ve milletiyle" dörde bölen menfaat temelli bu uğursuz mutabakat, aynı zamanda her parçada bir Kürt sorununa da kapı açıyordu. Sykes-Picot Antlaşması’na…

Mehmet BAYRAK 14. yüzyıl şairlerinden Melayê Cizirî’den başlayarak, divanlara veya cönklere geçerek günümüze ulaşan çok sayıda Kürt şiiri bulunmasına rağmen, zamanında notaya geçirilememesinden dolayı ezgileri bugünlere ulaşamadı.…

Türkiye’de konuşulan diller Güvenilir kaynaklardan olan “Ethnologue”nin Türkiye’de konuşulan dillere ilişkin verdiği bilgilerin çoğunun 1965 genel nüfus sayımına ait olduğuna dikkati çeken Uzun, şöyle konuştu: “Sonraki yıllarda çeşitli…

Asimilasyon mikrobunun 90 yıldır tüm Kürtlerin, özelikle de Qoçgıri’lilerin beyninde, yüreğinde, dilinde, kimliğinde yaratığı derin tahribatın etkisini kırmanın kolay bir iş olmadığının farkındayım. Ve bu hastalığın gençlerimizi ne müzmin…

Kadı İsrailoğlu Simavnalı Şeyh Bedreddin Dr. Hikmet KIVILCIMLI "Olup Mansur, bu yolda verdi bâşın "Hüdâ aşkında hiç çatmâdı kaaşın "Münafıklar atarlar tain taaşın "Bizim mürşidimiz Şeyh Bedreddindir." (Menâkıb, s. l38) Molla…

Mehmet BAYRAK İttihat Terakkinin tek tip toplum yaratma amacı, stratejisi çerçevesinde, “Aleviliğin ayrı bir din, ayrı bir inanç, ayrı bir kültür olmadığı; bunun Türk Müslümanlığı olduğu” şeklinde bir tez ileri sürüldü ve bu tez ikame…

Mehmet BAYRAK Hakikatçı Alevilik’te birçok açıdan 19. yüzyıl bir dönemeç niteliği taşır. Bir kez, daha çok şehir ve kasaba çevrelerinde örgütlenen Bektaşi Babalarının, 1789 Fransız Burjuva Devrimi öncesinde gidip devrimin ideologlarıyla…