PİRHA-Hacı Bektaş Veli Anadolu Kültür Vakfı ve Çorum Alevi Kültür Merkezi Derneği, UNESCO’nun 2021 yılını Hacı Bektaş Veli ve Yunus Emre yılı ilan etmesi sebebiyle etkinlik düzenledi. Veliyettin H. Ulusoy, yaptığı konuşmada “Tarihimizde kadınlarımız ile hep yan yana olduk. Ama son senelerde kadınları biraz geriye ittik, pasifleştirdik” dedi.
Hacı Bektaş Veli Anadolu Kültür Vakfı (HBVAKV) ve Çorum Alevi Kültür Merkezi Derneği, UNESCO’nun 2021 yılını Hacı Bektaş Veli ve Yunus Emre’ye adaması ardından etkinlik düzenledi. HBVAKV Bahçesinde yapılan etkinliğe halkın ilgisi de bir hayli yüksek oldu.
Programda ilk olarak Çorum Hacı Bektaş Veli Anadolu Kültür Vakfı Cemevi zakirleri deyişler seslendirdi. Etkinliğin açılış konuşmasını ise Hacı Bektaş Veli Postnişini Veliyettin Hürrem Ulusoy yaptı. Yoğun katılım sebebiyle hoşnut kaldığını ifade eden Ulusoy, pandemi nedeniyle uzun bir süredir halk ile bir araya gelemediklerini belirtti.
“KADINLARI BİRAZ GERİYE İTTİK”
Veliyettin H. Ulusoy, 2021 yılını ‘Hacı Bektaş ve Yunus Emre yılı’ olarak kutladıklarını belirterek “Bu yılı için UNESCO, ‘Hacı Bektaş Veli ve Yunus Emre Ölüm Yıldönümü’ olarak adlandırdığı ancak biz Aleviler, ölüme inanmadığımız için bunu kabul edemiyoruz” dedi.
Alevi-Bektaşi gelenekleri üzerine kısa bir konuşma yapan Ulusoy, Hacı Bektaş’ın Velayetnamesinden aktarımlar yaparak şunları söyledi:
“Şöyle bir şeye dikkat çekip üzerinde düşünmenizi istiyorum, Taptuk Emre ile Yunus Emre ilişkisini biliyoruz. Hacı Bektaş Veli ile Yunus Emre ilişkisini de biliyoruz ama Yunus’un hiçbir şiirinde Hacı Bektaş Veli’nin adı geçmez. Ama Taptuk Emre’nin adı çok geçer. Bunun üzerine biraz kafa yoralım derim. Bizim geleneklerimiz ağırlıklı olarak sözlü gelenektedir onun için de pek erozyona uğramamıştır. Yazılı geleneklerde matbaanın geç kalmasından dolayı el ile kopya yapılmaları sebebiyle biraz erozyon vardır.
Bizim sözlü eserlerimiz iki kaynağı dayanıyor. Birisi; velayetnameler ve diğeri de deyiş, duvaz ve devriyeler. İhtiyacımız olan her şeyi buralardan buluyoruz. Velayetnamelerden başlarsak insan mantığının dışındadır. Hacı Bektaş Veli gibi bu düzeye çıkmış insanların velayetnamesinde bu şahıslara olağanüstü özellikler yüklemişler. Anlatım tarzı, masalımsı yapısı insanlara zevk verir. Hepinizin bildiği velayetname deki olaylardan birinden bahsedeceğim; Hacı Bektaş Veli güvercin donunda Rumeli, yani Anadolu’ya geldiğinde Rum Erenler toplantı halindeler. Kadıncık Ana da onlara hizmet ediyor. Kadıncık Ana bir anda dönüyor ve selam veriyor. Rum Erenler de diyor ki ‘Kime selam verdin Kadıncık?’ Kadıncık diyor ki ‘Üzerimizden bir er geçti’.
Bir düşünün, onca evliya Rum erenleri bir arada. Onlar farkına varmıyor ama Kadıncık Ana farkına varıyor. Bu aşağı yukarı 800 yıl önce olan bir olay. Bugün ilim, kadınların erkeklerden 10 kat daha üstün olduğunu ispatlıyor. O zaman Rum Erenleri farkına varmıyor ama genç bir kız bu olayın farkına varıyor.
Tarihteki ataerkil toplumlarda savaşlar, kavgalar ve kan var. Ama kadınların hakim olduğu toplumlarda medeniyet, sevgi ve güzellikler var. Bir düşünün, eşiniz ya da sevdiğiniz birisine bir adım yaklaştığınızda o size on adım yaklaşıyor. Bir olaya siz bir defa üzülüyorsanız kadınlar on defa üzülüyor. Biz erkekler, analık duygusunun ne olduğunu hiç bilmiyoruz. Tamamen yabancısıyız.
Bizim ibadetler kadın erkek hep beraber olur. Zaten eşikten geçtikten sonra hepimiz birer canız. Kırklar Meclisinde de yine cinsiyet yoktu. ’17 kadın 23 erkek’ vesaire diye uyduruyorlar. Hayır, onların hepsi kadın ve erkekti. Orada cinsiyet yoktu. Sonuç olarak tarihimizde kadınlarımız ile hep yan yana olduk. İbadette, tarlada, yaşamın her aşamasında birlikte olduk. Ama son senelerde kadınları biraz geriye ittik. Onları biraz güçlendirdik, pasifleştirdik. Bugün kurumlarımızda yönetim kurullarına bakıyoruz yüzde seksen erkek, yüzde yirmi kadın.
Hamdullah Çelebi’ye Kırşehir’deki şeriat mahkemesinde soruyorlar ‘Siz kadınlarınızla birlikte ibadet ediyormuşsunuz. Böyle bir şey olur mu? Bu şeriata uygun değil.’ Hamdullah Çelebi ise hiç korkmadan diyor ki ‘Bizde kadınlar bir adım daha öndedir. Biz ibadetlerimizi birlikte, el ele yaparız. Hatta eşini boşayan erkekleri de düşkün ederiz’ diyor.”
Veliyettin Ulusoy’un konuşması ardından Kadeş Halk Oyunları Gençlik ve Spor Klubü ile HBVAKV’nın ortak hazırladığı halk oyunları ekibi sahne aldı.
Etkinlik, Dertli Divani’nin seslendirdiği deyişlerin ardından son buldu.
PİRHA/ÇORUM
Yoruma kapalı.