PİRHA-Engelliler Konfederasyonu ve Tüketici Hakları Derneği uluslararası işbirliği ağı ile engellilere özgü tüketici hakları politikaları oluşturuyor. Proje koordinatörü Coşkun Gök konuya ilişkin PİRHA’ya yaptığı açıklamada, “10 milyon civarında Türkiye’de engelli olduğu tahmin ediliyor. Bu 10 milyon insanın herhangi bir ürüne erişmesi konusunda özel bir düzenleme, mevzuat yok. Bu projenin sonunda ortaya çıkacak öneriler gerek iktidar gerekse yerel yönetimlerin mevzuat ve yasalarında engellilerin haklarının daha çok yer almasında yol gösterici olacak” dedi.
Yapılan çalışma kapsamında, Türkiye’den Engelliler Konfederasyonu ve Tüketici Hakları Derneği, Bulgaristan’dan Bulgar Ulusal Aktif Tüketiciler Derneği ile Bulgaristan Görme Engelliler Spor Federasyonu arasında bir ağ kuruldu. Ağın önümüzdeki günlerde Türkiye’den ve Avrupa’dan engelli ve tüketici hakları alanında çalışan diğer Sivil Toplum Örgütleri’nin katılmasıyla güçlendirilmesi hedefleniyor.
Proje kapsamında kurulacak ağ, sivil toplum örgütleri arasında bilgi alışverişini artıracak ve iyi olan uygulamaların gelişmesini sağlayacak. Böylece hem Türkiye’de hem de diğer Avrupa ülkelerinde engellilerin tüketici hakları konusunda yeni politika ve uygulamaların oluşturulması da sağlanacak.
Proje koordinatörü Coşkun Gök PİRHA’ya gerçekleştirdikleri proje kapsamında bilgi vererek değerlendirmelerde bulundu. Bu projenin sonunda ortaya çıkacak önerilerin yol gösterici olacağını belirten Gök, gerek iktidar gerekse yerel yönetimlerin mevzuat ve yasalarında engellilerin haklarının daha çok yer alabileceğini söyledi.
“ENGELLİLERİN TÜKETİCİ HAKLARI KONUSUNA BİR BAKIŞ AÇISI OLUŞTURMAK AMACINDAYIZ”
Yapacakları çalışmanın bir buçuk yıl süreceğini ifade eden Gök şunları dile getirdi:
“Çalışmanın amacı Türkiye’de şu an engellilerin tüketici hakları konusuna herhangi bir bakış açısı, bir mevzuat, bir yönetmelik, bir düşünce veya bir çalışmanın bulunmuyor oluşu. Biz bu boşluğu doldurmak amacıyla bu çalışmayı gerçekleştireceğiz. Çalışmamızın temel mantığı aslında tüketici hakları bir insan hakkıdır ve bu hak engelliler için ihlal edilmektedir. Engellilerin de bu hakkı vardır ve ihlal edilmektedir. Biz bunu ortadan kaldırmak için bu çalışmayı gerçekleştiriyoruz. Başlangıç olarak Avrupa’daki farklı ülkelerin hem engelli hakları mevzuatını hem tüketici hakları mevzuatını inceleyip Türkiye’ye öneriler listesi hazırlamak niyetindeyiz. Bizimki bir mevzuattan ziyade bir genel yaklaşım, bir politika oluşturma niyeti taşıyor.”
“TÜRKİYE’DE 10 MİLYON ENGELLİ OLDUĞU TAHMİN EDİLİYOR”
Dört örgütün birlikteliği ile başlayan bir süreç olduğundan bahseden Gök sözlerine şu şekilde devam etti:
“Bu işbirliği önümüzdeki süreçte 30-40 civarında örgütün katılacağı bir ağa dönüşecek. Bu ağ Türkiye’de bir çalıştay gerçekleştirecek bir yıl içerisinde. Türkiye’de farklı illerde eğitimler yapılacak ve bu eğitimler sonucunda Türkiye’deki engellilerin haklarını, tüketiciler olarak engellilerin sahip olması gereken haklar konusunda bir politika önerisi ortaya çıkarılacak. Yani bu meseleyi biz şu açıdan önemsiyoruz, tüketici hakkı bir insan hakkı meselesidir biz böyle değerlendiriyoruz. İnsanların bir şeylere sahip olabilmesi, sahip olabilecekleri ekonomik güçlerinin olması, sahip olacakları şeylerin o insanlar için kullanışlı, kullanılabilir olması… Bunlar temel insan hakkıdır. Engelliler bu konuda toplumun büyük çoğunluğuna göre daha dezavantajlı durumda.
Yani 10 milyon civarında Türkiye’de engelli olduğu tahmin ediliyor. Bu 10 milyon insanın herhangi bir ürüne erişmesi konusunda özel bir düzenleme, mevzuat yok. Ne engelliler kanununda bununla ilgili bir düzenleme var ne de tüketici hakları mevzuatında var. Tüketicilerin haklarını koruma kanunu var ama bu kanunda yalnızca şu cümle var; ‘Engellileri rencide edici reklamlar yapılamaz’. Yani engelliler toplumun önemli bir kısmını oluşturuyor buna rağmen hak sahibi olan insanlar olarak değil de rencide olacak, üzülecek, ötekileştirilecek insanlar olarak değerlendiriliyor. Bu büyük bir sorun yani 10 milyon insanı gerçi 10 milyon olmasına da gerek yok bir kişi olsa bile yeterli, ortada bir hak ihlali varsa o hak ihlalini çözecek düzenlemelerin yapılması gerekiyor.”
“ENGELLİLER HAKLARI KONUSUNDA ALINAN KARARLARDA ETKİN DEĞİLLER”
Şu ana kadar engellilerle ilgili yapılan birçok kanunun ya da birçok çalışmanın karar vericilerinin engelliler olmadığını vurgulayan Gök şunları aktardı:
“Büyük oranla karar vericiler, iktidarlar tarafından belirlenmiş oluyor. Bu yüzden de birçok yönüyle eksik kalmış bir konu. Biz engellilerin tüketici hakları konusunda belirleyici olmalarını istiyoruz. İnisiyatifin engelli camiasında olmasını istiyoruz. Engellilerin tüketici hakları konusunda politika önerilerini sunabilmesini istiyoruz. Bu çalışmayı karar vericilere, iktidara yönelik önerilerin yer alacağı bir çalışma olarak planlıyoruz. Yani biz engellilerin tüketici hakları konusunda bir şeyler yapılacaksa ki yapılması gerekiyor bunu başlatanın engellilerin sivil toplum örgütleri olmasını amaçlıyoruz. Bunu sağlarsak eğer sürece yön veren biz olursak ileriki süreçlerde mevzuatlar ortaya çıkacağı zaman kanunlar, politikalar uygulanacağı zaman biz bu süreci yönlendirmiş oluruz. Bu süreci şekillendirmiş oluruz. Bu çalışma bu yüzden çok önemli.”
“ÇALIŞMALARIMIZ ENGELLİLERİN HAKLARI KONUSUNDA YOL GÖSTERİCİ OLACAK”
Şu ana kadar gelmiş geçmiş tüm iktidarların engellileri görmezden geldiğini ifade eden Gök, “İktidarların gündeminde olmayan bir konu, hiç bir sivil toplum örgütünün gündeminde, meslek odalarının gündemlerinde olmayan bir konu bu biz bu vesile ile bunu gündeme getirmiş olacağız. Önümüzdeki bir yılın sonunda da umarım ortaya bir takım politikaların çıktığı bir durumu, süreci yaşamış olacağız. Ondan sonraki sürecimiz hem engellilerin tüketici hakları konusunda bilinçlendiren eğitimler yapmak hem de iktidarlara yerel yönetimlere karar vericilerin engellilerin tüketici hakları konusunda mevzuat oluşturmalarını sağlamak olacaktır” diye konuştu.
Melis CİDDİOĞLU/ANKARA
Yoruma kapalı.