PİRHA-Dersim Katliamı’nın 86. yılında İstanbul Kadıköy’de anma etkinliği düzenlendi. Anmada konuşan Yeşil Sol Parti Eş Sözcüsü Çiğdem Kılıçgün Uçar, “Alevilerin inançları, yaşadığı bütün mekanlar bizim açımızdan hak ve hakikate tekabül ediyor. Yok etmek istedikleri, bu hak ve hakikatin kendisiydi. Geldiğimiz aşamada başaramadıklarını söylemek gerekiyor” dedi.
Dersim Katliamı’nın 86. yılında hayatını kaybedenler İstanbul Kadıköy’de anıldı. Dersim Dernekleri Federasyonu (DEDEF), Avrupa Demokratik Dersim Birlikleri Federasyonu (ADEF) ve Dersim Araştırmaları Merkezi’nin (DAM) ortaklaşa düzenlediği anma etkinliğine Yeşil Sol Parti Eş Sözcüsü Çiğdem Kılıçgün Uçar ile İstanbul Milletvekili adayları Turgut Öker, Cemil Güngören, Hasan Cemal‘in yanı sıra Partizan, Sosyalist Meclisler Federasyonu (SMF), Munzur Çevre Derneği (MÇD) de katıldı.
“DERSİMLİLERİN KARA GÜNÜ”
Kurumlar adına ortak basın açıklamasını DEDEF’ten Sebahat Babayiğit okudu. Açıklamanın tamamı şöyle:
“Xo vira meke! Unutma! 4 Mayıs Dersim 1937-1938 Tertelesi’nde hayatını kaybeden kendilerine bir kefen ve mezar yeri nasip olmayan on binlerce canımızı anma günüdür, Dersimlilerin kara günüdür.
Bildiğiniz üzere, Türkiye cumhuriyeti bakanlar kurulu 4 Mayıs’ta çıkardığı kanunun neticesinde 1937-1938 yıllarında Dersim’de tedip ve tenkil harekatı yapılmış, çoluk-çocuk, genç, yaşlı on binlerce masum sivil katledilmiş, yine on binlercesi ailelerinden koparılarak Anadolu’nun değişik illerine sürgün edilmiştir. Ayrıca, binlercesi de hapishanelerde, dağlarda ve mağaralarda ölüme terk edilmiş, küçük kızlar zorla alı konulmuş, inanç ve gelenekler yasaklanarak Dersim coğrafyası tarumar edilmiştir. Bu acıların üzerinden tam 86. yıl geçmiştir. Tüm bu yaşananlardan dolayı biz Dersim Halkı olarak 4 Mayıs’ları Tertele Dersim günü olarak anmaktayız.
1937-38 Dersim Tertelesi Osmanlı İmparatorluğu ve Türkiye Cumhuriyeti, Dersim toplumunu sürekli bir biçimde bünyesi içinde yabancı bir varlık olarak görmüş Dersim’in kendine özgü yaşam tarzını, siyasi, sosyal ve kültürel kimliğini ortadan kaldırmak istemiş ve nihayetinde Tunceli tenkil harekatı ile bunu fiilen gerçekleştirmiştir.
“YALAN VE HİLEYLE ÖRTBAS EDİLMEK İSTENDİ”
”Dersim 37-38” resmi tarihin yazdığı ”birlik-beraberliğimizi nasıl kurduk” hikayesinin en kanlı sayfasıdır. Ve şimdi bu sayfada unutulmayan, unutturulamayan acı, bütün zamanların baskılarına, yasaklarına galebe çalmış bir gerçek olarak kendisini bize hatırlatıyor. Gerçek bir ”birlik ve beraberlik”, Dersim 37/38 acısı ile yüzleşmeden, bu yarayı onarmadan mümkün değildir.
Bu nedenle Dersim 37/38 sadece Dersimlilerin değil, ülkemizde ve dünyada yaşayan herkesin meselesi ve derdi olmalıdır. Bu sebeple Dersim’de devlet eliyle yaşatılan bu tertele, bugüne kadar yine yalan ve hileyle üstü örtbas edilmek istendi. Bu yalan perdesini yırtıp atmak Türkiye halklarının ortak çabasıyla ancak mümkündür.
Devletin olanaklarını elinde bulunduran bugünkü siyasilerin ”ileri demokrasi” adına yapacağı en büyük iyilik Dersim dosyasını siyasi malzeme olarak tutmadan tarihimizin en önemli kara kutusu olan dosyasının açılmasını sağlamasıdır. Bir kez daha sesleniyoruz, dünya devletleri ve insanlık ailesi de Dersimlilerin bu çığlığına kulak vermelidir. Dersim Tertelesi nedeniyle Türkiye Cumhuriyeti devleti evvela hiçbir günahı ve suçu olmadığı halde buna maruz kalan Dersimlilerden, sonra Türkiye toplumundan ve insanlık ailesinden resmi olarak özür dilemelidir.
“HİÇBİR ŞEYİ UNUTMADIK”
Dünyada pek çok örneği vardır; bu sebeple kurumsal olarak TBMM geçmişte yaptığı bu büyük hatayı bir kanunla düzeltmeli ve çıkarılacak bu yeni kanunla aşağıdaki taleplerimizi yerine getirmelidir:
Biz Dersimliler, hiçbir şeyi unutmadık, hiçbir şeyi affetmedik. Arşivler açılsın. Dersim ismi iade edilsin. Dersim halkından resmi olarak özür dilensin. Sürgünler, kayıplar ve evlatlık alınan çocukların listeleri açıklasın. Seyit Rıza ve arkadaşlarının mezar yerleri açıklansın. Dillerimize ve Kızılbaş Alevi inancımıza özgürlük tanınsın. Dersim’de doğanın talanına yol açacak projeler iptal edilsin!”
“ALEVİLERİN İNANÇLARI HAK VE HAKİKATE TEKABÜL EDİYOR”
Yeşil Sol Parti Eş Sözcüsü Çiğdem Kılıçgün Uçar ise Zazaca olarak başladığı konuşmasının devamında “Alevilerin inançları, Alevilerin yaşadığı bütün mekanlar bizim açımızdan hak ve hakikate tekabül ediyor. Yok etmek istedikleri bu hak ve hakikatin kendisiydi. Geldiğimiz aşamada başaramadıklarını söylemek gerekiyor. Sizin mücadeleniz bugün bütün Türkiye toplumu tarafından sahipleniyor. Dersim’in hakkı ve hakikati yerini buluncaya kadar da bu devam edecek” ifadelerini kullandı.
PİRHA / İSTANBUL
Yoruma kapalı.