PİRHA- Gözaltına alınarak idam edilen ve cenazesi 28 yıl aradan sonra bulunan İlyas Has için Cumartesi Anneleri, adalet talebinde bulunurken, Has’ın kardeşi İmran Has, “Annem, babam ve ablam, ağabeyimin cenazesinin bulunduğunu öğrenemeden yaşama veda ettiler. Umarım diğer kayıplar bulunur” dedi.
Haberin videosu;
Cumartesi Anneleri, gözaltında kaybedilen yakınlarının akıbetini sormak için her hafta düzenledikleri eylemlerinin 813’üncüsünü koronavirüs nedeniyle sosyal medya hesapları üzerinde düzenledi. Eylemin 813. haftasında 28 Aralık 1980’de İzmir’de gözaltına alınarak cenazesi kaybedilen ve daha sonra cenazesi İzmir Bornava Hacılarkırı Kimsesizler Mezarlığı’nda bulunan İlyas Has için adalet talebinde bulunuldu.
“28 YIL BOYUNCA MEZARINI ARADIK”
Açıklamada ilk olarak konuşan İlyas Has’ın kardeşi İmran Has, “Ağabeyim idam edildikten sonra cenazesi bize teslim edilmeden defnedildi. Bize bir bilgi veya bir evrak verilmedi. Bu yüzden mezarı 28 yıl boyunca kayıp kaldı. Biz bu 28 yıl içerisinde mezarını bulma mücadelemizi hiç sonlandırmadık. Aile olarak bir sonuca varamadık ama 2012’de Hüseyin Yılmaz ve Mesut Güngör tarafından mezarının İzmir Bornava Hacılarkırı Kimsesizler Mezarlığı’nda olduğunu öğrendik” ifadelerini kullandı.
Annesi, babası ve ablasını ağabeyinin cenazesini arama sürecinde kaybettiğini belirten Has, “Onlar ağabeyimin mezarının bulunduğunu öğrenemeden aramızdan ayrıldılar. Umarım diğer kayıplar bulunur” diye konuştu.
“ÖMRÜMÜZ YETTİĞİNCE VEYSEL GÜNEY’İN AKIBETİNİ SORMAYA DEVAM EDECEĞİZ”
Ardından 10 Haziran 1980’de gözaltına alınarak cenazesi kaybedilen Veysel Güney’in yeğeni Doğan Güney konuştu. Amcasının işlemediği bir suç yüzünden idam edildiğini ifade eden Güney, “Amcamın cenazesi o zaman bize verilmek üzere devlet yetkililerine verildi. Ama o devlet yetkilileri amcamın cenazesini bize çok gördüler ve bize teslim etmediler. Babaannem Zeynep Güney oğlunun başında dua edebilecek bir mezarı olsun istiyordu. Ancak ömrü buna yetmedi. Oğlunun mezarı bulunmadan yaşama veda etti. Bunun sonucunda bizler bu mücadeleyi yürütüyoruz. Ömrümüz yettiğince amcamın akıbetini sormaya devam edeceğiz” diye konuştu.
Bu haftaki basın metnini ise Cumartesi İnsanları’ndan Ayşe Yıldız okudu. Yıldız, “25 yaşındaki oğulları İlyas Has, 12 Eylül askeri darbesinin ardından 28 Aralık 1980 tarihinde gözaltına alındı. Tutuklanan İlyas Has hakkında hazırlanan iddianame ile dava açıldı. İzmir Sıkıyönetim Komutanlığı İki Numaralı Askeri Mahkemesi’nde görülen davada iddianamedeki suçlamanın vasfı mahkeme tarafından değiştirildi. İlyas Has, iddianamede yer almayan ‘Anayasal düzeni zorla değiştirmeye teşebbüs’ suçlaması ile yargılandı. 18 Ocak 1982 tarihinde ölüm cezasına mahkum edildi” dedi.
“7 EKİM’DE İDAM EDİLDİ”
Yıldız, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Yerel mahkeme savcılığı, sanık hakkında Türk Ceza Kanununun 59. maddesi uyarınca ceza indirimi uygulanması gerektiğine dair temyiz talebinde bulundu. Askeri Yargıtay 1′. Dairesi temyiz talebini reddetti ve 20 Ekim 1982 tarihinde idam kararının oybirliği ile onayladı. Has’ın avukatı Kasım Sönmez yargılamanın yenilenmesi talebinde bulundu ancak, bu talep de ret edildi. 2 yıl bekletilen dosya Turgut Özal hükümeti döneminde aniden raftan indirildi ve idam kararı hızla TBMM ve Cumhurbaşkanı Kenan Evren tarafından onaylandı. 1984 yılının 6 Ekim’i 7 Ekim’e bağlayan gece Buca Kapalı Cezaevi’nde idam edildi.”
“İLYAS HAS KİMSESİZLER MEZARLIĞINDA BULUNDU”
İdam sonrası Has’ın bedeninin ailesine teslim edilmeden görevliler tarafından defnedildiğinin altını çizen Yıldız, şunları dile getirdi:
“Ailesi yaptığı başvurulara rağmen onun defnedildiği yeri öğrenemedi. Baba Recep, abla Fatma ve anne Rafet Has, İlyas’ın mezar yerini öğrenemeden aramızdan ayrıldı. İlyas’ın idamından 28 yıl sonra İzmir’deki arkadaşları onun mezarını bulmak için uzun ve titiz bir araştırma yürüttüler. İlyas’ın izini sabırla süren arkadaşları onu, Bornova’da askeri kışlanın yanında bulunan Hacılarkırı Mezarlığı’nın kimsesizler bölümündeki isimsiz bir mezarda buldular. İlyas Has’ın idamının 28’inci yıldönümü olan 7 Ekim 2012 tarihinde arkadaşları ve İlyas’ın kardeşi İmran Has, İlyas’ın mezar yerine ulaştıklarını kamuoyuna açıkladılar ve ilk kez bir anma gerçekleştirdiler.”
“HAS VE TÜM KAYIPLAR İÇİN ADALET TALEP ETMEYE DEVAM EDECEĞİZ”
Bugün de zaman zaman gündeme getirilen idam cezasının yaşam hakkını ortadan kaldıran bir devlet şiddeti olduğunu vurgulayan Yıldız, “Devlet eliyle taammüden işlenmiş bir cinayettir. İlyas Has’ı dönemin yasalarını bile çiğneyerek idam edenler ve onun bedenini kaybedenler insanlığa karşı suç işlediler. Adli ve siyasi makamlara, bu suçla ilgili 36 yıldır süren cezasızlık uygulamasına son vererek adaleti sağlayacak süreci başlatma çağrısında bulunuyoruz” diyerek Has ve tüm kayıplar için adalet talebini yineledi.
PİRHA/İSTANBUL
Yoruma kapalı.