PİRHA – HDP’li Kemal Bülbül, Dersim’in Ovacık İlçesinde Alevilerin kutsalı olan Munzur Gözeleri’nde kaçak yapılaşmanın da önünü açacak peyzaj projesininde ÇED sürecinin neden işletilmediğini Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’a sordu.
HDP Antalya Milletvekili Kemal Bülbül Dersim’in Ovacık ilçesinde bulunan ve Alevi toplumu için kutsal mekanlardan biri olan Munzur Gözeleri için bölge halkına ve STK’lere danışılmadan hazırlanan peyzaj projesinin uygulanmaması için imza kampanyası başlatan kurumların verdiği mücadeleyi Meclis gündemine taşıdı.
Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’un yazılı yanıtlaması istemiyle Meclis’e soru önergesi veren Bülbül, Munzur Gözeleri’nin Alevilerin kutsal mekanı olduğunu vurgulayarak şu ifadelere yer verdi:
“Yazılı ve görsel basında Tunceli’nin Ovacık ilçesinde bulunan ve Alevi toplumu için kutsal mekanlardan birisi olan Munzur Gözeleri için bölge halkına ve STK’lere danışılmadan hazırlanan peyzaj projesinin uygulanmaması için imza kampanyasının başlatıldığına dair haberlere yer verilmektedir. Açıklamada, “Halkın, kanat önderlerinin, ekoloji hareketlerinin, demokratik kitle örgütlerinin görüşleri, rızalığı alınmadan Munzur Gözeleri’ne yapılacak herhangi bir müdahaleye izin vermeyeceğimizi belirtmek isteriz” denilmektedir.
“MUNZUR GÖZELERİ ULUSLARARASI SÖZLEŞMELER İLE KORUMA ALTINDADIR”
“Peyzaj Düzenlemesi Altında Munzur Gözleri’nin Tahrip ve Talan Edilmesini Durdurun’ başlığıyla açılan imza kampanyasında, Alevi– Kızılbaş inancı için kutsal bir mekan olan Munzur Gözeleri’nde hayata geçirilmeye çalışılan peyzaj projesinin bölge halkının inancına, kültürüne ve hafızasına müdahale ile eş değer olduğu vurgulanarak, “Munzur Gözeleri 2001 yılında Erzurum Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından 1. Derece Doğal SİT Alanı olarak ilan edilmesinin yanı sıra Milli Park statüsündeki Munzur Vadisine de kaynak teşkil eden akarsu yatağıdır. Uluslararası sözleşmeler ile de koruma altındadır. Munzur Gözeleri’ndeki peyzaj projesi ile koruma altındaki bir mekânın betonlaşmasının önünün açılarak doğal bir inanç merkezinin özünden koparılarak mesire ve ticaret alanına çevrilmek istendiği, bu nedenle Dersimliler için kutsallığı olan inanç merkezlerine ve topraklarına büyük şirketlerin sokulması bu alanların ihaleye verilmesinin kabul edilemeyeceği dile getirilmektedir. İmza kampanyasının metninde halkın, kanat önderlerinin, ekoloji hareketlerinin, demokratik kitle örgütlerinin görüşleri ve rızalığı alınmadan Munzur Gözeleri’ne yapılacak herhangi bir müdahaleye izin verilemeyeceğine dair beyanda bulunulmaktadır.
“ÇED SÜRECİ NEDEN İŞLETİLMEDİ?”
Ovacık Belediye Başkanı Mustafa Sarıgül, Munzur Gözeleri’ne yapılmak istenen peyzaj projesinin bölgeye zarar vereceğini ve 1. Derece Doğal SİT Alanı olan bölgenin korunması gerektiğini ifade etmektedir.
Açıklamada Munzur Gözeleri’nde bitki örtüsü, topografya, silüet etkisini bozabilecek hiçbir eylemde bulunulmaması gerektiği halde 02/06/2020 tarihinde ihalesi yapılan “Munzur Gözeleri Rekreasyon Projesi” ile 1. Derece Doğal SİT Alanı sınırları içinde ve korunma alanında çeşitli yapı ünitelerinin inşa edilmesinin öngörüldüğü belirtilmektedir.
Açıklamada, yalnızca Munzur Nehri‘nde bulunan Salmo Munzuricus isimli endemik Alabalık türünün, bölgede yapılacak yapılarla birlikte insan etkileşiminin artması neticesinde zarar görebileceği, hatta neslinin yok olabileceğine endişeler dile getirilmekte, 2872 sayılı Çevre Kanunu gereğince kurulması gereken biyolojik atık su arıtma tesisinin kurulmadığından hareketle projenin hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.
Diğer bir itiraz konusunun ise projenin ihalesi yapılmadan evvel 2872 sayılı Çevre Kanunu’nun 10. Maddesi ve Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği gereğince ÇED sürecinin işletilmesi ve projenin çevresel etkilerinin analiz edilmesi gerekirken bu sürecin işletilmediği ve projenin “İçme ve Kullanma Suyu Kaynaklarının Korunması” hakkındaki mevzuat hükümlerine aykırı olduğu öne sürülmektedir.
Bu bağlamda Milletvekili Kemal Bülbül, Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’a şu soruları yöneltti:
- Bakanlığınız tarafından 1. Derece Doğal SİT alanı olarak tescillenen Munzur Gözeleri’ne yönelik peyzaj düzenlemeleri ile ilgili olarak ÇED raporuna neden gerek duyulmamıştır?
- Halkın, kanat önderlerinin, ekoloji hareketlerinin, demokratik kitle örgütlerinin görüşleri, ve rızalığı alınmadan Munzur Gözeleri’ne yapılacak peyzaj düzenlemelerinin kaçak yapılaşmanın yolunu aşacağına dair kaygılarının giderilmesi ile ilgili herhangi bir girişimde bulunulmuş mudur?
- Proje kapsamında 2872 sayılı Çevre Kanunu gereğince kurulması gereken biyolojik atık su arıtma tesisi yapılmadan gerçekleşecek projenin yol açacağı çevresel sorunlar dolayısıyla flora ve faunanın olumsuz bir şekilde etkilenmesinin (Salmo Munzuricus isimli endemik Alabalık türünün neslinin yok olması vb.) önüne nasıl geçilecektir?
- Munzur Dağları, Munzur Gözeleri ve Munzur Çayı adını kutsal Munzur Baba ve onun kutsal söylencesinden almıştır. Yöre halkı ve Alevi toplumu açısından kutsal görülen ve ibadet edilen bu mekânda yapılacak peyzaj düzenlemesinin yerel halkın beklentilerine ve Alevi inancının gereklerine uygun olarak yeniden tasarlanması konusunda Bakanlığınızın herhangi bir çalışması bulunmakta mıdır? PİRHA/ ANKARA
Yoruma kapalı.