Anayasa Mahkemesi, İzmir’de 2015 yılında katıldığı “Laik, bilimsel, ana dilinde eğitim” eyleminde polisin şiddet uyguladığı Nuray Zencir’e 90 bin TL’lik tazminat ödenmesine hükmetti.
Anayasa Mahkemesi 2015’te İzmir’de ‘laik, bilimsel ve ana dilde eğitim’ talebiyle düzenlenen eylemde polis müdahalesiyle yaralanan Nuray Zencir için hak ihlali kararı verdi. Mahkeme Zencir’in insan haysiyetiyle bağdaşmayan muameleye maruz kaldığına hükmetti ve soruşturmanın yenilenmesini istedi.
2015’te Alevi örgütleri, Birleşik Haziran Hareketi ve Eğitim-Sen’in çağrısıyla ‘laik, bilimsel ve ana dilde eğitim’ talepli eylem ve okul boykotu düzenlenmek istendi. Nuray Zencir de İzmir’de yapılacak eyleme katılmak üzere Basmane Meydanı’na gitti. Henüz açıklama yapılmadan polis toplanan gruba basınçlı su ve biber gazi ile müdahale etti. Nuray Zencir burada ıslandı ve İzmir Fuarı’na doğru kaçtı. Bu arada bazı kişilerin polis tarafından darp edilerek gözaltına alınmasını alkışlayarak protesto etmeye başladı.
Tam bu sırada polislerin arasından çıkan bir amir kendisini gözaltına almaya çalıştı. Diğer polisler de bunun üzerine gelerek kendisine vurmaya başladı. Tanık ifadelerine göre bir polis kaskıyla vuruyordu. Bir süre polisten şiddet gören Nuray Zencir gözaltına alınmadan serbest bırakıldı.
7-8 POLİSTEN ŞİDDET
Zencir o anları Devlet Hastanesi’ndeki doktora şu ifadelerle anlattı:
“Hatırladığım kadarıyla eylem alanında bir polis memuru kafama gözüme vurdu. Başım döndü yere düştüm. 7-8 polis memuru beni alıp götürmek için aralarında sırtımı yumrukladılar, copladılar, her tarafım çok ağrıyor.”
Sert müdahaleye maruz kalan Nuray Zencir, gözaltıları protesto etmek için alkışlaması nedeniyle darp edildiğini belirterek devlet hastanesinden ve Türkiye İnsan Hakları Vakfı ve Adli Tıp Kurumu’ndan sağlık raporları aldı. Zencir için devlet hastanesi ‘basit tıbbi müdahale ile giderilebilir’ raporu verirken, adli tıp ‘basit tıbbi müdahaleyle giderilebilecek nitelikte hafif değildir’ raporu düzenledi.
AYM, HAK İHLALİ KARARI VERDİ
Zencir raporlarıyla birlikte 8 Mayıs 2015’te görevli polislerden işkence, görevi kötüye kullanma, kişiyi hürriyetinden yoksun bırakma ve hakaret gibi suçlamalardan şikayetçi oldu. Ancak İzmir başsavcılığı kovuşturmaya yer olmadığı kararı verdi. Zencir’in üst mahkemeye yaptığı başvurular da reddedilince 2018’te AYM’ye başvuru yaptı.
Zencir’in başvurusunu görüşen AYM heyeti, hak ihlali kararı verdi. Yüksek mahkeme, polisin orantısız güç kullanması sonrası insan onuruyla bağdaşmayan muamele yasağının maddi boyutuyla ihlal edildiğini belirtti. Ayrıca etkili soruşturma yapılmayarak da usul boyutu ile ihlal tespiti yapıldı. Bu durumdan polis ve soruşturma yapmayan savcılık makamı sorumlu tutuldu.
Mahkeme Zencir için hak ihlali ve soruşturmanın yenilenmesi kararının yeterli olmayacağını ve bu nedenle de 90 bin TL manevi tazminat ödenmesine karar verdi.
Öte yandan yüksek mahkeme başvuruyu toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının ihlal edildiği yönünden incelemeye ise gerek görmedi. Mahkeme heyetindeki Engin Yıldırım bu karar için karşı oy kullandı. Yıldırım karşı oyunda, “Şiddet içermeyen bir toplantıya güç kullanarak müdahalede bulunmak, anayasal ve demokratik haklarını kullanırken vatandaşların tereddüt yaşamasına ve caydırıcı etkilere maruz kalmasına neden olacaktır” dedi.
“İNSAN HAYSİYETİYLE BAĞDAŞMAYAN MUAMELE”
Resmi Gazete’de yer alan karara göre, Yüksek Mahkeme şu tespit ve değerlendirmelerde bulundu:
“Devlet her türlü fiziksel ve ruhsal saldırı olayının sorumlularının belirlenmesini, gerekiyorsa cezalandırılmasını sağlayabilecek etkili resmî bir soruşturma yürütmek durumundadır. Yetkililer, olay ve olguları ciddiyetle öğrenmeye çalışmalı; soruşturmayı sonlandırmak ya da kararlarını temellendirmek için çabuk ve temelden yoksun sonuçlara dayanmamalıdır. Başvurucunun bizzat şiddete başvurduğuna ya da kolluk güçlerine direndiğine dair tutanak veya görüntü bulunmamaktadır. Ayrıca başvurucu hakkında bu toplantı nedeniyle alınmış bir cezai önlem veya soruşturma yapıldığı bilgisi de mevcut değildir. Dolayısıyla güç kullanımının gerekliliği ve orantılığı kolluk birimlerince ortaya konulamamıştır. Somut olay bir bütün olarak değerlendirildiğinde eylemin insan haysiyetiyle bağdaşmayan muamele şeklinde nitelendirilmesi mümkün görülmüştür.”
(HABER MERKEZİ)
Yoruma kapalı.