Fransız haber ajansı AFP’den Delil Süleyman, Suriye’nin kuzeyindeki Afrin bölgesinde bulunan ve binlerce yıl önce inşa edilmiş olan Ayn Dara Tapınağı’nın olduğu bölgeyi ziyaret etti. Süleyman, Türk jetleri tarafından bombalandığı söylenen bölgedeki son durumla ilgili izlenimlerini aktardı. AFP muhabiri, “3 bin yıllık tapınak 26 Ocak’ta Türkiye’nin hava bombardımanında ağır hasar gördü. Siyah bazalt taşına oyulmuş kanatlı hayvanları gösteren muhteşem freskler, enkaz yığınına dönüşmüş, artık tanınmayacak halde” diye yazdı.
Halep’in kuzeybatısında Afrin’e bağlı Eyn Dara köyü yakınında bulunan antik Eyn Dara Tapınağı’nın, geçtiğimiz hafta TSK savaş uçaklarının bombardımanı sonucu büyük zarar gördüğü belirtildi.
İbranice İncil’de anlatılan Birinci Tapınak olarak da bilinen Süleyman Tapınağı’yla benzerlikleri nedeniyle dikkat çeken, geçmişi Milattan Önce 1300’e dayanan Eyn Dara, tüm savaş ve istilalara rağmen günümüze kadar ulaşmayı başarmıştı .Suriyeli ve Kürt yetkililer, Türkiye’nin düzenlediği hava operasyonları nedeniyle tapınağın zarar gördüğünü söylüyor.
Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) ise yaptığı açıklamalarda, harekat alanında bulunan “dini ve kültürel yapılar, tarihi eserler ve arkeolojik kalıntılar ile kamu yararına faaliyet gösteren tesislerin” hedefler arasında bulunmadığını ifade ediyor.
“TÜRKİYE ZARAR VERMEDİĞİNİ SÖYLEMİŞTİ”
Fransız haber ajansı AFP’den Delil Süleyman, Afrin’de bulunan ve binlerce yıl önce inşa edilmiş olan Eyn Dara Tapınağı’nın olduğu bölgeyi ziyaret etti.
AFP muhabiri Süleyman, TSK savaş uçakları tarafından bombalanan bölgedeki son durumla ilgili izlenimlerini aktardı: Eyn Dara Tapınağı’nın aslan heykellerinin 3 bin yıldır aynı yerde durduğunu; ancak Türk savaş uçaklarının düzenlediği hava saldırıları devam ederken, Demir Çağı’nın en önemli miraslarından biri olan bu heykellerden geriye yalnızca aslanların pençelerinin kaldığını yazan AFP muhabiri Süleyman, “Suriyeli ve Kürt yetkililer, Türkiye’nin düzenlediği hava operasyonları nedeniyle tapınağın zarar gördüğünü söylüyor. Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) ise yaptığı açıklamalarda, harekat alanında bulunan ‘dini ve kültürel yapılar, tarihi eserler ve arkeolojik kalıntılar ile kamu yararına faaliyet gösteren tesislerin’ hedefler arasında bulunmadığını ifade ediyor. Suriye’nin kuzeyinde bir tepenin üzerinde yer alan Geç Hititler dönemine ait Eyn Dara Tapınağı’nın M.Ö. 1300 ile 700 yılları arasında inşa edildiği düşünülüyor. Tapınağın adı, Afrin’de bulunan bir köyden geliyor.
TÜRKİYE’NİN HAVA BOMBARDIMANINDA AĞIR HASAR GÖRDÜ
Buranın kime tapınmak için yapıldığı kesin olarak tespit edilmiş değil. Ancak ortaya atılan teorilerden biri buranın Akad mitolojisinde bereket, aşk ve savaş tanrıçası olan İştar için inşa edildiği yönünde. Suriye Tarihi Eserler İdaresi’ne göre bu tapınak geçen haftaya kadar, ‘M.Ö. birinci binyıl içerisinde Suriye’de Aramiler tarafından inşa edilmiş olan en önemli anıtlar’ arasında yer alıyordu. Ancak 26 Ocak’ta Türkiye’nin hava bombardımanında ağır hasar gördü. Bir zamanlar tapınağın içine yönelen merdivenler, bugün yerle bir olmuş durumda. Siyah bazalt taşına oyulmuş kanatlı hayvanları gösteren muhteşem freskler, enkaz yığınına dönüşmüş, artık tanınmayacak halde. Giriş ve iç kısımlar hasarlı, arkası ise sağlam. Tapınağın bir tek arka bölümü, bombardımanı hasarsız atlatabilmiş. Ayakta duran bir aslanın bazalttan yapılmış heykeli, Afrin’in yeşil tepelerini yukarıdan süzmeye devam ediyor.”
“SALDIRI ÇOK GÜÇLÜYDÜ SALLANDIK”
AFP, Eyn Dara’nın yakınındaki köyde ikamet eden Ahmed Salih’in sözlerine de yer veriyor:
“Eyn Dara’nın hemen yanındaki köyde bulunan evinin önündeki merdivenleri işaret ederek, ‘İşte tam orada oturuyordum’ diyor. Salih’in evi, doğrudan bu antik tapınağa bakıyor: ‘Saldırı o kadar güçlüydü ki, olduğumuz yerde sallandık. Daha sonra tepenin üstünden duman yükseldiğini gördüm.’ Afrin tarihi eserler konseyi üyesi arkeolog Salih el Din Senno, Ayn Dara’nın yüzde 40 ile 50’sinin zarar gördüğünü söylüyor. Senno, tapınağın, ofisinde asılı resimlerini göstererek, ‘Hasar giriş bölümünde başladı ve iç alanlara da uzandı. Efsanevi hayvanların heykelleri, tapınak muhafızları ve tanrıları simgeleyen diğer heykeller paramparça oldu. Parçalanan heykellerin parçaları 100 metrelik bir alana yayılmıştı’ diyor.”
“BAZI ESERLER PARAMPARÇA”
Suriye hükümetinin Türkiye’yi kınayan açıklamalarına da yer verilen haberde, AFP’ye isminin yazılmaması koşuluyla açıklama yapan bir UNESCO yetkilisinin de sözlerine yer veriyor:
“Ayn Dara Tapınağı’nın çok özel bir yapı olduğunu söylüyor: ‘Bu tapınak, Suriye-Hitit dini mimarisinin önemli bir örneği ve Suriye’de benzer yapılar içerisinde en derin arkeolojik kazıların yapılabildiği yer.’ Yetkili, bombardımanın ‘binanın orta ve güneydoğu kısımlarına ağır hasar verdiğini’ ve bazı eserlerin de ‘paramparça olduğunu’ aktarıyor.
“3 BİN YILLIK MEDENİYET YOK OLDU”
Haberin sonunda Suriye’de 2011 yılından bu yana devam eden iç savaşta yüz binlerce kişinin yaşamını yitirdiği çok sayıda tarihi eserin de harap olduğu anlatılıyor:
“Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) örgütü antik kent Palmira’ya ciddi hasar verdi. IŞİD, burada bulunan 2 bin yıllık El Lat Aslanı heykeli parçalamış ve Bel Tapınağı’nı da yıkmıştı.
Suriye Tarihi Eserleri Müdürü Maamun Abdülkerim, AFP’ye yaptığı açıklamada, ‘Ayn Dara Tapınağı’na zarar vermek, Bel Tapınağı’nı yıkmakla eşdeğer bir vahşet. Tüm dünya için büyük bir felaket bu. Bir hava saldırısında 3 bin yıllık medeniyet yok oldu’ diyor. Abdülkerim ayrıca, Afrin’de bulunan ve ‘Kuzey Suriye’nin Antik Kentleri’ olarak adlandırılan 40 tarihi köyün hasar almasından da endişe ettiğini ifade ediyor.
Genelkurmay Başkanlığı ise daha önce BBC Türkçe’nin yazılı sorularına verdiği yanıtta, ‘Zeytin Dalı Harekâtı’yla ilgili yapılan yazılı ve sözlü tüm açıklamalarda da vurgulandığı üzere harekat esnasında sadece teröristlere ait hedefler vurulmakta, sivil/masum kişiler ile çevrenin (arkeolojik kalıntılar, tarihi özelliği olan yapılar, dini ve kültürel varlıklar vb.) zarar görmemesi için her türlü dikkat ve hassasiyet gösterilmektedir’ demişti.”
Yoruma kapalı.