PİRHA – Demokratik Alevi Dernekleri’nin (DAD) 20 Aralık 2025 tarihinde Dersim’de gerçekleştirdiği 5. Olağan Genel Merkez Kongresi’nde Eş Genel Başkanlığa seçilen Mercan Gül ve Zeynel Kete, kongrenin sonuçlarını ve yeni dönemin yol haritasını PİRHA’ya değerlendirdi. Kongrede “Barış ve Demokratik Toplum Süreci” vurgusu öne çıktı.
“AMACIMIZ ALEVİLERİ HAK ETTİĞİ EŞİT YURTTAŞLIKLA BULUŞTURMAKTIR”
Kongreye ilişkin değerlendirmelerde bulunan Eş Genel Başkan Mercan Gül, Demokratik Alevi Dernekleri’nin 5. Olağan Genel Merkez Kongresi’nin Aleviler açısından yeni bir mücadele dönemine işaret ettiğini söyledi.
Gül, “Umudumuz odur ki yeni dönemde, Aleviler üzerinde geçmişten beri devam eden katliamı, soykırımı ve inkârı durdurarak, Alevileri hak ettiği eşit statüyle buluşturmaktır” dedi.
Yeni dönemde çalışmalarını “Barış ve Demokratik Toplum” sürecine uygun şekilde yürüteceklerini belirten Gül, bu sürecin kadınlar ve gençlerle birlikte yürütüleceğini vurguladı. Gül, kongrede ortaya çıkan iradenin bu perspektifi güçlendirdiğini ifade etti.
“ÖNCELİĞİMİZ KÜLTÜRÜMÜZE DİLİMİZE VE İNANCIMIZA SAHİP ÇIKMAKTIR”
Yeni dönemde Demokratik Alevi Dernekleri’nin öncelikli gündemlerine değinen Mercan Gül, amaçlarının kültüre, dile, inanca ve topluma sahip çıkmak olduğunu belirtti. Önümüzdeki dönem çalışmalarının bu temel üzerinden yürütüleceğini söyledi.
Devletin Alevi inancına yaklaşımını da değerlendiren Gül, asimilasyon politikalarının iki temel başlıkta sürdüğünü ifade etti. Gül, “Birincisi dil üzerinde yürütülen asimilasyon politikaları, ikincisi ise inanç üzerinde yürütülen politikalardır. Bu iki politika birbirinden ayrı düşünülemez” dedi.
Bu politikaların yalnızca Cumhuriyet dönemine değil, son 200 yıla yayıldığını vurgulayan Gül, Kürt Alevi toplumunun bu süreçten yoğun biçimde etkilendiğini belirtti. “Eskiden yaşamımızı ve ibadetlerimizi kendi anadilimizde yapıyorken, şimdi yapamıyoruz. Bunu durdurmanın yolu kültürümüze, dilimize ve inancımıza sahip çıkmaktır” diye konuştu.
“KADIN VE GENÇLERLE BİRLİKTE YÜRÜYECEĞİZ”
Kadınlar ve gençlere yönelik planlamalara da değinen Mercan Gül, Demokratik Alevi Dernekleri’nin bu iki kesimi merkeze alan bir anlayışla hareket ettiğini söyledi.
Gençler üzerinde çeteleşme, uyuşturucu ve fuhuş gibi çok yönlü politikalar yürütüldüğüne dikkat çeken Gül, “Biz buna karşı gençlerimizi derneklerimize ve kurumlarımıza çekerek bu yozlaşma kampanyasını boşa çıkarmak istiyoruz” dedi.
Yürütülecek çalışmalarla gençlerin sanata, kültüre ve inanca yönlendirilmesini hedeflediklerini ifade eden Gül, kadınların da bu sürecin öznesi olacağını, kadın bilincinin güçlendirilmesi ve kadının toplumda hak ettiği statüyü yeniden kazanmasının temel hedeflerinden biri olduğunu söyledi.
“BU KONGRE SADECE TEKNİK BİR KONGRE DEĞİLDİ”
Eş Genel Başkan Zeynel Kete ise kongrenin anlamına ve siyasal-inançsal boyutuna dikkat çekti. Demokratik Alevi Dernekleri’nin, Alevi kurumları içerisinde genel merkezi Dersim’de olan tek kurum olduğunu hatırlatan Kete, kongrenin Reya Heq Kürt Alevi inancının ser çeşmesinde gerçekleştirildiğini vurguladı.
Kete, “Biz bu kongreyi yaparken sadece teknik olarak bir kongre yapmadık. Aynı zamanda yaşadığımız bu mekânın ruhuna olan ikrarlığımızı bir kez daha yeniledik” dedi.
Kongreye katılımın güçlü olduğunun altını çizen Kete, hem Dersim’den hem de Reya Heq coğrafyasından delegelerin ve kurumların kongreye katıldığını, bu yönüyle kongrenin güçlü bir sahiplenme yarattığını söyledi.
“KONGREMİZ ZAMANIN RUHUNA CEVAP OLMALIYDI”
Kongre öncesinde yapılan değerlendirmelerde temel beklentilerinin kongrenin zamanın ruhuna uygun olması olduğunu ifade eden Kete, Dersim’de son dönemde kadınlara ve gençlere yönelik yürütülen politikalara dikkat çekti.
“Kadına ve gençliğe yönelik özel bir savaş söz konusu. Bir düşürme siyaseti yürütülüyor” diyen Kete, kongrenin hem kültürel soykırıma karşı hem de yeni sürece cevap olması hedefiyle gerçekleştirildiğini söyledi.
“BARIŞ VE DEMOKRATİK TOPLUM ALEVİ İNANCIYLA PARALELDİR”
“Barış ve Demokratik Toplum” sürecini değerlendiren Zeynel Kete, Demokratik Alevi Dernekleri’ni bir talip topluluğu olarak tanımladı. Reya Heq inancının kadim hafızasının yeniden devriye edilmesi gerektiğini vurgulayan Kete, bu perspektifin devlet Aleviliğine alternatif bir inşa süreci olduğunu ifade etti.
Kete, “Alevi inancı her dönemin hakikatine ikrar vermiştir. Barış ve Demokratik Toplum perspektifi de Alevi inanç dünyasıyla paraleldir” dedi.
Bu sürecin Alevileri doğrudan ilgilendiren üç temel ayağı olduğunu belirten Kete, bunları kapsayıcı hukuk, pozitif entegrasyon ve komünal demokrasi olarak sıraladı.
“DEVLETÇİ ALEVİLİK İLE KONÜNAL ALEVİLİK ARASINDA BİR ÇELİŞKİ VAR”
Devletin Aleviliği tanıması gerektiğini vurgulayan Kete, “Bu tanıma ancak kapsayıcı hukukla mümkündür. Devlet, kendi kabul ve ret ölçüleriyle değil, bizim tarihsel hakikatimiz üzerinden tanımalıdır” dedi.
Alevi kurumlarıyla ilişkileri değerlendiren Kete, bu kurumları müsahip kurumlar olarak gördüklerini ifade etti. Alevi inancının hakikatine ikrar veren tüm kurumlarla birlikte yol yürünmesi gerektiğini söyleyen Kete, önümüzdeki dönemde en temel mücadele alanının devletçi Alevilik ile komünal Alevilik arasındaki çelişki olacağını vurguladı.
Son olarak Alevi kamuoyuna seslenen Zeynel Kete, Aleviliğin bugün tarihinin en zor dönemlerinden birini yaşadığını ifade etti. Devletin kendi Aleviliğini inşa etmeye çalıştığını belirten Kete, buna karşı güçlü bir örgütlenme gerektiğini söyledi.
Kete, Cem Evlerinin yalnızca sosyal tesisler olarak görülmemesi gerektiğini vurgulayarak, bu mekânların Alevi hakikatinin, barışın, demokratik toplum anlayışının ve komünal Aleviliğin yeniden üretildiği akademiler haline getirilmesi çağrısında bulundu.
Aleviliğin olmazsa olmazı olan ocak sisteminin binlerce yıllık özel demokratik bir örgütlenme modeli olduğunu hatırlatan Kete, Alevi toplumunun ocaklar üzerinden yeniden ikrarlaşarak bir diriliş sürecine girmesi gerektiğini ifade etti.
Cem EKİNCİ
Yoruma kapalı.