PİRHA-Kooperatifçiliğin toplum tarafından yeterince bilince çıkarılmadığını söyleyen kayyımla görevinden alınan Peri Belediyesi Eş Başkanı Orhan Çelebi, “Yerel yönetimlerin üretim ve kooperatifçilik konularına daha fazla el atması gerekiyor. Dersim’in gelişmesi ve yeniden kendi özüne dönmesi bakımından her vatandaşımızın bu konuda büyük bir duyarlılık göstermesi gerekiyor” dedi.
Dersim kendine has birçok sorunu olan bir kent. Altyapının, lojistik desteğin ve kente yapılan yatırımların yetersizliği, iş sahalarını daraltıp büyük oranda geri dönüş taleplerine rağmen kentin sağlıklı büyümesini ve gelişme potansiyelini engelliyor. Bu durum işsizliği tetiklerken zaten yoksul olan kentin ve kent halkının ekonomik açmazlarını da çoğaltıyor.
Doğal güzellikleri, kendine özgü farklı bir kültürel iklime ve tek Alevi kenti kimliğine sahip olması nedeniyle son yıllarda artan ilgi, altyapı yetersizliği ve plansızlık yüzünden kente gelir sağlamak yerine, doğa daha fazla tahrip oluyor ve asimilasyon ilerliyor, güvenlik odaklı devlet politikaları da kentin dışarıya yansıma şekline zarar veriyor.
Dersim’deki yerel yönetimler, siyasi otoriteler, sivil toplum örgütleri, yöre dernekleri ve kanaat önderleri, bırakın çözüm üretmeyi tüm bu sorunları gündem bile yapmazken, çözümsüz ve çaresiz kalan halkın birlik ve dayanışma inancı günden güne azalıyor, motivasyonu düşüyor, gelecek kaygısı artıyor.
Yerine kayyım atanan Peri Belediyesi Eş Başkanı Orhan Çelebi ile yaptığımız röportajın ikinci bölümünde Dersim’de sürdürülen kooperatifçiliğe ilişkin konuştuk.
“DERSİM’DE ÜRETİM VE KALKINMA KOOPERATİFLERİNE İHTİYAÇ VAR”
Kooperatifçiliğin toplum tarafından yeterince bilince çıkarılmış bir çalışma olmadığını söyleyen Orhan Çelebi, “Kooperatifçi demek birlikte üretmek ve birlikte en sağlıklı şekilde topluma kazandırmaktır. Mevcut sistemde rant ve kâr hırsı daha fazla ön plana çıkmakta ve devletin kooperatifçiliğe yaklaşımı çok daha farklı. Ama biz biliyoruz ki geçmişte kooperatifçilik hemen hemen her bölge açısından vazgeçilmez bir araçtı. Çünkü üreticiler ürünlerini kooperatifler aracılığıyla direkt tüketiciye ulaştırıyordu. Tüketiciler hem daha sağlıklı hem de daha ucuz ürüne sahip oluyordu. Kooperatifçiliğin farklı biçimleri var. Üretim, tüketim ve kalkınma kooperatifleri var. Ama bizim Dersim’de ihtiyacımız olan üretim kooperatifleridir. Tarım ve hayvancılık güçlü olduğu için hem üretim hem de kalkınma kooperatiflerine ihtiyacımız var. Birçok ilçemizde aslında bunlar var ama bunlar tamamen kooperatif üyelerinin birlikte üretip birlikte tüketicilere ulaştığı bir sistem haline dönüşmüş değil, zaman zaman ranta dönen yanları da var” diye belirtti.
“KAYYIMIN ATANMASIYLA BİRLİKTE ÇALIŞMAMIZ YARIDA KALDI”
Kooperatifçilik alanında kendi deneyimlerini anlatan Orhan Çelebi, “Akpazar Peri’de Elmalı Kooperatifi’ne baktığımızda orada da biz tamamen üyeler üzerinden sorunları çözüp, üyelerin ürettiği ürünleri kooperatif bünyesine alıp tüketiciye ulaştırma gibi bir politikamız vardı. Bunu birkaç yıl devam ettirdik ama daha sonra kayyımın atanmasıyla birlikte çalışmamız yarıda kaldı. Çünkü belediye ile kooperatif birlikte işbirliği yaparak o çalışmayı başlatmıştık. Ama kayyımın atanmasıyla birlikte kooperatifin belediye ile olan ilişkisi de kesilmiş oldu. Kooperatif mevcut kendi yönetimiyle birkaç yıl bir şeyler yapmaya çalıştı ve üreticilerimizin ürünlerini direkt tüketiciye ulaştırdık. Aracıları ortadan kaldırarak daha ekonomik tüketimi sağlamak bakımından çalışma yürüttük” dedi.
“KOOPERATİFÇİLİK GERÇEK ANLAMDA İŞLETİLİRSE BÖLGE AÇISINDAN KALKINMA OLUR”
İnsanların daha fazla kâr elde etmek için ürünlerini kooperatife vermediklerini belirten Çelebi, şunları ifade etti:
“Kooperatifçilikte devlet hiçbir destek vermiyor, daha çok kooperatif üyelerinin verdikleri katkılarla yürüyor işler. Kooperatifçilik gerçek anlamda işletilmiş olsa o bölge açısından kalkınmanın da vesilesi olacaktır. İnsanlar en azından ürettiğinin güvence altına alındığının farkına varacaklar. Tüccar veya aracı aramaya ihtiyaç duymayacaklardır, ürününün parasını ne zaman alacağının kaygısını yaşamayacaklardır. Bu kaygıları ortadan kaldırmak için daha önce de bizim tartışma konusu yaptığımız tüm ilçelerde mevcut kooperatiflerin bir araya gelerek yerel yönetimler birlikte daha güçlü bir çalışma başlatması gerektiğini söylemiştik. Ama bu çalışmada birkaç toplantıyla birlikte sönümlenmiş oldu. Hem belediyelerin yaklaşımındaki, hem de üreticilerdeki bazı eksiklikler nedeniyle bu çalışmanın güçlü bir hale dönüşmesini engellemiş oldu.”
“YEREL YÖNETİMLER KOOPERATİFÇİLİK KONUSUNA DAHA FAZLA EL ATMASI LAZIM”
Orhan Çelebi, yerel yönetimlerin üretim ve kooperatifçilik konularına daha fazla el atması gerektiğini vurgulayarak, “Sadece belediye bünyesinde kurulan kooperatifler değil aynı zamanda o bölgede bulunan bütün kooperatiflerin kalkınmasını sağlamak için hem çiftçilerle hem de kooperatif yönetimleriyle daha iç içe çalışma yürütmeleri gerekiyor. Ortak üretim alanlarının oluşturulması gerekiyor, çünkü coğrafyamız tarıma elverişli bir coğrafya o yüzden ortak üretim alanları oluşturulduğunda çiftçiye maliyeti daha düşük olacaktır, hem de çiftçi ürettiği ürünü tüketiciye daha ekonomik ulaşmasını sağlayacak. Yeni dönemde bu tartışmaya ihtiyaç olduğunu söyleyebilirim. Dersim’in gelişmesi ve yeniden kendi özüne dönmesi bakımından her vatandaşımızın bu konuda büyük bir duyarlılık göstermesi gerekiyor ve siyasi partilerimizin bu konuda daha etkin bir şekilde rol alması gerekiyor. İnsanlar örgütsüz olduğu zaman bu tarz sorunlar karşısında büyük bir duyarsızlık gösteriyorlar. Her alanda güçlü örgütlülükler yaratabilirsek coğrafyamız da kendi gerçekliğine kavuşmuş olacaktır. Toplumumuz da yeniden doğasına, kültürüne, inancına, diline ve siyasetine sahip çıkacaktır” diye konuştu.
Cihan BERK-Eyüp HANOĞLU/DERSİM
İLGİLİ HABERLER:
-‘Dersim’e çok yönlü saldırı var; güçlerimizi birleştirmeli, kooperatifçiliği geliştirmeliyiz’-VİDEO(1)
-‘Dersim, sanayi ile kalkınmayacağına göre hizmet sektörü geliştirilmelidir’-VİDEO(2)
-‘Topraklarımıza sahip çıkalım, 7 bin kişi göç etti, 7 bin kişi geldi; kim bunlar?’-VİDEO(3)
-‘Dersimlilerin kendi topraklarına dönüşü sağlanmalı’-VİDEO(1)
Yoruma kapalı.