PİRHA-Kürtçenin varlığının hep süreceğini belirten şair ve yazar Selahattin Çam, 15 Mayıs Kürt Dil Bayramı’nda yaptığı çağrıda, “Dil bir hafızadır. Kürtçeyi yaşatmanın yolu yazmaktan, okumaktan ve konuşmaktan geçer” dedi.
1932 yılında Kürt dilinin öncülerinden Celadet Bedirxan ve dönemin aydınları tarafından Latin alfabesiyle yayımlanan Hawar dergisinin ilk sayısının çıktığı 15 Mayıs, 2006’dan bu yana Kürt Dil Bayramı olarak kutlanıyor. Kürtçenin Kurmancî, Soranî ve Kırmanckî lehçelerinde yayın yapan Hawar dergisi, 1943’e kadar toplam 57 sayı yayımlanarak dilin gelişiminde tarihî bir rol oynadı.
Kürt Dil Bayramı vesilesiyle PİRHA‘ya konuşan şair ve yazar Selahattin Çam, Kürtçenin tarihsel süreçte karşılaştığı baskılara rağmen bugün hala varlığını güçlü bir şekilde sürdürdüğünü belirtti. “Dil yaşam gibidir, onu kullanmadığınız sürece durur ve geriler” diyen Çam, Kürt halkının yazmaya, okumaya ve üretmeye devam ettiğini vurguladı.
“KÜRTÇEYİ YAŞATAN SÖZLÜ EDEBİYAT GELENEĞİDİR”
Osmanlı döneminde farklı halkların dillerinin yasaklı olmadığını ancak Kürtçenin özellikle medrese eğitimlerinde Arapça ve Farsçanın etkisi altında kaldığını kaydeden Çam, “Ahmedi Xanî, Melayê Cizîrî ve Melayê Batê gibi büyük edebiyatçılar, Arapça yazıp okudukları için Kürtçenin yazılı gelişimi sınırlı kaldı. Ancak bu boşluğu sözlü edebiyat doldurdu” dedi.
Dengbêjlerin anlatıları, masallar, halk hikayeleri ve klamlar aracılığıyla Kürtçenin kuşaktan kuşağa aktarıldığını belirten Çam, bu birikimin zamanla yazıya döküldüğünü ve dilin bugüne taşınmasında bu sürecin belirleyici olduğunu söyledi.
“DİL, KİMLİK VE HAFIZADIR”
Bir dili geliştirmenin en temel yollarından birinin okumak olduğunu dile getiren Selahattin Çam, teknolojinin gelişmesiyle birlikte okuma alışkanlığının zayıfladığını, bunun da Kürtçeye olumsuz yansıdığını ifade etti. Ancak tüm baskılara rağmen dilin hala üretimle yaşamda olduğunu ifade eden Çam, “Kürtçe kitaplar yazılıyor, gazeteler çıkıyor, televizyon programları yapılıyor. Bunlar dilin varlığını korumak için azımsanamayacak adımlar. Tüm olumsuz koşullara rağmen bu dil yaşamaya devam edecek” şeklinde konuştu.
Kürt Dil Bayramı’nın yalnızca bir günle sınırlı kalmaması gerektiğini vurgulayan Çam, “Dil bir kültürdür, kimliktir, hafızadır. Onu yaşatmanın yolu, her gün onunla konuşmak, yazmak ve okumaktır” diyerek, Kürtçeyi yaşatma çağrısını yineledi.
Fatoş SARIKAYA/ MERSİN
Yoruma kapalı.