PİRHA-Mersin’de mevsimlik işçi olarak biber tarlasında çalışan kadınlar aldıkları ücretlerin kendilerine yetmediğini söyledi. Ayrıca kadınlar ücretleri artırılsa bile yeni gelen zamlarla birlikte hayat koşullarının ve ekonomilerinin daha kötüye gittiğini kaydetti.
Doların artması ve ülkede yaşanan krizle birlikte gelen zamlar her kesimden çalışanları etkiliyor. Ancak mevsimlik işçi olarak tarlalarda çalışan kadınlar bundan iki kat etkileniyorlar. Çünkü tarlada yevmiye ile topladıkları ürünleri pazardan daha pahalıya almak zorunda kalıyorlar. Mersin’de mevsimlik işçi olarak tarlada biber toplayan kadınlar da bundan şikayetçi. Çalışma koşullarını ve sıkıntılarını PİRHA’ya anlatan kadınlar yevmiyelerine zam yapılsa bile yeni gelen zamlarla birlikte ekonomik durumlarının daha kötüye gittiğini ifade etti.
“EMEKLERİMİZİN KARŞILIĞINI ALAMIYORUZ”
Dört çocuk annesi Müzeyyen Çat, dokuz yaşındayken 1980 yılında mevsimlik işçi olarak çalışmaya başlamış. Evlendikten sonra da aynı işe devam ettiğini söyleyen Çat, emeklerinin karşılığını alamadıklarını belirtti. Önceden de bu işin zor olduğunu ifade eden Çat, şimdi daha zor olduğunu söyleyerek “Ekiyoruz gübre pahalı, ilaç pahalı, sebze para etmiyor. Pazardakiler çok kazanıyor. Biz onlar gibi değiliz. Ekiyoruz, topluyoruz, suluyoruz, ilaçlıyoruz ama onlar daha kolay kazanıyor. Başımızdaki devlet mi öyle yapmış artık ne olmuşsa bilmiyoruz” dedi.
“BİR GÜN AKŞAMA KADAR ÇALIŞIP BİR YAĞ ANCAK ALIYORUZ”
Tarlalarda en çok kadınların çalıştığını belirten Çat, erkeklerin yevmiyelerinin kadınlardan daha fazla olduğunu kaydetti. Günlük 50 lira yevmiye aldıklarını söyleyen Çat, “50 TL neye yetecek? İki gün akşama kadar çalışıyoruz bir çuval un ancak alıyoruz. Bir gün akşama kadar çalışıyoruz ancak bir yağ alıyoruz. Bir çayın kilosu olmuş 80 TL. İki gün çalışsan ancak alabilirsin o çayı” şeklinde ifade etti. Çat, tarladan gittikten sonra da gece yarınsa kadar ev işi yaptıklarını onun dışında çocukların yetiştirilmesiyle de ilgilendiklerini kaydetti.
ÇOCUKLARINI OKUTMAK İÇİN TARLADA ÇALIŞIYOR
Aslen Adanalı olan ve Mersin’e evlendikten sonra gelen Hülya Gerçek de 7 yaşından beri aralıklarla mevsimlik işçilik yapmış. Eşinin engelli olduğunu ve üç ayda bir engelli maaşı aldığını söyleyen Gerçek, eşinin aldığı maaşın geçimlerini sağlamaya yetmediğini, bu yüzden çocuklarını okutmak için bu işi yaptığını ifade etti. Hem tarlada hem de evde çalışmalarının zor olduğunu belirten Gerçek, şöyle devam etti:
“Buradan gidiyoruz çocukları banyo yaptırıyoruz. Çocukların okulu, dersleri, yemek, bulaşık, çamaşır kolay bir şey değil. Ama ne yapalım mecbur, geçim zor. Bir kova yoğurt olmuş 17 lira.”
HEM EVDE HEM TARLADA ÇALIŞIYORLAR
Komşularının tarlasında birlikte çalıştıklarını ifade eden Gerçek de yevmiyenin 50 lira olmasından şikayetçi. Gerçek, bir günlerini şöyle anlattı:
“Sabah saat 05.00-06.00’da kalkıyoruz. Evimizin işini toparlıyoruz, çocukların yemeğini hazırlayıp bırakıyoruz. Sonra çıkıp buraya geliyoruz. Burada akşam saat 05.00’e kadar çalışıyoruz. Buradan gittiğimizde yemek yapma, bulaşık yıkma, çamaşır yıkama işleriyle uğraşıyoruz. Burada yediğimiz yemekleri de evden getiriyoruz.”
“SENEDE 3-5 LİRA ZAM GELİYOR”
Tarlaya devamlı gelmediklerini söyleyen Gerçek, genel olarak tarla işlerinde erkeklerin çalışmadığını daha çok kadınların çalıştığını kaydetti. Yevmiyeci çalıştıkları için kendilerinin kazanamadığını vurgulayan Gerçek, “Buradan toptan alıyorlar iki liraya. Orada satıyorlar beş liraya. Pazara gidene kadar 6-7 lira oluyor. Burada kim kazanıyor tarladan alan komisyoncular kazanıyor, başka kim kazanacak. Komisyoncular kazanıyor, pazarcılar kazanıyor. Bizim paramız sabit 50 lira. Senede 3-5 lira zam gelirse geliyor. Başka da yok. 3-5 lira insana ne yetecek ki. Mesela biz bu biberi topluyoruz. Bizim patronumuz şu an bizim yanımızda. Onlar pahalı satacak ki bize zam yapsın. Onlar pahalı satmadıktan sonra adamlar bize nasıl zam yapsın. Onlar pahalı satmadıktan sonra bize de zam yapamıyor. Çiftçi sürekli kaybediyor başka bir şey yok” dedi.
BİR BUÇUĞA SATIP PAZARDAN DÖRDE ALIYORLAR
Üç çocuk annesi Yıldız Çat da aynı şekilde sabah kalkıp tarlaya geliyor. Akşam saat 05.00-05.30 gibi paydos edip eve gittiklerini söyleyen Çat, hayatlarının ev işi, çocuklar ve tarla işleriyle geçtiğini kaydetti. Topladıkları ürünü pahalıya satamadıklarını belirten Çat, çiftçi olarak biberin kilosunu bir buçuktan sattıklarını ancak pazardan üç buçuk, dört liraya aldıklarını ifade etti. Emeklerinin karşılığını alamadıklarını yineleyen Çat, yevmiyelerinin 100 lira olsa bile şu anki koşullarda yeni gelen zamlarla birlikte geçinemediklerini ekledi.
Suay ABAK/Mustafa YÜKSEL
MERSİN
Yoruma kapalı.