PİRHA – Demokratik Alevi Derneği Ankara Şubesi tarafından organize edilen ve konuşmacı olarak Araştırmacı Tarihçi Yusuf Zeri’nin katıldığı ‘Koçgiri’den Gaziye katledilen canlarımızı anıyoruz’ paneli gerçekleştirildi.
Ankara DAD Şubesi’nde gerçekleşen panelde konuşmacı olarak Araştırmacı, Tarihçi Yusuf Zeri katıldı. Panelde Mart ayında Türkiye’de ve bölge ülkelerinde gerçekleşen katliamlara değinerek, güncel gelişmelerle de bağını kurdu.
Zeri ilk olarak Koçgiri katliamının tarihçesi ve Koçgiri bölgesinin coğrafi tanıtımını yaptı.
18.Yüzyıldan günümüze Kürt isyanları çok kapsamlı olmamakla birlikte çarpıcı olan yanların dışında tarih tarih kaç isyanın yaşandığı, Dersim İsyanı ile olan ilişkisi gerek kültür gerekse de askeri ve lojistik boyutuyla önemli noktalar vurgulandı.
“MART AYINDAKİ ŞEHİTLER İÇİN TOPLANDIK”
“Başta Koçgiri ve Gazi katliamı olmak üzere Mart ayındaki tüm şehitlerimiz için toplandık ve bir araya geldik” diyen Tarihçi Yusuf Zeri, “6 Mart 1920 de Koçgiri isyanı ve katliamı olarak tarihe geçen Koçgiri katliamı meydana gelmiştir” dedi.
8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Gününe de değinen Zeri, “8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar günü olan ve bayram günü olarak kutlanan 1857 yılında ABD’nin Newyork şehrinde tekstil işçilerinin 8 saat iş günü ve diğer demokratik hakları için grev kararı aldıkları ve vahşi kapitalizm tarafından fabrika kapılarının kapatılarak kilitlenmesi ve bir provokasyon sonucu 130 üzerinde kadın tekstil işçileri öldürülmüştür. O günden bugüne dünya kadınlar günü olarak kutlanmaktadır” diye konuştu.
“GAZİ KATLİAMI 12 MART 1995”
Mart ayında yapılan Gazi Katliamı’na değinen Zeri, “12 Mart’ta Gazi Katliamı İstanbul’da Alevilerin yoğun olarak yaşadığı 34 günlük olaylar sonucunda ve Hayri Kozakçıoğlu’nun vali olduğu İstanbul’da aşağı yukarı 40 civarında insanımız katledildi” dedi.
Tarihçi Yusuf Zeri, “12, 14 Mart’ta Koçgiri’nin önemli isimlerinden biri olan Alişan Bey, 1933 yılında Sivas Valisi eliyle Zara Kaymakamlığı’nın emri ile Ali Şan Bey’in evine bomba atılması sonucu şehit edilmiştir” diye konuştu.
“16 Mart’ta herkesin duyduğu gibi Halepçe katliamı yapılmıştı” diyen Zeri, “Saddam Hüseyin ve onun yeğeni Kimyasal Ali olarak tarihe geçen kişinin talimatı ile uçaktan atılan bombalarla Irak’ın Halepçe şehrinde 5.000 masum Kürt vahşice katledildi.” dedi.
“30 MART 1972 KIZILDERE”
Tarihçi Zeri, “30 Mart’ta Kızıldere’de Mahir Çayan ve yoldaşları katledilmişti. 31 Mart 1937 yılında Mahabat’ta yani İran’da Mahabat Kürt Cumhuriyetinin Başkanı Qazî Muhammed ve iki Bakan İran şahı tarafından idam edilmişlerdir” diye belirtti.
Zeri, “Bu güne kadar katledilen tüm şehitleri anıyorum, katliamcıları katliam zihniyetinde olanları bir kez daha huzurunuzda lanetliyorum” ifadesini kullandı.
KOÇGİRİ BÖLGESİ TANIMI
Araştırmacı / Tarihçi Yusuf Zeri Koçgiri bölgesiyle ilgili ise kısaca şu bilgileri verdi;
“Tarihe baktığımızda 6 Mart 1921 Koçgiri isyanı olarak geçen bu olay neden Koçgiri isyanı olarak geçiyor. Koçgiri bir bölge olduğu için o bölgede yaşayan aşiretlerin olduğu yer ve bölge olduğu için Koçgiri isyanı denmiş. Koçgiri’nin kelime manası birisi koç, diğeri Qiri kelime olarak iki tane harften meydana gelmiştir. Birisi koç ben Kürtçe olarak söyleyeyim q harfiyle koç ve Qıri harflerinden meydana gelmiştir. Koç ve qır birleşince iri boynuzlu koç Koçqıri meydana gelmektedir. Kürtçe bilhassa Dersim bölgesinde eskiden aşiretler Kürt, Türk belki de Arap aşiretleri onlar için söylemeyeceğim ama özellikle Kürt aşiretlerinin geçim kaynağı hayvancılıktı. Bir yerden bir yere giderken sürüleri ile beraber giderlerdi. Yazın Rakka’ya, Kızıldağa, Dersim’e Sivas’a Çetinkaya’ya ,Yama Dağlarına,Yozgat, Akdağ madeni ve hatta Sinop’a kadar giderlerdi.Yazın sulak ve otlak yerlere kışın ise sıcak yerlere giderlerdi. Orası konar göçer aşiretlerinin kışlık mekanı idi. Suriye’deki Rakka Koçgiri aşiretinin sürüleri koyun değilde, iri boynuzlu keçiler olduğu için Koçgiri denmiş. Yani iri boynuzlu sürüler manasında aşiret manasında söylene gelmiştir.
Refahiye ilçesinden başlar batıya doğru Sivas’ın İmranlı, Zara, Hafik, Kuzeyden Su Şehri, Kangal, Divriği ve Kemah’a kadar uzanan yerin adıdır. Yaklaşık olarak 150 km genişliğinde 225-250 km uzunluğunda bir coğrafi bölgenin ismidir Koçgiri.”
Konuşmaların ardından müzik dinletisi ve lokmaların dağıtılması ile panel son buldu.
Cebrail Aslan /ANKARA
Haberin Videosu
Yoruma kapalı.