PİRHA- Dünya kayısı başkenti olarak bilinen Malatya’da çiftçiler, kayısı hasadına başladı. Bununla birlikte birçok işlem yaparak kayısı elde ettiklerini ancak emeklerinin karşılığını alamadıklarını ifade eden üreticiler, “Malatya’da kayısı fiyatları tüccarların inisiyatifine kalmış. Yetkililer bu konu ile ilgili bir çözüm bulmalı” çağrısında bulundular.
Besin değerinin yüksek olmasının yanı sıra aroması ve lezzeti ile de dünyanın ilgisini çeken Malatya kayısısı, bin bir türlü emek ile işlemden geçtikten sonra satışa sunulurken kavurucu sıcağa ve birçok zorluğa katlanan üreticilerin tek derdi ise emeklerinin karşılığını alabilmek.
Malatyalıların en büyük geçim kaynaklarından biri olan kaysıda, Doğanşehir bölgesinde zamansız yağan yoğun yağmurdan dolayı mantar çıkması ve kaysıya dolu vurmasından dolayı üreticiler mağdur. Üreticiler bir diğer sorunu ise kaysı satışlarında yaşarken satışlarda tüccarın verdiği fiyatlar üzerinden kaysının satılması ise ekonomik anlamda da üreticiyi mağdur ediyor.
“MADEN OCAĞI KAYISI BAHÇELERİNİ ETKİLEDİ”
“Sonbaharda ve ilkbaharda bahçeyi gübrelediklerini ve ağaçlara ilaç attıklarını söyleyen” İbrahim Öcal, “Bahçenin içini sürüyoruz, ardından sulamamız gerekiyor ama su yok. Dedeyazı köyünde bulunan maden ocağında yapılan patlamalar suyu etkilemiş durumda su konusunda sıkıntı yaşıyoruz. Bu da ürünümüzü etkiliyor. Bölgede zamansız yağan yağmur ve kayısıya dolu vurmasından dolayı hepsi lekelenmiş durumda. Böylede olunca kayısımız para etmiyor. Devlet bu konuda bizlere herhangi bir destek sunmuyor. Bahçeye attığımız ilacın masrafını çıkaramıyoruz” dedi.
“ÇOCUKLARIMIZLA BİRLİKTE EMEK VERİYORUZ”
“Sabahın erken saatlerinde çocuklarımızı alıp bahçeye geliyoruz. Büyük emekler vererek kayısıyı dalından topluyoruz. Ama bu sene bizim kayısımız hiç iyi değil” diyen Aslıhan Öcal, “Kayısıda çoluk çocuğumuzla emek veriyoruz. Topladığımız kayısıyı islime atıp naylona seriyoruz. Ama emeğimizin karşılığını alamıyoruz. Yaşadığımız sıkıntıları devlettin görüp destek vermesini istiyoruz” diye ifade etti.
“ÇİFTÇİNİN HALİNİ DÜŞÜNEN YOK”
“Kayısıya çok büyük emekler veriyoruz. Ama verilen emeğe ve yaptığımız çalışmalara baktığımızda emeğimizin karşılığını alamıyoruz” diyen Ahmet Tarkan ise, “Nisan ve Mayıs aylarında bahçeyi sürüp ilaçlamasını yapıyoruz. Temmuzun ilk haftası ile birlikte çevre illerden gelen tarım işçileri ile birlikte ağaçtan kayısıyı toplamaya başlıyoruz. Bahçelere dolu vurmasından dolayı bu sene hasat iyi değil. Tarım sigortası (TARSİM) hasar tespiti yaparken yüksek hasar raporu da vermediği için zararımızın karşılığını alamıyoruz. Kayısı bahçen sigortalı değilse hiç bir devlet desteği alamıyorsun. Kayısı fiyatının yüksek olması bizi çok etkilemiyor. Malatya kayısı piyasası 4 kişinin elinde istediği fiyata kayısı alıyorlar. Kayısıyı satmak zorundayız çünkü ihtiyaçlarımızı karşılamak için ve çocuklarımızı okula göndermek için tek gelir kaynağımız kayısıdır. Ürün ne kadar iyi olursa da para etmiyor. Mazot, işçi yevmiyesi verdiğimiz emeğe baktığımızda zarar ediyoruz. Yetkililerin bu işe bir el atmasını bekliyoruz ama çok zor, çiftçinin halini düşünen yok” dedi.
“KAYISI HAK ETTİĞİ FİYATA SATILMIYOR, TÜCCAR KAZANIYOR”
“Kayısın en önemli zamanı çiçek açtığı dönemdir. O dönem çiçek ilacı atarız ardından çil ilacı atarız. Daha önceki yıllarda kar yoğun yağarken bu ilaçları atmıyorduk. Kar yağmadığı için ilaç atıyoruz özellikle bakır ilacı atmazsak ağaçlarda kuruma oluyor ve ömrünü azaltıyor” diyen Dallı Dalı şunları ifade etti:
“Bu bölgede Temmuz’un ilk haftası kayısı toplamaya başlıyoruz. İslimde kayısı olursa işçiler saat 06.00’da bahçeye gelir ve bir buçuk, iki saat bununla uğraşır. Ardından da bahçeye giderek kayısı toplamaya başlarız. Eskisi gibi işçiler kayısıya gelmiyor. İşçi sıkıntısı yaşıyoruz. Kayısı ne kadar iyi olursa hak ettiği fiyata satılmıyor. Ama bunu bizden alan tüccar ürünü stoklayarak çok yüksek fiyatlara satabiliyor. Bunun bizlere her hangi bir yansıması olmuyor”
“ÜLKENİN TARIM POLİTİKASI ÇÖKMÜŞTÜR”
“Malatya’da Ziraat Odaları sözde var. Çifçinin hakkını savunacak hiç bir şey yapmazlar. Bu yıl full paket sigorta yaptırdım. Ürünü dolu vurdu ama zararımın karşılığını alamıyorum” diyen Dallı şunlara vurgu yaptı:
“Hasar tespiti için gelen Başbakanlığa bağlı TARSİM’in eksperleri taraflı karar alarak bizleri mağdur ediyor. Üründe yaptığımız zararın karşılığını alamıyoruz. Sigortaya ödediğimiz kadar ancak para alabiliyoruz bu da bir şey ifade etmiyor ve zararımızı karşılamıyor. Bu ülkenin tarım politikası çökmüş durumda. Çiftçiye herhangi bir destek yok sadece seçim vaadi olarak bunları kullanıyor ve vatandaşını kandırıyorlar. Mazotu 5 bin 700 liraya alıyoruz tarım bakanı diyor ki 2 bin 350 liradan çiftçiye mazot veriyoruz. Bu bir yalandan ibarettir. Doğanşehir’de bulunan kooperatiften 5 bin 700 liraya mazot alıyoruz. Faturalarımızı gösterebiliriz. Bu tarım politikası önceki dönemlerde de aynı böyleydi. Malatya’nın en büyük geçim kaynağı kayısıdır. Milletvekilleri ihale peşinde koşacaklarına Malatya kayısısına sahip çıksınlar” diye konuştu.
“DEVLET BİZDEN ÜRÜNÜMÜZÜ ALMALI”
“Çiftçiyiz tek geçim kaynağımız kayısı bu yılda kayısılara dolu vurduğu için mağduruz. Devlet’in bu konuda bizlere destek vermesi gerekiyor bu konuda yardım bekliyoruz” ifadelerini kullanan Gülizar Çakır da, “Kayısı ile uğraşmanın çok büyük bir zahmeti var. Büyük zahmetlerle topladığımız kayısıları tüccarlar gelip bizden çok uygun fiyata alıyor. Böylede olunca masrafımızı bile çıkaramıyoruz. Devletin buna bir el atıp bir taban fiyat uygulaması getirmesi gerekiyor. Ürünü tüccara satmaktansa devletin bu ürünü bizden alarak emeğimizin karşılığını vermesini istiyoruz” dedi.
Mustafa YÜKSEL/MALATYA
Yoruma kapalı.