PİRHA- Esenyalı Kadın Dayanışma Derneği’nin hazırlamış olduğu rapora göre bir yılda 5 bin 643 kişi başvuruda bulunup yardım talep etti. Dernek tarafından yapılan açıklamada “Şiddet gören kadınların en acil sorunlarından biri olan konut ve barınma sorunu ücretsiz barınma hakkı olarak değerlendirilip derhal çözülmeli. Kadına yönelik şiddeti sona erdirmeyi amaçlayan bütüncül politikalar geliştirilmeli” denildi.
İstanbul Pendik’te bulunan Esenyalı Kadın Dayanışma Derneği, hazırladıkları yıllık raporda 1 Ocak-31 Aralık 2024 tarihleri arasında 5 bin 617 kadın, 6’sı 17 yaşında lise öğrencisi olan 16 kız çocuğu, 1’i 17 yaşında lise öğrencisi olan 10 erkek çocuğu olmak üzere toplam 5 bin 643 kişinin derneklerine başvurduğunu belirtti.
YOKSULLUK BAŞVURULARI ARTTIRDI
Bir yılda ekonomik sebeplerle başvuran sayısının 4 bin 840 kişi olduğu belirtildi. Kadınların bin 510’unun çocuğunun okul ihtiyaçlarının karşılanması için başvururken 3 bin 330 kadının da gıda, kıyafet, kira, fatura yardımı için başvurduğu kaydedildi.
Yeni eğitim-öğretim dönemi öncesinde yapılan başvuruların büyük kısmı çanta, okul kıyafeti ve kırtasiye desteği taleplerinden oluşurken başvuran kadınların önemli bir bölümünün çalışan kadınlardan oluştuğuna dikkat çekildi. Önceki yıllarda ana sınıfı öğrencileri için de okul desteği talebi gelirken bu yıl birçok kadının ekonomik nedenlerden ötürü çocuğunu ana sınıfına kaydedememesi sebebiyle bu talebin azaldığı vurgulandı.
Raporda; 150 kadının iş başvurusu için yardım istediği, 134 kadının hukuki yardım istediği, 8 kadının da ya kendisi ya da çocuğu için psikolojik danışmanlık desteği istediği bilgisi paylaşıldı.
FAİLLER EN YAKINLAR
Kadınların uğradığı şiddetin faillerinin çoğunun da kadınların en yakınlarının olduğuna dikkat çekildi. Kadınların en çok şiddet gördüğü için başvurduğu kişiler eşleri.
Rapora göre; kadınlara ve çocuklara şiddet uygulayan şiddet faillerinin 283’ü eş, 24’ü boşandığı erkek, 45’i babası, 9’u akrabası, 20’si sevgilisi veya nişanlısı, 6’sı komşusu, 2’si ustabaşı, 28’i diğer kişiler, 8’i abi veya üvey abisi, 6’sı ise erkeğin ailesinden.
Şiddete uğrayan kadınların 145’i ücretli çalışan, 210’u ev kadını, 10’u işsiz, 13’ü emekli, 6’sı üniversite öğrencisi, 25’inin ise istihdam durumu bilinmiyor. Şiddete uğrayan 409 kadının 283’ü evli, 24’ ü boşanmış, 15 kadının ise birlikte yaşadığı biri var.
EN ÇOK FİZİKSEL ŞİDDETE KARŞI BAŞVURU YAPILDI
Şiddet gördüğü için başvuran kadın ve çocukların 220’sinin fiziksel şiddet, 90’ının ekonomik şiddet, 87’sinin psikolojik şiddet, 28’sinin cinsel şiddet, 10’unun dijital şiddete maruz kaldığı belirtildi.
Raporda, 2024 yılında şiddet nedeniyle derneğe başvuran kadınların yüzde 12’si, ekonomik şiddet mağduru olduklarını ve maaşlarının zorla alınması, nafakanın ödenmemesi, borçlandırılma, kiranın ödenmemesi, çalışmasına engel olma, zorla çalıştırma, iş yerinde itibarsızlaştırılma, ortak paralarının izinsiz harcanması, ziynet eşyalarına el konulması, ortak alınan gayrimenkullerin kadının onayı olmadan satılması ve aç bırakılma gibi ciddi durumlarla karşılaştıklarına dikkat çekildi. Derneğe başvuran kadınların 15’inin istemedikleri halde anne-babası veya aile fertleri tarafından tehdit edilerek, zorla evlendirildiği belirtildi.
BARINMA SORUNU, KADINLARI ŞİDDET DÖNGÜSÜNE MAHKUM EDİYOR
Raporda, şiddet gördüğü için başvuran evli kadınların neredeyse tamamının boşanmak için ne yapabileceğini öğrenmek istediği ortaya kondu. Şiddet gördüğü için ayrılmak isteyen kadınların yaşadığı sorunların başında ise barınma sorunu geldiğine dikkat çekildi. Boşanma sürecinde kadınların yaşadığı sorunlar olarak yüksek kiralar yüzünden ayrı bir eve çıkamama, boşandığı erkeğin nafaka ödememekteki ısrarı, erkeklerin boşanmayı kabul etmemeleri, ayrıldıkları kadınları öldürmekle tehdit etmeleri sıralandı.
Raporda geçen yıla göre bu yıl, hukuki bilgi talebinin yanı sıra avukat talebinin de arttığına dikkat çekildi. Sebebi ise, asgari ücret veya az üzerinde maaşla çalışan kadınların geçinmekte zorlandığı ancak sosyal güvenceleri bulunduğu için boşanmak istediklerinde baroların adli yardım hizmetinden yararlanamamaları ile ifade edildi.
“ŞİDDETİ ÖNLEYECEK MEKANİZMALAR ACİL İHTİYAÇ”
Esenyalı Kadın Dayanışma Derneği, 2024 yılı raporunda artan kadına yönelik şiddete karşı şu talepleri sıraladı:
“-Kadınların istihdama ve sosyal yaşama özgür ve eşit katılabilmesini sağlayacak yaygınlıkta, başta işyerlerinde ve mahallelerde 7/24 işleyen kreşler, özel çocuk bakım merkezleri kurulmalı.
-Şiddet gören kadınların en acil sorunlarından biri olan konut ve barınma sorunu ücretsiz barınma hakkı olarak değerlendirilip derhal çözülmeli.
-Kadına yönelik şiddeti sona erdirmeyi amaçlayan bütüncül politikalar geliştirilmeli.
-Şiddete maruz bırakılan kadınların ve varsa bakmakla yükümlü oldukları kişiler ihtiyaç duydukları her alanda desteklenerek güçlendirilmeli.
-Nüfusu 100 bin üzerindeki her belediye sığınak, 50 bin üstündeki her belediye ise kadın dayanışma merkezi açmalı.
-Uzaklaştırma ve koruma kararlarını ihlal eden erkeklere daha caydırıcı cezalar uygulanmalı.
-Kadınların adli yardıma erişebilmesi için daha fazla bütçe ayrılmalı.
-Göçmen kadınlar şiddete maruz kaldıkları için başvuru yaptıklarında geri gönderme merkezlerine gönderilmesin, başvurabilecekleri destek mekanizmalarına dair yaygın ve anadillerinde bilgilendirme çalışması yapılsın.
-Göçmen kadınlar şiddete maruz kaldıkları için başvuru yaptıklarında geri gönderme merkezlerine gönderilmesin, şiddete karşı önleyici ve koruyucu tedbirlere erişimleri garanti altına alınsın. Başvurabilecekleri destek mekanizmalarına dair yaygın ve anadillerinde bilgilendirme çalışması yapılsın.
-Müjde olarak sunulan esnek ve uzaktan çalışma modeli kadınlara düşük ücretler ve güvencesizlik getiriyor. Kadınlara sendikalı, güvenceli ve düzenli iş imkanı yaratılmalı, esnek çalışmaya ve ücret eşitsizliğine son verilmeli.
-Ülkemizde her gün en az 3 kadın boşanmak ya da ayrılmak istediklerinde şiddete maruz kalıyor ya da öldürülüyor. Böyle bir gerçek varken aile hukukunda arabuluculuk uygulamasıyla kadınlar daha çok şiddet tehlikesiyle karşı karşıya kalacak. Boşanma davalarında kadınların güvenliğinin sağlanabilmesi için “aile arabuluculuğunu getirme” gündeminden acilen vazgeçilmeli. Yargılama doğrudan mahkemeler aracılığıyla yapılmalı ve kadınların güvenliği sağlanmalı.”
PİRHA/ İSTANBUL
Yoruma kapalı.