PİRHA- İktisatçı Prof. Dr. Ahmet Şahinöz, iktidarın ekonomi politikalarını değerlendirdi. Şahinöz, “Koskoca Türkiye’de o kadar iktisatçı, finansçı varken neden siyasi kimliği olan Naci Ağbal’ı Merkez Bankası başkanlığına getiriyorlar?” dedi. Şahinöz, iktidar kanadından gelen ‘hukuk reformu’ açıklamalarına da değinerek “Yasalarıyla güven vermeyen bir ülke yatırımcı da çekemez” yorumunu yaptı.
İktidar cephesi, Berat Albayrak’ın Hazine ve Maliye Bakanlığı görevinden istifasının ardından hem ekonomide hem de hukuk alanında reform yapacaklarını duyurdu. İlk somut yansıma ise 19 Kasım’da Merkez Bankası tarafınca açıklanacak faiz oranlarıyla netleşecek.
PİRHA’ya konuşan İktisatçı Prof. Dr. Ahmet Şahinöz, ekonomide bir iyileşmenin hukuk alanındaki reformlarla mümkün olabileceğine işaret etti. İktidarın parlamenter sisteme dönmesi gerektiğini de söyleyen Şahinöz, “Hukukun üstünlüğünü tanımak gerekir. Ama şu an uygulanan sistem içeresinde torba yasalarla Meclis maalesef saf dışı bırakılmış durumda” yorumunu yaptı.
EKONOMİK KALKINMA İÇİN ÖNCELİK HUKUKUN ÜSTÜNLÜĞÜ
Prof. Şahinöz, yapılacak olası bir ekonomik reformun yöntemlerini de ele aldı. “Bir takım vergi borçlarının, sosyal sigorta primlerinin ertelenmesi ekonomi reformu demek değildir’ diyen Şahinöz, şöyle devam etti:
“Örneğin 19 Kasım’daki para piyasası kurulu toplantısında faizlerin 3-5 puan ölçüde değiştirilecek olması bir yapısal reform değildir. Yapısal reform, politikaların değişimidir. Örneğin, yurtdışından bir yatırımcısınız. Türkiye’ye bakıyorsunuz, genç bir nüfus var. ‘İşgücünü de oldukça düşük maliyetlere bulurum’ diye düşünürsünüz. Ama bunun yanında ne arıyorsunuz? Hukukun üstünlüğünü. Bir sorun olduğu zaman, ‘Anayasa Mahkemesi kararını dinlemeyeceğim’ demeyen bir ülkeye gitmek isterim. Türkiye’nin yabancı sermayeye gereksinimi var. Yapısal reformlarla yapılması gereken de budur. Türkiye’nin dış sermayeye olan gereksinimini azaltmak reformlardan bir tanesidir. Ama bunu kısa vadede bir anda yapamazsınız, onun için yabancı sermayeye ihtiyacınız var. Öyleyse onları çekebilmek için hukukun üstünlüğünü tesis edeceksiniz. Şu an fikrinizi söylediğinizde iktidarın hoşuna gitmemesi halinde sizi yargılayabiliyor.
“GERÇEK ANLAMDA SİSTEMİN DEĞİŞTİRİLMESİ GEREKİR”
Selahattin Demirtaş ve Osman Kavala gibi insanların neden içeride yattıklarını anlayamıyorum. Özellikle içeride çok sayıda gazeteci var. 2000’li yıllarda güzel bir imaj veren bir ülke bugün dünyada en çok gazetecinin hapishanede bulunduğu ülkelerden bir tanesi. Kavala bir mahkemeye çıkarılıyor, diğer bir mahkeme aceleyle hakkında ikinci bir dava açıp tekrar içeri sokuyor. Böyle bir ülkede hukukun üstünlüğünden nasıl bahsedebilirsiniz. Demirtaş ve Osman Kavala’nın çıkartılacağı söylemleri dileriz ki göstermelik olarak yapılmaz. Bir yerlere mesaj verilmesin. Gerçek anlamda bunları içerde tutan sistemin değiştirilmesi gerekiyor.”
“MEVCUT BORÇLARI KİM ÖDEYECEK?”
Prof. Dr. Şahinöz, ekonomide köklü bir değişimin gerekli olduğunu söyleyerek, “Naci Ağbal’ın Merkez Bankası koltuğuna getirilmesiyle iyileşme yapılmaz” dedi. Türkiye’nin dünyada en yüksek faizle borçlanabilen ülkelerden olduğunu söyleyen Şahinöz şu uyarılarda bulundu:
“Bu borç faizlerini kim ödeyecek? Ömrümüz yeterse bizler ödeyeceğiz, yetmezse çocuklarımız ve torunlarımız ödeyecek. Hükümetin böyle bir şey yapmaya, geleceğimizi borçlandırmaya hakkı var mı?
Örneğin döviz bu kadar yükseldi, insanlar borçlarını nasıl ödeyecek? Meclise bir istihdam paketi sundular. ‘Kurumlar vergisini %5 azaltacağız, borçları yeniden yapılandıracağız’ gibi vaatler oldu. Paketler meclise sunuluyor ama çalışanlar için bir şey yok. Bu ülkede yalnızca işadamları yok, aynı zamanda çalışanlar var. Milyonlarca insan asgari ücretle çalışmakta. Peki açlık sınırı ne kadar? 3.000 TL… Bu insanlar nasıl geçinecek? Bunlar için meclise ne sunuyorsunuz bir de onlara bakmak lazım.”
“DÜŞÜK FAİZ POLİTİKASIYLA GEMİ YÜRÜMEZ”
Döviz kurunun yükselmesi de Şahinöz’ün gündemindeydi. İktidarın, Merkez Bankası’na müdahale etmemesi gerektiğini vurgulayan Şahinöz, “O koltuğa siyasi kimliği olan bir isim getirilmemeliydi” uyarısını yaptı.
Şahinöz’ün ilgili açıklamaları şöyle:
“Merkez Bankası başkanlığına geçmişinde bankacılık kariyeri olan bir kişinin yani paradan anlayan bir kişinin getirilmesinin daha doğru olduğuna inanıyorum. Merkez Bankası 2001’den, yani güçlü ekonomiye geçiş programından beri otonom bir kurumdu. Şimdi siyasi iktidarın Merkez Bankası üzerinde otoritesi, baskısı var. Merkez Bankası Başkanlığı’na siyasi kişiliği olan Naci Ağbal’ı getiriyorsunuz. Oysa banka işinden anlayan, siyasi boyutu öne çıkmamış bir kişiyi getirilmeliydi. Koskoca Türkiye’de o kadar iktisatçı, işletmeci, finansçı varken neden Naci Ağbal’ı getiriyorlar? Yani başta verilen mesaj; ‘biz mevcut ekonomi, para politikalarımızı değiştirmeyeceğiz’ anlamına gelir.
“DÖVİZ KURLARINDAKİ YÜKSELME YOKSULLAŞTIRIR”
Döviz kurlarındaki yükselme yoksullaştırır. Ekonomik durgunluğa neden olur. Piyasa şimdiye kadar şunu söylemiştir. Uyguladığınız para politikası yani faizler döviz kurlarını yukarıya çıkaracaktır. Düşük faiz politikasıyla bizim gibi bir ülkede gemi yürümez. Çünkü bizim gibi bir ülkede para değerlidir, kıttır. Kıt olan metanın fiyatı yüksektir. Türkiye sermaye açısından tarihsel olarak yoksul bir ülkedir bunun bilincinde olalım.
Merkez Bankası’nın 19 Kasım’daki toplantısında faizleri 3 – 5 puan artırılması yetmez. Bununla birlikte ekonomik sistemin yeniden ele alınması gerekiyor. Para politikasındaki değişikliğe reel sektör politikalarının eşlik etmesi gerekiyor. Yoksa döviz yeniden yoluna devam eder.”
Cebrail ARSLAN/ANKARA
Yoruma kapalı.