PİRHA- Engelliler Konfederasyonu, Olağanüstü Hal uygulaması kapsamında ihraç edilen 2 binden fazla engelli kamu çalışanının işe iadesini istedi. Engelliler Konfederasyonu tarafından yapılan açıklamada, en temel sorun; emeklilik hakkını kazanmış olan engellilerin, emekli edilmeden ihraç edilmesi konusu oldu.
Engelliler Konfederasyonu Başkanı Mustafa Özsaygı, 10-16 Mayıs Engelliler Haftası vesilesiyle yaşadıkları zorluklara dikkat çekti.
Pandemi nedeniyle çevrimiçi basın açıklaması yapan Mustafa Özsaygı, OHAL sürecinde kamudan ihraç edilen en az 2 bin yurttaşın acilen işe iade edilmesi gerektiğini söyledi.
“ENGELLİLER SİSTEMATİK AYRIMCILIK YAŞAMAKTA”
Engelliler Konfederasyonu Başkanı Özsaygı, Türkiye’deki engellilerin sosyal yaşama katılımda birçok problem yaşadıklarına dikkat çekerek şu açıklamayı yaptı:
“Kamu hizmetlerine erişimde, hizmetlerden yararlanma ve istihdam gibi birçok alanda da sistematik bir ayrımcılık yaşamaktadırlar. Tüm toplumsal yaşam içinde önyargılardan kaynaklı sorunlar sıkça yaşanmaktadır.
Engelliler çalışma yaşamına katılımda da birçok zorluklar yaşamaktadır. Türkiye’de 20 Temmuz 2016 tarihinde ilan edilen ve 24 ay süren OHAL uygulaması kapsamında çıkarılan 15 adet Kanun Hükmünde Kararname (KHK), engelliler için de ağır sorunları beraberinde getirmiştir. OHAL KHK’ları ile ihraç edilen 140 binden fazla kamu çalışanı arasında 2 binden fazla engelli ve süreğen hastalığı olanlar da bulunmaktadır. İhraç edilen ve engelli olan bu kişiler, kendileri hakkında yapılan KHK işlemine karşı doğrudan yargı yoluna gitmeleri baştan engellenmiştir. Birçoğunun dosyaları OHAL komisyonunda yıllardır bekletilmektedir.
OHAL Komisyonu kararlarında ortaya çıkan hukuksuzluklar, ihraç işlemlerinde büyük haksızlıkların yapıldığını göstermektedir.
OHAL Komisyonu, kendisine yapılan başvuruları iki yılda tamamlamak üzere kurulmuştur. Ancak, aradan geçen yaklaşık 4,5 yıla rağmen hâlâ binlerce dosya karara bağlanmış değildir.
Bu hızla gidildiği takdirde tüm KHK’lılar için hukuksal süreçlerin on yılı aşması kaçınılmaz hale gelmektedir.”
“ENGELLİLER ADETA AÇLIK VE ÖLÜME TERK EDİLMİŞ”
Mustafa Özsaygı, engelli kamu çalışanlarının ihraç edildikten sonra yaşamlarını çok zor koşullarda idame ettirdiklerine de dikkat çekti. İhraç kararının daha fazla ötekileştirmeye yol açtığını söyleyen Özsaygı, sözlerini şu cümlelerle sürdürdü:
“Sayıları 2 bin kişi üzerinde olan ihraç edilen engelliler adeta açlık ve ölüme terk edilmiş ve toplumdan dışlanmıştır. İhraç edilen engelliler, yaşadıkları ekonomik, sosyal, siyasal ve psikolojik birçok sorunlar nedeniyle, sıklıkla, boşanmalara varan aile içi huzursuzluklar yaşamaktadırlar.
Kamuoyuna yansıyan verilere göre; İhraç edilen engellilerin %42’si ortopedik, %13’ü görme, %9’u çoklu (birden fazla engeli olan), %7’si işitme engelli olduğu ifade edilirken süreğen hastalığı olanların oranı %29’dur. İhraç edilen engellilerin % 82’si erkek %18’i kadındır.
İhraç edilen engellilerin, %99’unun diğer KHK’lılarda olduğu gibi, ihraçlarına gerekçe gösterilen konularla ilgili herhangi bir idari veya adli kovuşturma/soruşturma işlemi geçirmedikleri gibi, savunma haklarını dahi kullanamadıkları görülmektedir.
İhraç edilen engellilerin en temel sorunlarından birisi de emeklilik hakkını kazanmış olan engellilerin emekli edilmeden ihraç edilmesidir.
15 yıl veya üzeri hizmeti bulunan ihraç edilen engelliler emeklilik haklarından mahrum bırakılmıştır. Olağan koşullarda 15 yılda hukuken kazanılmış hak olan engelli emekliliği, KHK’lı ihraçlar için sanki ‘engelli değillermiş gibi’ var sayılarak 25 yıl prim şartı koşulmaktadır. Bu nedenle 25 yıl şartını yerine getiremeyen yüzlerce engelli hem ihraç edilmiş hem de yoksulluğa terk edilmiştir. Emekli olma süresi dolduğu halde ihraç edilen engellilere emeklilik ikramiyeleri de verilmemiştir.
İhraç edilen engellilerin %80’ni evlidir, %95’inin kendileri dışındakilere de bakım yükümlülükleri bulunmaktadır.
Bunlardan, %84’ünün çocuk bakım yükümlülüğü, %61’inin öğrenci bakım yükümlülüğü, %18’inin ise kendileri dışında engelli veya kronik hasta yakınlarına bakım yükümlülüğü bulunduğu tespit edilmiştir.
Sağlık, sosyal güvenlik ve çalışma haklarından da mahrum bırakılan ihraç edilen engellilerin acilen rehabilitasyonları sağlanmalıdır. Haklarında tesis edilen hukuksuz işlemlere derhal son verilmelidir. Çünkü aradan geçen her gün engellilerin sağlık, sosyal, ekonomik ve psikolojik yüklerini dayanılamaz derecede artırmaktadır.”
PİRHA/ANKARA
Yoruma kapalı.