PİRHA-Hubyar Ocağı’nda Hızır orucunun bir hafta tutulduğunu söyleyen Hubyar Ocağı evladı Hüseyin Kelleci, “Bizim orada (Tokat’ta) yazın asla ibadet olmaz ama kış ayı geldiği zaman insanların boş zamanında bütün ibadetler, sohbetler yapılır. Oruca başlanmadan önce herkes birbirinden rızalık alır ve oruç başlamadan 1-2 gün önce bütün görgüler bitmiş olur. Hızır ayında Hubyar’da sürekli cem erkânları yürütülürdü” dedi.
Alevi inancında önemli bir yeri olan Hızır ayı başladı. Bu ayda oruçlar tutulur, cemler bağlanır, kurbanlar tığlanır. Ayrıca zorlu kış günlerinin geride kalması anlamına da gelen bu ayda lokmalar dağıtılır, ziyaretler ve türbeler ziyaret edilerek iyi dileklerde bulunulur. Hızır günlerinde pirler talipleriyle buluşur, cem erkanları kurulur.
Tokatlı ve Hubyar Ocağı’na bağlı Hüseyin Kelleci, Hızır ayının Alevi inancındaki önemini ve yapılan ritüelleri PİRHA’ya anlattı.
“ORUCA BAŞLAMADAN ÖNCE HERKES BİRBİRİNDEN RIZALIK ALIR”
Hubyar Ocağı’nda Hızır orucunun bir hafta tutulduğunu söyleyen Hüseyin Kelleci, “Hubyar Ocağı’nda gelenekler biraz farklıdır. Bizim orada (Tokat) yazın asla ibadet olmaz ama kış ayı geldiği zaman insanların boş zamanında bütün ibadetler, sohbetler yapılır. Bizde Hızır ayı önce ahırdan başlanır. Hayvanlar tımar edilir, tertemiz taranır ve hayvanlara biraz daha fazla yem verilir. İnsanlar evinin mutfağında bulunan bütün eşyaları kül ve kum ile tertemiz eder. Oruca bir gün kala bütün hazırlıklar bitmiş olur. Oruca başlanmadan önce herkes birbirinden rızalık alır ve oruç başlamadan 1-2 gün önce bütün görgüler bitmiş olur. Hızır orucunda herkes yeni elbiselerini giyer, oruca başladığımız gün genç kızlarımız kına yakarlar. Oruca kalkacağımız gün herkes kaç metre kar olursa olsun 6-7 kilometre yürüyerek Hubyar’da türbeye ziyarete gider. Türbenin üzerinde önce üç tane duaz söylenir ve darda kalan herkese dualar edilir. Daha sonra türbenin üzerinden razılık alınıp, lokmalar dağıtıldıktan sonra yüzlerce insan tekrar evlerine dağılır” ddiye konuştu.
“HIZIR AYINDA SÜREKLİ CEM ERKÂNLARI YÜRÜTÜLÜR”
Hızır ayında Hubyar’da sürekli cem erkânları yürütüldüğünü belirten Kelleci, “Hızır orucuna bedensel ve zihinsel olarak temiz gireriz, bizde Hızır ayında yaş ağaç kesilmez” dedi.
Kelleci şöyle devam etti:
“Hızır orucu bittikten sonra kar kalkmışsa Arap Zağlak oyunu oynanır. Bütün mahalleyi dolaşırlar ve baharın geldiği bütün canlılara duyurulur. Bütün insanları dolaşıp bulgur, yağ, yumurta gibi şeyler toplandıktan sonra akşam da cem yürütülür. Cem bittikten sonra da Hızır ayında insanları güldürmek ve eğlendirmek için tiyatro oyunu oynanır. Orta Karadeniz’de farklılıklar var ama Hubyar’da yapılan ibadetin içerisine baktığınız zaman kesinlikle dört elementin olduğunu görürsünüz. İnancımız yürütülürken asla Arapça yoktur, inanç ritüelleri ve dualar kendi dilimiz ve şivemizle yapılır. En sonunda ‘Yaz gele, tez gele, Hıdırellez tez gele’ şeklinde yüksek sesle bağırılır. Baharın, yazın, sonbaharın kışa güzel hazırlanması açısından bütün dualar edilir. Dualar yapılırken de dil, din, ırk ayrımı yapılmadan bütün dünya insanlarına dua edilir.”
Cihan BERK/İSTANBUL
Yoruma kapalı.