PİRHA-21 Şubat Dünya Ana Dili Günü’nde dile sahip çıkma çağrısında bulunan Dersim’de yaşayan yurttaşlar, “Ana dilimiz eğitim dili olmadığı için evde de konuşulmazsa kaybolacak. Herkes evinde çocuklarıyla, torunlarıyla, komşularıyla ana diliyle konuşsun” dedi.
Birleşmiş Milletler (BM) Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO), 2000’de 21 Şubat tarihini Dünya Ana Dil Günü ilan etti. Bugün, 19 yıldır dünyada dilsel farkındalık yaratılıyor ve çok dillilik teşvik ediliyor.
BM verilerine göre dünyada her iki haftada bir dil, içinde geliştiği entelektüel ve kültürel ortamla birlikte yok oluyor. Dünya üzerinde konuşulan dillerin yüzde 40’ı yok olma tehlikesi altında. Bütün dünyada 7 binden fazla dil konuşuluyor, 5 binden fazla “yerli” kültür yaşıyor, 370 milyondan fazla “yerli” insan yaşıyor.
PİRHA’ya konuşan Dersimli yurttaşlar, 21 Şubat Dünya Ana Dili Günü’nde dile sahip çıkma çağrısında bulundu.
“ANA DİLİMİZİ UNUTMAYALIM”
Ana dilinin unutulmaması çağrısında bulunan Medine Oral, “Günlük yaşamımda kimler ana dilini konuşuyor diye çevreme baktığımda artık yaşlılarımız bile Türkçe konuşuyor. Ben yaşlılarımıza kendi ana dilinizi konuşun, çocuklarınıza ve torunlarınıza ana dilinizi öğretin ki ana dilimiz yok olmasın diyorum. Ben evde çocuklarımla ana dilimle konuşuyorum. Ana dilimizi ve kültürümüzü unutmayalım” diye belirtti.
“HERKES ANA DİLİYLE KONUŞSUN”
Herkesin ana diliyle konuşmasını istediğini söyleyen Hakkı Suvan, “Sokakta gördüğümüz yaşlılarımız bile artık ana dillerini konuşmuyorlar. Artık herkes ana dilini unutmuş. Herkes evinde çocuklarıyla, torunlarıyla, komşularıyla ana diliyle konuşsun. Ana dilimizin kaybolmaması bizim elimizde herkes ana diliyle konuşursa ana dilimiz yaşar” dedi.
“ANA DİLİMİZ EĞİTİM DİLİ OLMADIĞI İÇİN EVDE KONUŞMAZSAK KAYBOLACAK”
Ana dillerinin konuşulmadığını belirten Süleyman Aytaç, “Ana dilimiz şehirde, köyde, alışverişte konuşulursa unutulmaz. Seçimlerde belediyeleri kazandık ancak ana dile önem verilmedi. Siyasi partiler, sivil toplum örgütleri bile kendi ana dilleriyle konuşmuyorlar. Lokantalarda yemek isimleri, marketlerdeki ürünler ana dilimizle yazılmıyor. Ana dilimiz ruhumuzdur, karakterimizdir ana dilimiz kaybolduğu zaman rüyalarımızı bile Türkçe görmeye başlarız. Ana dilimiz eğitim dili olmadığı için evde de konuşulmazsa kaybolacak” diye ifade etti.
“TÜRKÇE’NİN DIŞINDA DİĞER DİLLER EĞİTİM DİLİ DEĞİL”
21 Şubat Dünya Ana Dili Günü’nün tüm halklara kutlu olmasını dile getirerek sözlerine başlayan Hümeyra Tusun Yeğin, “Dünyada yaklaşık 7 bin dil var ancak yüzde 97’si ise eğitim dili değil. Türkiye’de bildiğiniz gibi her şey Türkçe üzerinden dönüyor, diğer diller eğitim dili değil. Bir dil eğitim dili olmadığı sürece o dil gün be gün kaybolur. Örnek verecek olursa Kırmancki Dersim’de eğitim dili değil ama oysaki her yerde konuşulması lazım. Doktora veya mahkemeye gittiğinde insanların ana dilini bilmiyorlarsa orada bir tercüman olması lazım. Diller, Türkiye anayasasında yer almıyor. Tek dil vardır diyorlar oda Türkçedir. Bundan dolayı Kürt dili gün be gün kayboluyor. Önceden aileler arasında konuşuluyordu, şimdi oda yok ve çocuklar dillerini konuşmuyor. Bu nedenle dil anayasada yer almalı. Dünya Ana Dili Günü’nde bunu dile getireceğiz ve üzerinde duracağız. Türkiye’deki diğer dillerde kaybolmak üzere ve konuşulması gerekiyor. Her dil bir renktir ve diğer dillerde bu ülkede yaşamalı” diye konuştu.
Cihan BERK-Nuray ATMACA/DERSİM
Yoruma kapalı.