PİRHA – Alevi örgütlerinde uzun yıllar emek harcayan Emel Uzman, “Bu geniş ve hepimizin sığabileceği bir yol. Daha çok da sevgi yolu. Onun için de herkesi kucaklamak lazım” diyerek Alevi inancı ile nasıl bütünleştiğini PİRHA’ya anlattı.
Haberin videosu
Uzun yıllardır Alevi örgütlerinde hak mücadelesi yürüten Ordulu Emel Uzman, yola nasıl gönül verdiğini ve Alevi felsefesine bakışını tanımladı.
“PSAKD’NİN İLK ÜYELERİNDEN BİRİSİYİM”
“Alevilik bu ülkede yaşayan inançsal yoğun baskı altında olan birçok insana yakın bir dünya” diyen Uzman, şimdi Pir Sultan Abdal 2 Temmuz Kültür ve Eğitim Vakfı’nda Genel Başkan Yardımcısı olarak görev yürütüyor. Sivas Katliamı’nın ardından daha çok sorumluluk aldığını söyleyen Emel Uzman, kendi penceresinden gördüğü Aleviliği şu sözlerle anlattı:
“1988 yılında Pir Sultan Abdal’ın köyü olan Banazlıların bir derneği vardı. Ancak o derneğe sadece Banazlılar alınıyordu. Ben, çok daha önceden Pir Sultan’ın deyişlerini bilen birisiydim ve arkadaşlarımla birlikte Pir Sultan’ın sadece o köye sıkıştırılmasının doğru olmadığını düşündük. Ardından tüzük değişikliği önerisinde bulunduk. 1990 yılında ise değişiklik gerçekleşti ve Pir Sultan Abdal Kültür Derneği herkese açılmış oldu. Derneğin ilk üyelerinden birisiyim. Pir Sultan Abdal deyişleri geleneksel olarak sol harekete yakındır. Oradan da aslında bir gönül bağımız vardı. Böylelikle yolculuk başlamış oldu.
“SİVAS KATLİAMI’NDAN SONRA BÜYÜK BİR SORUMLULUK YÜKLENDİ BANA”
İlerleyen süreçte de 2 Temmuz Sivas Katliamı yaşandı. Katliamı çok yakın yaşayanlardan birisiyim. O dönemde büyük bir sorumluluk yüklendi bana. Bu sorumlulukla birlikte bazı şeyler iç dünyama da dokunmaya başladı. Gönülde bir yol açıldı belki de. Birçok ‘Aleviyim’ diyenin dahi belki de bilmediği bir yolculuktu bu. Kendimi o yolun içerisinde buldum. Aslında daha sonraki yıllarda bu örgütlü yapılardaki görevlerimi bir an evvel bırakıp daha çok bu gönül yolculuğunda devam etmek istedim ama o kadar çok içerisine girmiştim ki bu kolay olmadı. Çünkü buralarda çalışacak, emek verecek insan bulmak çok zor. Yani burada büyüdük ve yaşlandık.
“ALEVİLİK KENDİMİ RAHAT HİSSETTİĞİM FELSEFE OLDU”
Dünya görüşü olarak bu felsefenin içerisinde açıkçası kendimi rahat hissettim. Felsefeyi bugüne kadar tanımlayanlar günümüze kadar getirmişler. Onlardan ne öğrenmeye çalışırsam bana kar kalır diye düşünüp dinledim, okudum, muhabbetlere, cemlere girdim. Kah sessiz oturdum, kah dedelere sorular sorup genel olarak bakışımı daha da aydınlatmaya çabaladım. Alevilik aslında bu ülkede yaşayan inançsal yoğun baskı altında olan birçok insana yakın bir dünya. Birçok insan da aslında bu yolun yolcusu olmak istiyor. Sonuçta bu geniş ve hepimizin de sığabileceği bir yol. Daha çok da sevgi yolu. Onun için de herkesi kucaklamak lazım. Zaten Aleviliğin geleneğinde de bu var. Ayrıca son 20 yılda özellikle inancın o kadar kadınlar üzerinde baskısını gördük ki kadının yok edilmesini, kadının aşağılanmasını ve o anlamda da biraz kadın için de ayrıca bir sığınacak liman olmuştur Alevilik. Ve ben artık bu demokratik örgütlerdeki sürecimi tamamlayıp kendimle kalmayı isteyen bir bacıyım.”
“ALEVİ OLMAYANLARLA YENİ BİR ALEVİLİK KURMA ÇABASINDALAR”
Alevi sorununa karşı iktidarın politikaları hakkında, “İnanç olarak da görmüyorlar. Samimiyetsiz oldukları da belli” diyen Emel Uzman, şunları söyledi:
“O siyasetin ve o hantal devlet yapısının, inancının, ırkının ve dilinin tek olduğunu düşünüyorum. Farklılıkları kucaklayacak bir yapıya sahip olduğunu düşünmüyorum ancak, kendilerine göre yaratmak istedikleri farklılıklar var. İktidar, ocaklarla, dedelerle günümüze gelen Alevi geleneğini şimdi Alevilikle ve Alevi olmayan insanlarla, yeni bir Alevilik kavramı kurmaya çalışıyor. İnanç olarak da görmüyor açıkçası. Samimiyetsiz oldukları da belli.”
“ALEVİ İMAM HATİP LİSESİ CAMİ-CEMEVİ PROJESİNİN DEVAMIDIR”
Geçmişte Gülen cemaati ile günümüz AKP iktidarının, Alevi asimilasyonu konusunda benzer politikalar yürüttüğünü de söyleyen Uzman, Alevi imam hatip lisesini işaret ederek şunları söyledi:
“Cami ve cemevi projesinde sonuç alınamayınca farklı bir yöntemle böylesi bir denemeye girdiler. Bunun yanı sıra Diyanet İşleri Başkanlığı’nın cemevlerine uzanması söz konusu. Bugüne kadar Aleviler arasında ret gören isimler Diyanet’le bir araya gelmeye başladı. Siyasetin kendi devamlılığı için ne yazık ki toplumun bazı kesimleri üzerinde oynama projeleri vardır. Gün gelir Kürtlerle ilgili böylesi bir proje gerçekleştirir, gün gelir Alevilerle ilgili… Alevi imam hatip lisesi de, cami-cemevi projesinin açık bir şekilde devamıdır. Fakat projenin karşılık bulacağına inanmıyorum. O projelerin içerisinde Şiilik mevcut. Anadoluya da bunun yayıldığı kaygısını taşıyorum. Geleneksel Aleviliğe baktığınız zaman bu inancı bir kalıba dökemezsiniz. Çünkü yöresel, ocaksal farklılıkları olan bir inanç bu. Yani ‘Yol bir sürek bin bir’ diyen inanç bu. Bugüne kadar birçok katliamlara rağmen yol devam ettiyse eğer bundan sonra da bu yol devam edecektir.”
“DİYANET KONUSUNDA TAVİZ VERİLMEMELİDİR”
Eski Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun İstanbul’daki bir cemevini, Diyanet İşleri Başkanının ise Mersin Cemevi’ni ziyareti konularına da değinen Uzman, şöyle devam etti:
“Geçmişte Diyanet’e aktarılan maddeleri okudum. Bizim geleneksel olarak Alevilik konusunda hiç değişmeyen ve vazgeçmeyeceğimiz taleplerimiz var. Mersin Cemevi’ndekiler de bu taleplerin altına imza atmışlar. Yavaş yavaş o imzalarının hiçbir anlamı kalmamış ve bu noktaya gelmişler. Bence Türkiye’de hiç vazgeçmeden söylenmesi gereken; Diyanet İşleri Başkanlığı’nın kaldırılmasıdır. Bu konuda taviz verilmemelidir. Laiklik Türkiye’de yapıştırıcıdır. Her inançta olduğu gibi kendine göre hesapları, çıkarları olanlar vardır. Bunu son olay ile ilgili söylemiyorum sadece. Bizler gri pasaportlu dedeleri de gördük. Bu tür insanlar çıkacaktır ama Alevi toplumunun genel yapısı laiklikten yanadır ve inancını ocak olarak yaşamak ister. Devletten de bir katkı istemez. Bu işin içerisinde olanlar mutlaka özünü dara çekmeleri gerekir.”
Eren GÜVEN- Cebrail ARSLAN / ANKARA
Yoruma kapalı.