PİRHA- Dersim Belediye binasına asılı olan ‘Dersim belediyesi’ tabelası yeni Valinin (aynı zamanda yeni Kayyım) gelmesiyle söküldü. Geçtiğimiz yıllar, Belediye Meclisi’nin aldığı bir kararla ‘Dersim Belediyesi’ tabelası asılmıştı. Şimdi ise Vali Tuncay Sonel tabelayı tümden kaldırdı. Dersimliler tepkili. Konuya ilişkin, Babamansur Ocağı pirlerinden Nesimi Genlik, Araştırmacı Yazar Mesut Özcan, Demokratik Alevi Derneği Genel Başkanı Dursun Demirtaş DEDEF Yönetim Kurulu Üyesi Ali Rıza Bilir ve Enver Devletli PİRHA’ya konuştular.
Adı inancıyla özdeşleşen başka bir kent var mı bilinmez, ancak Dersim denince akla Xızır’ın mekanı gelir. Harde Dewreş’tir yani. Yüz yıllardır Alevi Kızılbaş inancıyla eşitlenmiştir Dersim adı.
Öte yandan Alevi- Kızılbaş inancının tarihidir ayrıca. Hz. Ali’nin, Hz. Hüseyin’in, Ehl-İ Beyt’in manevi mirası burada saklıdır.
12 Pir ocağına sahiplik eden tek şehirdir üstelik.
Ne var ki tüm bu inançsal özellikler Dersim ismiyle birlikte yaşayabiliyorlar.
DERSİM YENİDEN TUNÇ-ELİ’NE DÖNÜYOR
1935’te bu Dersim’i inançlarıyla, hayat tarzıyla, sosyal ilişkileriyle birlikte yok etmek için adı değiştirildi. Tunceli oldu. Tunceli ‘TUNÇ’ ve ‘EL’in birleşiminden oluşmuş, devletin amacını ifade etmektedir. Bir TUÇ- EL ile sizi ezeceğiz anlamındadır.
Dersim Belediyesi’nin kapısında yazılı olan ‘Dersim Belediyesi’ tabelasının kayyım tarafından sökülmesi üzerine halkın düşünceleriydi bunlar. Dersimliler, Dersim’in toprağıyla, ziyaretleriyle birlikte isminin de kutsal olduğunu, tabelanın sökülmesinin kutsallarına karşı duyulan bir hazımsızlık anlamına geldiğini belirtiyor.
Dersim’in ileri gelenlerinden Babamansur Piri Nesimi Genlik, Araştırmacı yazar Mesut Özcan ve Demokratik Alevi Dernekleri Genel Başkanı Dursun Demirtaş’la konuya ilişkin PİRHA’ya konuştular.
“XIZIR DERSİM’LE BİRLİKTE ANILIR”
Konuya ilişkin Babamansur Ocağı pirlerinden Nesimi Genlik, “Dersim Xızır’la birleşmiştir. Bu isimle anılınca hemen Xızır akla gelmektedir” diyerek isim değişikliğine tepki gösterdi. Genlik, Dersim halkına 1938’de yaşatılan katliamı anımsattığı için Tunceli isminin travmatik olduğuna da vurgu yaptı.
“DERSİM BİZİM KUTSALIMIZDIR”
“Bize inanç önderlerimizden, insan-ı kamillerimizden sayısız miras kaldı” diyen Pir Genlik, bunların sadece kutsal mekanlar ve ritüeller olmadığını, bu mekanlarla özdeşleşen isimlerin de bu mirasın içinde olduğuna vurgu yaptı. Pir Genlik Dersimlilerin aklından ve yüreğinden bu ismi silemeyeceklerini, Dersim isminin sonsuza kadar yaşayacağını da ifade etti.
“İSMİ KALDIRANLAR BİR DÖNEM ÖZÜR DİLEMİŞLERDİ”
Dersim’de yaşayan Araştırmacı Yazar Mesut Özcan ise Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın başbakanlığı zamanında Dersim ismini kullandığını ‘1938’de yaşananlar katliamdır. Gerekirse ve literatürde varsa özür dilemek, ben devlet adına özür diliyorum’ şeklinde konuştuğunu ve Dersim isminin iade edileceğini söylediğini belirtti. Şimdi ise kayyum marifetiyle belediyenin kapısına asılan ‘Dersim’ ismi kaldırılıyor. Bu yaklaşım en hafif deyimiyle samimiyetsizliktir, tutarsızlıktır” dedi.
“DERSİM’LE BİRLİKTE HAFIZAMIZ DA SİLİNMEK İSTENİYOR”
Demokratik Alevi Derneği Genel Başkanı Dursun Demirtaş da, “Dersim ismi, Düzgün Babayı, Anafatma’yı, Munzur babayı ve 12 Pir ocağını içinde barındırmaktadır. Dersim isminin yasaklanması kutsal mekanların da hafızalarımızdan silinmesini amaçlamaktadır. Nasıl ki, Anafatma, Düzgün Baba, Munzur Baba bizden koparılamıyorsa, Dersim de bizim için kutsal bir isimdir, bizden koparamazlar” dedi.
“DERSİM İSMİ BELEDİYE MECLİSİNİN KARARIYLA VERİLMİŞTİ”
Dersim Dernekleri Federasyonu (DEDEF) Yönetim Kurulu Üyesi Ali Rıza Bilir de, ‘Dersim Belediyesi’ tabelasının indirilmesine tepkili. Bilir “Bu tabelayı kaldırmak, halkın taleplerini hiçe saymak anlamına gelmektedir, halkın talebi üzerine, Belediye Meclisi’nin aldığı bir kararla ‘Dersim Belediyesi’ tabelası asılmıştır. Keyfi bir şekilde asılmadığı gibi, keyfi bir şekilde sökülmesi kanunlara da aykırıdır. Meclisin aldığı kararı meclis kararı almadan değiştirmek yasal değildir. Kayyım, belediyeler yasasına aykırı davranmıştır” dedi.
“DERSİM ÇEŞİTLİLİĞİN ADIDIR”
Enver Devletli ise “Dersim kucaklayıcı bir isimdir. Geçmişi, bugünü, burada yaşamış ve yaşamakta olan Ermenileri, Kürtleri, Türkleri, etnik toplulukları ifade eder. Dersim’i yeniden Tuncelileştirmek, bu zenginliği istememek anlamını taşır” dedi.
Ahmet BAKIR/DERSİM
Yoruma kapalı.