PİRHA-Türkiye’de ekonominin giderek kötüleşmesine bir de pandeminin eklenmesi esnafın belini büküyor. Dersim’de mikrofon uzattığımız esnaf, “Kapatacaksanız her şeyi kapatın siz bizi yavaş yavaş öldürüyorsunuz. Gerekirse bir ay boyunca kapatın ama insanları bu şekilde mağdur etmeyin” diyerek alınan önlemlere tepki gösterdi.
Hükümet yetkilileri her ne kadar “her şey yolunda” söylemlerini dillendirseler de sokakta başka bir manzara var. Dersim’de esnafa mikrofon uzattık ve pandemi döneminde yaşadıkları sıkıntıları sorduk.
“EKONOMİK OLARAK ESNAF BİTTİ”
Kiraları, elektrik ve su parasını çektikleri krediyle ödediklerini belirten Esma isimli esnaf, “4 kişinin çalıştığı kafede şuan sadece ben çalışıyorum. Ekonomik olarak esnaf bitti. İnsanlar işsiz. Çünkü bizim coğrafyamızda iş imkanları çok kısıtlı. İnsanlar garsonluk, günü birlik işçilik, lokanta, kafeterya da çalışıyor. Madem kapalıydı uzatıla bilinirdi. Amaç virüsü yok etmekse kongreler de yapılmasaydı. Kirasını ödemeyen birçok insan var. Biz kiramızı çektiğimiz kredilerle çeviriyoruz. Çalıp çırpanlar kendi ceplerini dolduranlar gerçekten bu ekonomiyi bilmiyor mu? Bu esnafa verilen zararı bilmiyor mu? Son bir yıldır işlemeyen bir yer için ne kadar kredi çekilirse o kadar para çektik. Bunun faiziyle de ödüyoruz. Küçük esnaf bitti. Daha da bitire bilmek içinde ellerinden geleni yapıyorlar” dedi.
“TOPARLANAMAYACAK DERECEDE ZARARIMIZ VAR”
Tuhafiye mağazasında giyim, yün iplik ve ev eşyası satışı yapan Hasan Erk ise, “Ekonomik krizden dolayı her ay ürünlere zam geliyor. İnsanların alım gücü düştü, insanlar şikâyet ediyorlar, tepki gösteriyorlar. Yün ipliği 7 liraya alıyorken bir hafta sonra aynı ürün 10 lira oluyor. Pandemi sürecinde 3 ay 500 lira destek aldık ama hangi birine yetsin. Ramazan ayı geldiğinde tekrar her yer kapanacak biz açığız ama yine iş olmayacak. Fiyatların artışını doların yükselmesine bağlıyorlar fakat dolar düştüğü zaman da fiyatlar düşmüyor. Toparlanamayacak derecede zararımız var. İş yerini kapatmam an meselesi” diye konuştu.
“HEPİMİZ ÇOK ZOR DURUMDAYIZ”
Gulik satarak geçimini sağlamaya çalışan İmam Moroğlu da, “Gelirimiz yok, sigortamız yok, serbest çalışıyoruz. Artık kimseye muhtaç olmamak için dağlara çıkıp gulik topluyorum. Aylık kazancımız bin 500 TL. Fakat bu şehirde bu parayla geçinmek çok zor. Evimizi zor geçindiriyoruz, perişan oluyoruz. Bu parayla kira mı ödeyeyim, elektrik mi, su mu veya gıda mı alayım. Çünkü ay bitmeden elimizde paramız kalmıyor. Şimdi evin ihtiyaçlarını bile karşılayamıyoruz, çok zor dönemdeyiz. Dersim’de çok pahalı bir kent yemeği, çayı, kahvesi her şeyi pahalı. Pandemi yasaklarında devlet bir kereliğine bin TL yardım yaptı. Fakat bunun devamı gelmedi. Hepimiz çok zor durumdayız” ifadelerine yer verdi.
“ESNAFI İŞKENCE YAPARAK ÖLDÜRÜYORSUNUZ”
Hiçbir dönemin bu kadar kötü geçmediğini belirten kafe işletmecisi Ali Soylu, “Esnafa sahip çıkılmıyor. Örneğin kafeleri insanlara bir günah keçisi olarak gösterdiler, sanki bütün hastalık kafelerden, restoranlardan çıkıyormuş gibi ama hiçbir alakası yok. Şimdi kafeleri açtılar zaten hiç müşteri yok, hastalık tekrar çoğaldı. Demek ki hastalığın sebebi kafeler ve restoranlar değil kendi yapamadıkları önlemlerdir. Herkesin kiraları birikti, borçlar sürekli artıyor esnaf gerçekten zor duruma düştü çoğu da kepenk kapattı. Bize hiçbir şekilde yardım yapılmadı, zaten 500 lira yardım verilse ne olur verilmese ne olur. Mağduriyetten başka hiçbir şey yok kendi hatalarının bedelini esnafa çektiriyorlar. Esnafta haksızlıklara karşı sesini çıkarmıyor. Çünkü sen konuşmazsan, sıkıntılarını dile getirmezsen hiçbir şey değişmez. Her yer açık ama sadece dört yeri kapatarak koronayı yenmeye çalışıyorlar. Kapatacaksanız her şeyi kapatın siz bizi yavaş yavaş öldürüyorsunuz, esnafınızı işkence yaparak öldürüyorsunuz. Gerekirse bir ay boyunca kapatın ama insanları bu şekilde mağdur etmeyin. Mitingler yapılıyor ana baba günü onlarla ilgili hiçbir şey yok ama esnafa her gün kontrol, ceza yazılıyor. Sadece üç beş esnafı mağdur ederek hastalıkla başa çıkılmaz. Bu hastalığı sadece esnafı kapatarak çözemezsin” diye konuştu.
PİRHA/DERSİM
Yoruma kapalı.