PİRHA- Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneği, ceza infaz sistemi içinde yer alan çocukların yaşadığı hak ihlallerine ve pandemi sebebiyle artan tecrit koşulların hapishanelerdeki çocuklara etkisine dair bir rapor hazırladı. Raporda, “Bir an önce ceza infaz sistemindeki çocuklar için hak temelli adımların atılması gerekmektedir” denildi.
Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneği, ceza infaz sistemi içinde yer alan çocukların yaşadığı hak ihlallerine ve pandemi sebebiyle artan tecrit koşulların hapishanelerdeki çocuklara etkisine dair bir rapor hazırladı.
Türkiye hapishanelerinde tutulan çocukların, genel çerçevede adalet sisteminin çocuğun üstün yararını gözetmeyen düzenlemeler içerdiği söylenen raporda, özelde ise infaz sisteminin çocukların risk ve ihtiyaçlarına göre yapılandırılmaması dolayısıyla daha ağır cezalandırmalar ve neticesinde hak ihlalleriyle karşılaşıldığı belirtildi.
“HAK İHLALLERİNİN ORTADAN KALKMASI İÇİN SOMUT ADIMLAR ATILMALI”
Nihai savunularının çocuk hapishanelerinin kapatılması olduğunu hatırlatan dernek rapora ilişkin şunları paylaştı:
“Hapsetmenin alternatifleri üzerinde çalışılması, Çocuk Koruma Kanunu’nun yargı önüne suç işlediği iddiasıyla çıkarılan çocuklar için de aktif bir şekilde uygulanmaya başlaması gerekmektedir. Kısa vadede ise hapishanelerde tutulan çocukların hapsedilmekten kaynaklı yaşadığı hak ihlallerinin ortadan kaldırılması için somut adımlar atılması gerekmektedir.”
“SALGIN HER ŞEYİ OLUMSUZ ETKİLİYOR”
2020’nin Mart ayından beri pandemi önlemleri kapsamında mahpusların tutulma şartları da idari kararlar ve uygulamalarla daha ağır bir sürece girdiğinin vurgulandığı raporda şu bilgiler aktarıldı:
“Bunun yanında mevzuat değişikliğiyle birlikte hapishanelerde tutulan çocukların bir kısmı, koşullu salıverilme hesaplamalarının değişmesiyle tahliye olmuş, eğitim evlerindeki hükümlü çocuklar COVID-19 izniyle geçici olarak kurumlardan ayrılmıştır. Bu değişikliklerle son paylaşılan verilere göre Türkiye hapishanelerinde 12-18 yaş arasında 1.066’sı tutuklu, 518’i hükümlü olmak üzere toplamda 1.584 çocuk bulunmaktadır. İnfaz sisteminin yapısı gereği aile, okul, sosyal gelişim ortamlarından uzaklaştırılan mahpus çocuklar; eğitim, özel hayat ve aile yaşamı, sağlık, sosyal gelişim haklarından salgın şartları altında daha da uzak kalmıştır.”
“ÇOCUK HAKLARINA AYKIRI BU DÜZENLEMELERDEN VAZGEÇİLMELİDİR”
Yasal düzenlemeler ve mevcut uygulamaların çözüm getirmediği ifade edilen raporda, “Koronavirüs salgınının kontrol altına alınması için alınan önlemler, infaz uygulamalarında sürekli bir tecrit haline dönmüştür ve bu şartlar altında çocuklar için tecrit de salgın kadar tehlikeli bir hal almıştır. Salgın şartlarında ülkedeki tüm çocuklar eğitimden, sağlığa erişimden, sosyal ortamlarından, kişisel gelişim imkanlarından uzaklaşırken mahpus çocuklar için bu uzaklaştırmanın adalet sisteminin öngördüğü bir infaz rejimi olduğunun farkına varılmalı ve çocuk haklarına aykırı bu düzenlemelerden vazgeçilerek çocukların üstün yararının gözetileceği şartlar sağlanmalıdır.” denildi.
ÇOCUKLAR İÇİN DAHA İYİ ŞARTLAR OLUŞTURULMALI
Hazırlanan raporda şu talepler gündeme getirildi;
– Eğitim evlerinde tutulan çocukların covıd-19 izniyle salgın döneminde hapishanelerde tutulmasının önüne geçilmişken tutuklu çocukların tahliyesine karar verebilecek merci olan yargı makamlarında salgın riski göz ardı edilmekte ve çocukların tutuklu yargılamaları devam etmektedir. Türkiye’nin de taraf olduğu Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına dair sözleşmede açıkça yer aldığı üzere çocukların tutuklu yargılanmasının başvurulacak son yöntem olması ve asgari süreyle uygulanması gerekmektedir (Sözleşme madde 37). Buna karşın tüm zamanlarda tutuklu çocukların sayısı dikkate alındığında uygulamanın bu ilkeyi karşılamadığı anlaşılmaktadır.
-Hapsedilme kurumunun amacı ve sınırları aşılarak daha geniş hak kısıtlamalarına sebep olan mevzuat düzenlemeleri, çocukların üstün yararını ve onarıcı adalet ilkelerini desteklememektedir. Çocukların gündelik yaşam alışkanlıklarının dahi disiplin cezasına konu edilmesi psiko-sosyal anlamda desteklenmedikleri, bunun yerine çok geniş idari yaptırımlarla kurgulanmış bir hapsedilme sürecini göstermektedir.
-Hükümlü anneleriyle hapishanelerde tutulan 0-6 yaş arası çocukların şartlarıyla ilgili Nisan 2020’deki değişiklikler, infaz ertelemenin ve denetimli serbestliğin kapsamını genişletmiştir. Tutuklu annelerin tahliye edilmeleri ve tutuklamanın alternatiflerinin uygulanması için rol, yine yargı makamlarına düşmektedir.
(HABER MERKEZİ)
Yoruma kapalı.