PİRHA – Alabalık Köyü Muhtarı Çayan Akıncı, yaşam alanlarında çok sayıda kutsal mekanın olduğunu, ancak geçmişe kıyasla ibadetlerin azaldığını anlattı. Pirlerin, artık köylerine pek uğramadığını söyleyen Akıncı, hükümetin Alevilere yaklaşımını eleştirdi. Akıncı, “Aleviliğin Kültür Bakanlığı’na bağlanmasına karşıyım. Çünkü Alevilik, temelde bir inançtır” dedi.
Muş’un Varto İlçesinin dağ köylerinden Alabalık, kutsal mekanlarıyla bölgenin gözde adreslerinden biri. İlçe merkezinin bir hayli uzağında yer alan köy, akarsuları, bitki örtüsü ve coğrafi konumu ile de öne çıkıyor.
Çok sayıda ziyareti olan köy, özellikle yaz aylarında Alevi toplumunun uğrak mekanı haline geliyor. Xizir ve Mansur ziyaretleri başta olmak üzere, Alabalık köyünün tarihçesini Muhtar Çayan Akıncı’dan dinledik.
SABAHLARI İLK OLARAK ZİYARETE KARŞI DUA EDİLİR!
Köyün asıl isminin ‘Mengen’ olduğunu belirten Çayan Akıncı, civardaki akarsulardaki balık yoğunluğundan ötürü köylerine ‘Alabalık’ isminin verildiğini aktardı. Akıncı, Alabalık köyünde çok sayıda kutsal mekanın olduğunu söyleyerek şu bilgileri aktardı.
“Köyümüzün tarihçesiyle ilgili yaklaşık 4-5 dedeyi biliyoruz. Bu da 150-200 yıla tekabül ediyor. Annemizin anlattığı kadarıyla köyümüzün kutsalları arasında yukarı kesimde Xizir ziyaretimiz var. Xizir ziyareti bu toplum için çok önemli bir değerdir. İnsanlar gidip orada adaklarını yapar. Hasta insanlar da şifa bulmak için oraya gider.
Köyümüzde ayrıca ‘Tek Armut’ isimli bir ziyaretimiz daha var. Orası da bizim bir başka kutsal alanımız. Köyümüzde herkes, sabah evinden ilk çıktığı zaman bu mekana karşı dua eder. Bunların haricinde köyümüzde ‘Herema Mansur’ (Mansur’un Bölgesi) isimli bir ziyaret daha var. Orası da kutsallarımızdan biri. Gelen lokmalarımızı orada dağıtırız.”
“PİRLER, ESKİSİ GİBİ GELİP GİDEMİYOR”
Çayan Akıncı, köydeki mevcut cemevini kendi olanaklarıyla yaptıklarını ancak Yol yürütücülerinin, geçmişe nazaran aktif olmadıklarının da altını çizdi. Akıncı, şunları söyledi:
“Cemevimiz, köyümüzün ortak paydası ile yapılmış bir cemevidir. Hiçbir yerden destek alınmadı. Cenazelerimizi de özel günlerimizi de burada yapar, misafirlerimizi de yine aynı yerde ağırlarız.
Çocukluğumuzda köyümüzde dedemiz vardı ve o zaman cem yapılırdı. Yaşanan göç durumundan sonra bu durumda biraz kopukluk oldu ama yine de ibadetlerimizi yapıyoruz. İnsanlar yaz-kış köyde yaşamını sürdürüyor ancak köyde mevcut bir ana/pir yok.
Baba Mansur Ocağı’na mensubuz. Dedelerimiz Dersim’dendir. Yakın tarihe kadar da köyümüzü ziyaret etmişlerdir ama şu an eskiye nazaran aktif bir durum yok. Pirler, eskisi gibi gelip gidemiyor.”
“KÜLTÜR BAKANLIĞI’NA BAĞLANMASINA KARŞIYIM”
Muhtar Çayan Akıncı, AKP-MHP hükümetinin kurduğu Alevi Bektaşi Kültür ve Cemevi Başkanlığı’na dair de görüşlerini paylaştı. Aleviliğin sadece bir kültür olarak görülmesinin yanlış olduğunu söyleyen Akıncı, inanca yönelik özerk bir kurum oluşturulması gerektiğini belirtti.
Çayan Akıncı “Aleviliğin bir inanç olarak görülmesini isteriz. İnanç boyutunda, Aleviliğin Kültür Bakanlığı’na bağlanmasına karşıyım. Aleviliğin özerk bir kurum olarak kalmasını isterim. Çünkü Alevilik, temelde bir inançtır.”
Nuray ATMACA-Eren GÜVEN/VARTO
Yoruma kapalı.