PİRHA-İdamının 80. yılında Seyid Rıza ve arkadaşları ve arkadaşları İsviçre’nin Basel kentinde anıldı. Burada konuşan HDP Dersim Milletvekili Alican Önlü, “Dersim’de yaşananların bir başka şekli Sur’da, Cizre’de de yaşandı. Zihniyet aynı”dedi.
Dersim Soykırımı Karşıtı Derneği tarafından organize edilen FEDA ve yerel insiyatiflerin de destek verdiği paneller dizisinin üçüncüsü İsviçre’nin Basel kentinde Weil am Rhein Alevi Kültür Derneği’nde gerçekleştirildi.
Moderatörlüğünü Ali Güler’in yaptığı panele, HDP Dersim Milletvekili Alican Önlü, Şair-Yazar Mehmet Çetin, Şair-Yazar Nesimi Aday, HDK-A Eşsözcüsü Demir Çelik, FEDA İsviçre temsilcisi Songül Çelik katıldı. Akademisyen Dilşa Deniz ise canlı bağlantıyla dahil oldu.
“DERSİM’DE YAŞANANLARIN BAŞKA BİR ŞEKLİ SUR’DA CİZRE’DE YAŞANDI”
Panel 15 Kasım 1937 yılında Seyid Rıza ile birlikte asılan yol arkadaşları Usenê Seydi, Fındık Ağa, Aliyê Mırzaliyê Sıli, Hesen Ağa, Hesenê İbrayimê Qıci ve oğlu Resik Usên ve Dersim soykırımında yitirilen canlar için çerağ yakılarak başladı.
1938 soykırımının farklı biçim ve pratiklerle devam ettiğini söyleyen HDP Dersim Milletvekili Alican Önlü, ‘’Dersim’de yaşananların bir başka şekli Sur’da, Cizre’de de yaşandı. Zihniyet aynı. Mehmet Tunç’un son sözleri örnektir buna. O, Dersim’de, özellikle soykırımdan önce yaşanan kendi kendini yönetme, kendi inanç ve sosyal değerleri üzerine kurduğu toplumsal yaşantıyı ve Seyid Rıza’nın baş eğmeyen duruşunu referans aldı. Bu da unutulmayacak. Tarihimiz bu anlamda ortaktır. Acılarımız ortaktır’’ dedi.
“GAZLARI KİM VERDİYSE SOYKIRIM SUÇUNA ORTAKTIR”
Konuşmasına Seyid Rıza’nın kızı Leyla Ağar’a anlattığı rüya ile başlayan şair Nesimi Aday, Dersim’de yaşananların Lemkin’in BM’ye kabul ettirdiği kriterlere göre tartışmasız bir soykırım olduğunu söyledi. Aday, ‘’Dersim Soykırımında zehirli gazlar kullanıldı. Türkiye’nin, o tarihlerde bu gazları üretecek olanağı yok. Bir gizli belgeye göre, Türkiye 1937 yılında İngiltere’den gazlar konusunda uzman istemiş. Türkiye’nin Osmanlı’dan bu yana Almanlarla olan ittifakı biliniyor. Yine Almanların genel olarak kimya konusundaki çalışmaları biliniyor. Soru şu Dersim’de kullanılan zehirli gazları Türkiye’ye Almanlar mı, İngilizler mi verdi? Gazları her kim verdiyse soykırım suçuna da ortak olmuş demektir’’ diye konuştu.
“DERSİM KÜRT ALEVİLERİN MERKEZİDİR”
Akademisyen Dilşa Deniz de, Dersim’de hem fiziki soykırım hem de kültürel kırım yapıldığını, yaşananlara tertele demenin meseleyi tam olarak açıklamayacağını, dolayısıyla orada yaşananlara soykırım demenin doğru olacağını söyledi. Dilşa Deniz devamla ‘’Dersim Kürt Alevlerinin merkezidir. Türk ve İslam sentezli devletin burada hem fiziki katliam hem de kültürel katliam yapması birazda bundandır’’ dedi.
Panelin ardından sanatçı Nihad Baran klamlar seslendirdi.
(HABER MERKEZİ)
Yoruma kapalı.