PİRHA- Dersim Milletvekili Ayten Kordu, Türkiye’nin taraf olduğu Ottava Sözleşmesi’nin yükümlülüklerini yerine getirmemesi nedeniyle sınır ve iç bölgelerde yaşanan mayın kaynaklı ölümler ve yaralanmaların devam ettiğini belirterek Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler’e yazılı soru önergesi sundu. Kordu ayrıca, Kürt nüfusun yoğun yaşadığı bölgelerdeki mayın kaynaklı hak ihlallerinin araştırılması için Meclis Araştırma Komisyonu kurulmasını talep etti.
Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Dersim Milletvekili Ayten Kordu, Türkiye’nin 2004 yılında taraf olduğu Ottawa Sözleşmesi kapsamında mayın temizleme yükümlülüklerini yerine getirmemesi nedeniyle çok sayıda yurttaşın yaşamını yitirdiğini ya da yaralandığını hatırlatarak, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler’in yanıtlaması istemiyle TBMM Başkanlığına yazılı soru önergesi sundu.
Kordu, önergesinde Türkiye’nin 1997 yılında imzalanan ve 2004’te taraf olduğu Anti-personel Mayınların Yasaklanması Sözleşmesi (Ottawa Sözleşmesi) gereğince, ülke sınırları içindeki tüm mayınlı alanları 2014 yılına kadar temizlemeyi taahhüt ettiğini ancak bu sürenin defalarca uzatıldığını hatırlattı. Milli Savunma Bakanlığı verilerine göre 2021 yılı itibariyle Türkiye’de yaklaşık 145 milyon metrekare alanda 850 bini aşkın mayın bulunduğunu kaydeden Kordu, buna karşın “Mayınsız Bir Türkiye Girişimi” verilerine göre temizleme çalışmalarının son derece sınırlı kaldığını belirtti.
“MAYINLI ALANLAR KÖYLÜLERİN MERA VE GEÇİM ALANI”
Kordu, özellikle sınır ve iç bölgelerdeki mayınlı alanların, tarım ve hayvancılıkla geçinen köylülerin yaşam alanları içinde yer aldığını vurgulayarak şu ifadeleri kullandı:
“Bu durum yalnızca insan yaşamını değil, bölge ekonomisini ve gıda güvenliğini de doğrudan etkilemektedir. Hayvanların mayın patlamaları sonucu ölmesi üretimi azaltmış, çiftçiler ve köylüler bu alanlardan uzaklaşmak zorunda kalmıştır. Yayla ve mera yasaklarıyla birleşen bu tablo kırsal yoksullaşmayı derinleştirmiştir. Türkiye sürekli çeşitli gerekçelerle mayın temizleme sürecini uzatmakla birlikte Mayın Faaliyet Merkezi Daire Başkanlığınca yapılması gereken; riskli alanlarda Kürtçe, Türkçe ve ihtiyaç Duyulan diğer dillerde yeterince afiş ve işaretlemeler yapılmadığı için birçok kişi yaşamını yitirmiş veya ağır yaralanmalar nedeniyle engelli olmuştur.
Mayın patlama vakalarının en sık yaşandığı illerden biri olan Dersim’de, yıllar içinde mayınlar nedeniyle yaşamını yitiren ya da ağır yaralanan çok sayıda yurttaş bulunmaktadır. 1993’te Aydın Akdağ, 2007’de Mazgirt’te Ali Şimşek, 2018’de Pülümür’de 20 yaşındaki Hasan Hüseyin Kılıç, 2019’da Ovacık’ta 8 yaşındaki Ayaz Güloğlu ve 4 yaşındaki Nûpelda Güloğlumayın patlamaları sonucu yaşamını yitiren yurttaşlardan sadece birkaçı.”
KORDU’DAN BAKAN GÜLERE 5 MADDELİK SORU
Milletvekili Kordu, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler’e şu soruları yöneltti:
“-1993–2025 yılları arasında Dersim’de mayın patlaması sonucu kaç kişi yaşamını yitirmiş, kaç kişi yaralanmıştır?
-Aynı dönemde Dersim’de hangi alanlara kaç mayın döşenmiş ve bunlardan kaçı temizlenmiştir?
-Dersim’deki mayınların tamamen temizlenmesine dair somut bir program var mıdır?
-Bugüne kadar mayın temizleme çalışmalarının yapılamamasının gerekçesi nedir?
-Mayın mağdurlarına veya ailelerine maddi ya da psikolojik destek sağlanmış mıdır?”
MECLİS ARAŞTIRMASI TALEBİ
Kordu, Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler çerçevesinde mayın ve patlamamış mühimmat temizliği faaliyetlerinin etkin biçimde yürütülüp yürütülmediğinin araştırılması için TBMM’de bir Meclis Araştırma Komisyonu kurulmasını da teklif ederek, “Türkiye’nin tarafı olduğu uluslararası sözleşmeler çerçevesinde mayın ve patlamamış mühimmat temizliği faaliyetlerinin yürütülmesi, bu alandaki yükümlülüklerin yerine getirilip getirilmediğinin tespiti, özellikle Kürt nüfusun yoğun olarak yaşadığı bölgelerde mayından kaynaklı yaşanan can kayıplarının ve hak ihlallerinin araştırılması amacıyla Anayasanın 98’inci, TBMM İç Tüzüğünün 104’üncü ve 105’inci maddeleri uyarınca Meclis Araştırma Komisyonun kurulmasını arz ve teklif ederiz” dedi.
PİRHA/ ANKARA
Yoruma kapalı.