700 yıllık Şahkulu Sultan Dergâhı'na 54 bin 316 TL elektrik faturası geldi

PİRHA-Alevilerin ibadethanelerine gelen yüksek faturalar ile aylık kiralar tepki çekmeye devam ediyor. Garip Dede Cemevi’nin 30 bin liralık elektrik faturasının ardından İstanbul Kadıköy’deki 700 yıllık Şahkulu Sultan Dergâhı’na da 54 bin 316 TL elektrik faturası geldi.

2002’de yayımlanan bir Bakanlar Kurulu kararı uyarınca ibadethaneler elektrik parası ödemekten muaf tutuluyor. Elektrik paraları Diyanet’e bağlı bir fondan ödeniyor. Kararda, ibadethane olarak cami, mescit, kilise ve sinagog sayılıyor. Ancak cemevi listede yer bulmuyor.

İstanbul Küçükçekmece’de bulunan Garip Dede Cemevi‘ne gelen 30 bin liralık elektrik ve 11 bin 847 liralık doğalgaz faturasına tepkiler devam ederken; Alevilerin ibadethanelerine gelen yüksek fatura ve aylık kira ücretleri de dikkat çekiyor.

Hacı Bektaş Veli Anadolu Kültür Vakfı da (HBVAKV) yaptığı bir paylaşım ile 11 bin 615 TL elektrik faturası geldiğini duyurdu. HBVAKV faturaya tepki gösterirken, “Cemevlerinin elektrik faturalarının ticarethane statüsünde gelmesi bu ülkenin ayıbıdır” ifadelerini kullandı.

ŞAHKULU SULTAN DERGÂHI’NA 54 BİN 316 TL ELEKTRİK FATURASI GELDİ

İstanbul Kadıköy’de bulunan 700 yıllık Şahkulu Sultan Dergâhı‘na ise bu ay 54 bin 316 TL elektrik faturası geldi.

Şahkulu Sultan Dergâhı’nın, Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne ödediği aylık kira ise 2 bin lira zamlanarak 15 bin 600 TL olmuştu. Şahkulu Sultan Dergahı Vakfı Genel Sekreteri ve Müdürü Kanber Yıldırım, dergâhta süren inşaat çalışmalarını yerinde incelemek için 5 Şubat Cumartesi günü dergâha gelecek olan İstanbul Valisi Ali Yerlikaya’ya da durumu aktaracaklarını söyledi.

“AYLIK 80-90 BİN FATURA GİDERİMİZ VAR”

Kanber Yıldırım şöyle konuştu:

“Yaklaşık 17 bin lira aylık kiramız var. 54 bin lira da elektrik faturası geldi. Telefon, doğalgaz faturaları da var. Su faturası alınmıyor. Önceden su faturası da ödüyorduk. Ama şu an İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) almıyor. Aylık olarak baktığımızda yaklaşık 80-90 bin civarında fatura giderimiz var. Fatura giderlerini karşılayacak gelirimiz yok. İnşaat ile ilgili olarak 5 Şubat’ta İstanbul Valisi buraya gelecek. Açılış gününü belirlemek için inşaatı kontrol edecekler. Kendisine de bu durumu aktaracağız.”

ERİKLİ BABA DERGÂHI’NA HENÜZ YENİ FATURALAR GELMEDİ

İstanbul Zeytinburnu’nda bulunan Erikli Baba Dergâhı‘na ise henüz güncel faturaların gelmediği belirtildi. Dergâhtan bir yetkili 2021 yılının son ayına (Aralık) ait fatura tutarlarını PİRHA ile paylaştı. Buna göre yeni yapılan zamlar öncesi Erikli Baba Dergâhı, 2021’in Aralık ayında 1309 TL doğalgaz, 6 bin 275 TL elektrik faturası ödedi. Dergâhın Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne ödediği zamsız aylık kirası ise 4 bin 586 TL olarak ifade edildi.

KARACAAHMET DERGÂHI: FATURALARIN YÜZDE 10’UNU ÖDÜYORUZ

İstanbul’un Üsküdar ilçesinde yer alan Karacaahmet Sultan Dergâhı‘na da yüksek faturaların geldiğini kaydeden bir yetkili, ayrıca hali hazırda görünen borçların da fazla olduğunu belirtti. “Bir karar var. Ona göre gelen faturaların yüzde 10’unu ödüyoruz. Fakat yarın ne olur onu bilmiyoruz” diyen yetkili, dergâha bu ay 12 bin TL’lik elektrik faturasının geldiğini, bunun da 1200 liralık kısmını ödediklerini aktardı.

YENİBOSNA CEMEVİ: DAVA AÇTIĞIMIZDAN BERİ ELEKTRİK FATURASI ÖDEMİYORUZ

İstanbul Bahçelievler’de bulunan Yenibosna Cemevi ise elektrik faturasını ödemiyor. CEM Vakfı, 2006’da Diyanet İşleri Başkanlığı’na başvurarak, aynı çatı altında vakfın merkezinin ve diğer birimlerinin yanı sıra bir de cemevi barındıran Yenibosna’daki kültür merkezinin elektrik faturalarından muaf tutulması talebiyle dava açmıştı. İç hukuk yollarının olumsuz sonuçlanması üzerine de durum Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) taşınmıştı. Ödenmemiş elektrik fatura tutarı 668 bin 12 lira düzeyinde olduğu belirtilmişti.

Yenibosna Cemevi‘nden bir yetkili de dava açıldığından itibaren hiçbir şekilde fatura ödemediklerini söylerken; “Bizi bazen sıkıştırıyorlar ama dava sürecimizin devam ettiğini belirtiyoruz. Kıraç ve Haramidere Cemevi’nde elektriği kesebiliyorlardı ama burada yapamıyorlar çünkü muhatap, vakıf olarak biziz. Morgda yatan canlarımız var. AİHM’de dava açtığımızdan beri fatura ödemiyoruz. Diğer cemevleri ödemek zorunda kalıyor” dedi.

AİHM’DEN NASIL BİR SONUÇ ÇIKMIŞTI?

AİHM, Yenibosna Cemevi’nin bir ibadethane olup olmadığı, dolayısıyla elektrik faturasının Diyanet tarafından ödenip ödenmeyeceği davasını, Aralık 2014’te karara bağlamıştı. Kararda oybirliği ile Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin ayrımcılığa ilişkin 14. maddesi ile din ve vicdan özgürlüğüne ilişkin 9. maddesinin ihlal edildiğine karar verilmiş, karar Nisan 2015’te kesinleşmişti.

Yargıtay da Mayıs 2015’te elektrik faturalarını ödemediği gerekçesiyle Cem Vakfı hakkında başlatılan icranın devamına karar veren yerel mahkeme kararını bozmuş ve fiilen “cemevlerinin ibadethane olduğuna” hükmetmişti. Böylece, AİHM’in kararlarının bağlayıcı olduğu da göz önünde bulundurularak, cemevlerinin ibadethane sayılıp sayılmayacağı tartışmasının hukuken son bulduğu savunulmuştu.

Barış KOP / İSTANBUL